Тринидад және Тобаго: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: энцклопедия → энциклопедия using AWB
1-жол:
[[Сурет:Td-map rus.png|right|Карта Тринидада и Тобаго|thumb|300 px]]
'''Тринидад және Тобаго''', Тринидад және Тобаго Республикасы – [[Вест-Үндістан]]дағы, [[Оңтүстік Америка]] жағалауларындағы [[Тринидад]], [[Тобаго]] және бірнеше ұсақ аралдарда орналасқан мемлекет.
 
Аумағы 5128 км², халқы 1,3 млн. (2003), оның 95%-ы [[Тринидад]] аралында тұрады.
 
== Халқының құрылымы ==
 
Халқының басым бөлігін үнді-пәкстандықтар мен тринидадтық [[креол]]дар (негрлер мен мулаттар 60%, үндістер 37%) құрайды, қытайлар мен еуропалықтар (2%) да тұрады. Дінге сенушілердің көпшілігін католиктер (34%), протестанттар (28%) құрайды, [[индуизм]] (25%) мен [[ислам]] дінін (6%) ұстанатындар да бар.
 
== Мемлекет жайлы ==
22-жол:
== Тарихы ==
 
Тринидад пен Тобаго аралдарын ежелгі заманнан [[аравака]] және [[кариб үндістері]] мекендеген. Аралдарды еуропалықтардан алғаш 1498 жылы Х.Колумб ашты. [[Колумб]] аралды Троица мейрамы күні ашқандықтан “Тринидад” деп атады (тринидад – “троица” сөзінің испандық аталуы). Тобаго атауы жергілікті үндістердің “тобаго” (кейіннен басқа тілдерге “табак” – “темекі” деген атпен енді) сөзінен шыққан. 16 ғасырда испандықтар аралдарды өз отарларына айналдырды. 1797 жылы Тринидадты Ұлыбритания басып алып, 1802 жылы оған ресми түрде өз иелігін орнатты. 1814 жылы Тобаго да Ұлыбританияның иелігіне өтті. 1899 жылы Тобаго ккімшілік жағынан Тринидадқа қосылды. 1962 жылы ынтымақтастық шеңберінде тәуелсіздікке ие болды.
 
== Экономикасы ==
30-жол:
== Өнеркәсібі ==
 
Мұнай өңдеу (отандық мұнаймен бірге негізінен Венесуэла, Сауд Арабиясынан әкелінген мұнайды өңдеу), химиялық және мұнай-химия өнеркәсіптері жақсы дамыған. Азот тыңайтқыштарын шығару, электртехникалық (негізінен тұрмыстық электр аспаптарын құрастыру), тамақ (қант, ром, сыра, темекі), жеңіл (тігін, аяқ киім), цемент, баспахана өнеркәсібі кәсіпорындары, кеме мен автомобиль жасау (құрастыру) жақсы дамыған. Ауыл шаруашылығында ірі жер иелену үстемдік етті. Негізгі экспорттық дақыл – қант құрағы (жылына 1,4 млн. т жиналады). Сондай-ақ кокос пальмалары, жемістер (апельсин, грейпфрут, банан, ананас), көкөніс, какао, кофе, темекі, күріш өсіріледі. Мал шаруашылығы (шошқа, ешкі) дамыған, жылына 10 млн. тоннадан астам балық ауланады, бағалы тропиктік ағаш дайындалады. Темір жолы жоқ, автомобиль жолдары жақсы дамыған. Негізгі теңіз порттары: [[Пуент-а-Пьер]], [[Брайтон]], [[Пойнт-Фортин]], [[Порт-оф-Спейн]]. Экспортының негізін мұнай мен мұнай өнімдері, газ, табиғи асфальт, қант, ром, азот тыңайтқыштары, цитрустық жемістер құрайды. Сырттан машиналар мен құрал-жабдықтар, өнеркәсіп, азық-түлік, электрондық тауарлар әкелінеді. Негізгі сауда серіктестері: [[АҚШ]], [[Венесуэла]], [[Ямайка]], [[Ұлыбритания]], [[Германия]].<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедияэнциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том</ref>
 
== Дереккөздер ==