Үстірт қорығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Mobile edit Mobile web edit |
Batyrbek.kz (талқылау | үлесі) ш clean up, replaced: энцклопедия → энциклопедия using AWB |
||
22-жол:
}}
'''Үстірт қорығы'''<ref name="source1">«Қазақстан»: Ұлттық
[[Маңғыстау облысы]]ңдағы [[Қарақия ауданы]] жерінің аумағы 223,3 мың га.
36-жол:
==Географиясы==
Үстірт мемлекеттік табиғи қорығы Маңғыстау облысының Қарақия ауданында 223,342 гектар аумақты алып жатыр. Өзінің құқықтық қорғау режиміне сәйкес, қорықтық және күзетілетін өңірлерге бөлінеді. Үстірт қорығы
Кендірлі сорын қоршаған таға пішіндес бірнеше ғажайып қыраттар ғасырлар бойы [[жел]], [[су]] [[эрозия]]сына ұшырап, қатты өзгерген. Сыртынан қарағанда, табиғаттың өзі салған керемет бір құрылысқа ұқсайды: мұнда пышақ кескендей тік, биіктігі 200 м-ден астам құлама жартастар, төбелері теп-тегіс не конус тәрізді мұнара сияқты төмпешіктер, ежелгі геологиялық дәуірлер куәсі — [[ақ]], [[көк]], [[қызыл]] қабаттардан тұратын, үстінде біздей қондырғылары бар ұлутас тәрізді “қамалдар” да жеткілікті. <br />
Сондай-ақ қорықта ерекше бір қақпалар, аса үлкен емес қос тесікті үңгірлер, диаметр 5 м-дей домалақ тастары бар алаңдар да көп.
Бұрын теңіз түбі болған [[Үстірт]]ет ежелгі заман [[жануарлар]]ының қалдықтары (мысалы, мүйіз сауыт, сүйек, тіс, олардың іздері), алғашқы адамдар пайдаланған [[қару-жарақ]]тар табылған. Мұнда [[жануарлар]] мекендеген қоршаулар да кездеседі.
==Жануарлар және өсімдіктер әлемі==
Жер бедері мен топырағының әртүрлі болуына байланысты, қорықтың өсімдіктер дүниесі де сан алуан болып келеді. Қазіргі уақытта қорық аумағында өсімдіктің 336 түрі, [[сүтқоректілер]]дің 29 түрі, [[бауырымен жорғалаушылар]]дың 15 түрі, [[құстар]]дың 166 түрі, [[қос мекенділер]]дің 1 түрі кездеседі.Соның ішінде Қызыл Кітапқа енгендер: өсімдіктерден – [[бор рияңы]], [[кәдімгі жұмсақ
==Тарихи-табиғи ескерткіштер==
Қорық аумағында табиғи – тарихи ескерткіштер көп кездеседі. Географиялық орналасуына, геологиялық құрылымына қарай ерекше жаратылған Қарамая тауы мен Көкесем шатқалдары – басқа еш жерде қайталанбайтын құбылыстар.
|