Эсперанто: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш қате |
толықтыру, безендіру |
||
35-жол:
''Ethnologue'' сайтының 1999 жылғы дерегі бойынша әлемде 2 млн жуық эсперанто тілін меңгерген адам бар екен, оның ішінде 200—2000 адамға эсперанто [[ана тілі]] болып табылады. Бұл деректер америкалық эсперантошы Сидни Кулберттің зерттеуіне негізделген, бірақ олардың қандай әдіспен анықталғаны белгісіз. [[Британника энциклопедиясы]]ның дерегі бойынша эсперантошылардың саны 100 мың адамнан асып түседі<ref name="брит"/>. Эсперантошылардың көбісі [[Еуропа одағы]]нда тұрады, эсперанто тіліне байланысты іс-шаралардың да көбісі Еуропада өткізіледі. Жалпыға ортақ эсперанто ассоциациясы (UEA) мүшелерінің көп бөлігі [[Бразилия]], [[Германия]], [[Франция]], [[Жапония]] және [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]] мемлекеттерінде өмір сүреді.
Эсперанто әліпбиі [[латын әліпбиі]]нің негізінде жасалған. 5 [[Дауыстылар|дауысты]], 2 жартылай дауысты және 21 [[Дауыссыз дыбыстар|дауыссыз дыбысты]] білдіретін 28 әріп бар
Эсперанто әліпбиі:
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ĉ ĉ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ĝ ĝ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ĥ ĥ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I i
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |J j
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ĵ ĵ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ŝ ŝ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ŭ ŭ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" |
|}
Эсперанто сөздігінің көп бөлігі [[роман тілдері|роман]] және [[Герман тілдері|герман]] түбірлерінен құралған, сонымен қатар [[Ежелгі грек тілі|грек]] және [[Латын тілі|латын]] тілдерінен енген интернационализмдер де баршылық. Біршама сөздер славян тілдерінен ([[орыс тілі|орыс]] және [[Поляк тілі|поляк]]) алынған. Кірме сөздер эсперантоның дыбысталуына ыңғайластырылып, олардың әу бастағы жазылуы сақталмайды. Жалпылай алғанда эсперанто басқа тілдерден жаңа түбірлерді қабылдауға құштарлық танытпайды. Жаңа түсініктер үшін бұрынғы сөздердің негізінде жаңа сөздер құрылады. Тілдің бұл ерекшелігі эсперантоны меңгеруге керекті түбір сөздер мен қосымшалардың санын азайтуға көмектеседі.
| |||