Жалпы ішкі өнім: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:GDP_nominal_per_capita_world_map_IMF_2008.png|thumb|right|350px|Жан басына шаққандағы атаулы ЖІӨ;[[АҚШ доллары|АҚШ долларымен ]] ( [[2008 жыл|2008 жылғы]] жағдай бойынша)]]
'''Жалпы Ішкі Өнім''', ЖІӨ ({{lang-en|'''G'''ross '''D'''omestic '''P'''roduct}}) — [[мемлекет]] территориясындағы барлық өндірушілердің белгілі бір кезең ішінде өндірген түпкі [[тауар]]лары мен көрсеткен қызметтерінің [[нарық]]тық құнын білдіретін жиынтық көрсеткіш. Атаулы ({{lang-en|nominal GDP}}) ЖІӨ (абсолютті) және нақты ЖІӨ ({{lang-en|real GDP}}) ЖІӨ ([[инфляция]]ға түзетілген). Нақты ІЖӨ-де қандай дәрежеде ІЖӨ өсімі, баға өсімімен емес, нақты өндіріс өсімімен анықталатындығы есепке алынады.▼
[[Сурет:GDP_PPP_Per_Capita_IMF_2008.svg|thumb|right|350px|[[Сатып алу қабілетінің паритеті]] бойынша 2008 жылы қайта есептелген атаулы ЖІӨ <br />
* '''<font color=Green>Ең жоғарысы</font>:''' [[Люксембург (мемлекет)|Люксембург]] — 58 600 АҚШ доллары <br />
* '''<font color=Red>Ең төмені</font>:''' [[Шығыс Тимор]] — 400 АҚШ доллары <br />
* '''<font color=Orange>Әлем бойынша орташа көрсеткіш</font>:''' 8800 АҚШ доллары
]]
▲'''Жалпы Ішкі Өнім''', ЖІӨ ({{lang-en|'''G'''ross '''D'''omestic '''P'''roduct}}) — [[мемлекет]] территориясындағы барлық өндірушілердің белгілі бір кезең ішінде өндірген түпкі [[тауар]]лары мен көрсеткен қызметтерінің [[нарық|нарықтық]]
* ''атаулы' ({{lang-en|nominal GDP}}) — берілген жылдағы ағымдағы бағалар арқылы көрсетіледі.
* ''нақты'' ({{lang-en|real GDP}}) (инфляцияға түзетілген) — базалық жыл ретінде көрсетілген уақыттағы бағалар арқылы көрсетіледі . Нақты ЖІӨ бағаның әсерін емес, нақты өндіріс өсуінің ЖІӨ-ге әсерін көрсетеді. <ref>[http://univertv.ru/video/ekonomika/724f5e63/d1ba20e6/Номинальный и реальный ВВП]</ref>.
* Атаулы ЖІӨ-нің нақты ЖІӨ-ге қатынасы ''[[ЖІӨ дефляторы]]" деп аталады.
* Фактылы ЖІӨ— толық жұмыспен қамтылмаған кездегі ЖІӨ. Экономикада іске асырылған мүмкіндіктерді көрсетеді.
* Әлеуетті ЖІӨ — толық жұмысбастылық кезіндегі ЖІӨ.Экономиканың бар мүмкіндікті пайдалану кезіндегі ЖІӨ-н көрсетеді.
[[File:Informal economy 1995.png|thumb|Alt=A.|[[ВВП]] (1993-1998 жылдары) әр түрлі елдерде]]
== Есептеу әдістері ==
ЖІӨ 3 түрлі тәсілмен есептеледі:
=== Табыс бойынша ===
*
=== Шығын бойынша ===
* шығыс бойынша — барлық макроэкономикалық агенттердің шығындарының қосындысын көрсетеді. Үй шаруашылығының пайдалану шығысы, фирмалардың инвестициялық шығыстары, мемлекеттің тауарлар сатып алу шығыстары, қызметтер мен инвестициялар және таза экспорт (эспорттан импортты алып тастағандағы) қосындысы;
* қосылған құн бойынша — тек қана әр фирманың қосылғын бағаларының қосындысы (берілген мекеме қойған қосылған баға).▼
: <math>Y = C + I + G + Xn\,</math>, мұнда
: <math>Xn = Ex - Im\,</math>
=== Қосылған құн бойынша===
▲*
ЖІӨ ұлттық экономиканың негізгі көрсеткіші болып табылады. ЖІӨ орталық банк пен үкіметтің қор индекстеріне және ақша-несиелік саясатына зор ықпал етеді.
==Тағы қараңыз==
[[Жалпы Ұлттық Өнім]]
Line 32 ⟶ 53:
[[el:Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν]]
[[en:Gross domestic product]]
[[e
[[eo:Malneta enlanda produkto]]▼
#REDIRECT [[Target page name]]
[[es:Producto interior bruto]]
[[et:Sisemajanduse kogutoodang]]
|