Ақжелкек: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

{{Қорық аймақ | name =АҚЖЕЛКЕК| image =Сурак.jpg|200px | caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}}‎ '''Ақжелкек''' ,ж желкеке л к е к (ArmoracіaАrmoracіa), –— [[орамжапырақ]]тар тұқымдасына жататын көп жылдықкөпжылдық шөптесін өсімдіктер туысы. [[Еуразия]]да 3 түрі кездеседі. Қазақстанның барлық аудандарында егіледі. Оның бір түрі –— кәдімгік А.ә д і м г і Ақжелкек(АA. rustіcana) –— жабайы түрінде бақтарда, егістіктерде өседі. Қазақстанның көптеген аймақтарында қолдан өсіріледі. А-тіңАқжелкектің биікт.биіктігі 1 м-дей, сабағы тік, жоғ.жоғарғы жағы бұтақты келеді. Тамырға жақын өскен жапырақтары сопақша, жұмыртқа пішінді, ортаңғы сабақтан шыққан жапырақтары ұзынша қандауыр, ал сабақ ұшындағы жапырақтары таспа тәрізді, жиектері тегіс, кейде тісшелі болады. Гүлі ақ түсті, хош иісті. Тұқым салмайды. Маусымда гүлдейді, өсімді (вегетативті) жолмен көбейеді. Тұқымы – қысыңқы бұршаққынша. Суыққа төзімді. Оның тамыры мен [[жапырақ]] құрамында тұздар ([[калий]], [[натрий]], [[фосфор]], [[темір]], [[хлор]], [[мыс]]), эфир майы, С витамині, [[фитонцид]]терфитонцидтер, [[лизоцим]] ферменті, т.б. бар. А-тіңАқжелкектің тәбет ашатын ерекше иісі оның құрамындағы аллил майы мен глюкозид-сингринге байланысты. А.Ақжелкек көкөніс, дәрілік заттар ретінде қолданылады, тамыры мен жасыл жапырағы қияр, томат, саңырауқұлақтарды тұздап, бұқтырғанда пайдаланылады. [[Санат:Қазақстан табиғаты]]