Тайлақ Бекежанұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Нұрлан Рахымжанов Тайлақ батыр бетін Тайлақ Бекежанұлы бетіне жылжытты |
|||
13-жол:
'''Тайлақ Бекежанұлы''' (XVIII ғасырда өмір сүрген) - қазақ [[Батыр|батыры]], [[қолбасшы]].
==Өмірбаяны==
Тайлақ - [[шекті]] Бекежан батыр Айбекұлының бәйбішесі Салихадан туған үш ұлдың бірі. [[Кіші жүз | Кіші жүздің]] жетіруынан шыққан. [[Әбілқайыр хан | Әбілқайыр ханмен]] үзеңгілес құрдас әрі ақылшы-кеңесшісі болған. 1726 жылы Ордабасы жиынында [[Кіші жүз]] жасақтарының қолбасшысы болып сайланды. Тайлақ жиені, [[Ұлы жүз | Ұлы жүздің]] батыры [[ошақты]] Саңырықпен бірге жоңғарларға қарсы күресте ерлігімен көзге түскен. [[Бұланты]] – [[Білеуті]] шайқасында, [[Аңырақай шайқасы]]
Жазушы М.Есламғалиұлы халықтың [[шежіре]] деректері мен [[тарихи жырлар]]дағы мәліметтерге сүйеніп, 1729-30 жылдардағы [[жоңғарлар]]мен өткен шайқастарда [[Кіші жүз]]дің қолын басқарған осы Тайлақ батыр деп жорамалдайды. Тайлақ және оның ағалары Байрақ, Қайрақ туралы мағлұматтар "[[Қыз Жібек]]" дастанының Сегізсері нұсқасында, "Елім-ай" және Ж.Жабаевтің "Саурық батыр" жырында ішінара кездеседі. Соңғы жырда Тайлақтың шапырашты [[Саурық]]пен тізе қосып, [[қалмақтар]]мен соғысып жүргені айтылады. Көрнекті жазушы Ә.Кекілбаев «[[Үркер]]», «Елеңалаң» романдарында негізінен керейт Тайлақты сюжет арқауы етіп, шекті Тайлақ туралы бір оқиға үстінде ғана әңгіме етіп өтеді. [[Сырым ауданы]] Шідерті елді мекені маңындағы Тайлақ атанған ауыл бар. Оның іргесіндегі [[қорым]] да солай аталады. Қорымның атауы жөнінде әр түрлі пікірлер бар. Бір шежіре жүлгесі бойынша, онда шеркештің, ал енді екіншісі бойынша, байбақтының батыры жерленген. Тағы бір дәлелден беген ауызекі деректе — қорымдағы ескерткіші жоқ үлкен обада Бекежанның, оның аяқ жағындағы үш обада балалары Байрақ, Қайрақ және Тайлақтың мүрделері жерленген делінеді.<ref> Қазақстан тарихы. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: "Аруна LTD." ЖШС, 2006. - 768 б. ISBN 9965-26-175-X </ref>
|