Екатерина Медичи: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жаңа бетте: {{Тексерілмеген мақала|date={{subst:#time:F Y}}}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! --> ''... |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Тексерілмеген мақала|date=ақпан 2016}} <!-- БҰЛ МӘТІНДІ ӨШІРМЕҢІЗ! БҰЛ ҚАТАРДАН КЕЙІН ЖАЗЫҢЫЗ! -->
'''Екатери́на Ме́дичи''' ([[Француз тілі|фр]]. ''Catherine de Médicis''), толық аты - Екатерина Мария Ромола ди Лоренцо де Медичи ([[Италиян тілі|итал]]. ''Caterina Maria Romola di Lorenzo de Medici''; [[13 сәуір]] [[1519 жыл|1519]], [[Флоренция]] — [[5
1533 жылы он төрт жаста Екатерина ханзада Генрих де Валуа, патша Франциск II және патшайым Клодтың екінші баласына тұрмысқа шықты. Екатерина 1547 және 1559 жылдары аралығында патшайым атағын таққан. Өмір бойы Генрих Екатеринаны ел істеріне жақындатпайтың. Патша үшін бірінші орында оның көңілдес әйелі Диана де Пуатье тұратын. Генрихтың өлімі он бес жасар Франциск II ханзаданың анасы ретінде елді басқаруға құқық берді. 1560 жылы Франциск II қайтыс болғаннан кейін ол өзінің он жасар Карле IX баласының регенті атанды. 1574 жылы Карл да дүниеден озады. Бұдан кейін үшінші ұлы Генриха III бақылап, оның орнына елді басқарды. , Генриха III анасының өмірінің соңғы айларында ғана оның ықпалынан арыла алды. ▼
== Бала кезі ==
Екатеринаның ұлдары азамат және діни соғыстары заманыңда билеген еді. Монархияның алдында қиын міндет тұрды. Ең алдымен Екатерина көтерілісшілердің талаптарын орындады, юірақ кейін оларға қарсы қатыгез саясат жүргізді. Содан соң патшайым бұл үшін айыпталған болатын. Себебі көбісінің ойы бойынша Варфоломей түнінде (24 тамыз 1572 жыл) Екатерина Медичидың бұйрығы бойынша бүкіл Францияда гугенодтар өлтірілген болатын.▼
Екатерина [[1519 жыл|1519 жылы]] [[13 сәуір|13 сәуірде]] [[Флоренция]], итальяндық қалада дүниеге келген, Толық аты - Екатерина Мария Ромула ди Лоренцо де Медичи. Медичи әулеті шындығында сол кезде Флоренцияны басқарған болатын. Бұрыннан банкирлер болып, олар еуропалық монархияларды қаржыландырып үлкен байлыққа және билікке келген. Екатеринаның әкесі - Лоренцо II ди Пьеро де Медичи, Урбан герцогы ([[12 қыркүйек]] [[1492 жыл|1492]] — [[4 мамыр]] [[1519 жыл|1519]]) – негізінен герцог болмаған, ол бұл атақты ағасы Джованни Медичидың арқасында алған. Сондықтан герцог атағына қарамастан Екатерина тексіз болған. Бірақ оның анасы – Мадлен ла Тур, Оверн графинясы ([[1500 жыл|1500]] —[[1519 жыл|1519]]) Францияның ең ауқатты және бай әлеттеріне жататын, бұл Екатеринаның ханзадамен атастырулына әсер етті.
Жылнамашының жазуы бойынша Екатеринаның ата-анасы қыздың туылуына өте қуанышты болатын. Бірақ тез арада екеуі де қайтыс болады: Мадлен – [[28 сәуір|28 сәуірде]], ал Лоренцо – [[4 мамыр|4 мамырда]]. Жас жұбайлар бір жыл бұрын ғана неке құрған болатын. Бұл неке [[Франция]] патшасы Франциск пен Әулие Рим императоры Максимилиан I арасындағы одақты көрсететін. Франциск Екатеринаны сарайына алып, оны өсіргісі келді, Бірақ Лев Х қызды өзінің ағасының заңсыз баласына үйлендіру мақсат етті.
Осыдан кейін баланы өз қарамағына әжесі Альфонсина Орсини өмірінің соңына дейін алды. [[1520 жыл|1520 жылы]] Альфонсина қайтыс болып, Екатеринаны тәтесі Кларисса Строцци тәрбиелейді. Кларисса Строцци қызды туғандай көріп, өз балаларымен бірге өсірді. Екатерина оларды туған ағалардай көріп жақсы көрген.
[[1521 жыл|1521 жылы]] Лев Х қайтыс болғаннан кейін Медичилардың әулие тағындағы билігі жойылды. Бірақ [[1523 жыл|1523 жылы]] кардинал Джулио де Медичи Клемент VII болып таққа отырды. [[1527 жыл|1527 жылы]] Медичи билігін тоқтатуға мәжбүр болды. Ал Екатерина тұтқынға түсті. Өз билігін қайта жандандырып және жас герцогиняны құтқару үшін Клемент Карл Габсбургты Әулие Рим императоры деп тағайындады.
[[1529 жыл|1529 жылы]] қазанда Карл V Флоренцияға шабуыл жасады. Шабуыл кезінде Екатеринаны өлтіру немесе абыройын төгу қаупі болды. Флоренция әскерлері жаумен шайқасты. Бірақ оба және аштықтың кесірінен [[1530 жыл|1530 жылы]] [[12 тамыз|12 тамызда]] қала шегінуге бет бұрды.
Климент Екатеринаны Римде көріп бірден оған күйеуді іздеуді бастады. [[1531 жыл|1531 жылы]] Франциск І Екатерина мен оның екінші ұлы Генрихты қосуға ниетін білдірді. Климент бірден келісті, себебі бұл одақ өте пайдалы болмақ.
== Неке тойы ==
14 жасында Екатерина Францияның болашақ патшасы Генрих де Валуаның қалындығы атанды. Оның жасауы 130 000 дукаттан және кең жерлерден тұрған.
Екатерина өте әдемі болған жоқ. Болашақ патшайым Римға келгенде бір венециялық елді оны осылай сиппатады: «Жирен шашты,кішкене бойлы және арық, бірақ мәнді көзді» - бұл Медичи әулетінің негізгі белгілері болатын. Сонда да Екатерина молшылыққа үйренген, талғамды патша сарайына әсер қалдыра алды. Оның патша сарайына келуі ақсүйектерді таңдандырды. [[1533 жыл|1533 жылы]] [[28 қазан|28 қазанда]] өткен неке тойы Марсельде өтті.
== Қалған өмірі ==
▲
▲Екатеринаның ұлдары азамат және діни соғыстары заманыңда билеген еді. Монархияның алдында қиын міндет тұрды. Ең алдымен Екатерина көтерілісшілердің талаптарын орындады, юірақ кейін оларға қарсы қатыгез саясат жүргізді. Содан соң патшайым бұл үшін айыпталған болатын. Себебі көбісінің ойы бойынша Варфоломей түнінде ([[24 тамыз]] [[1572 жыл]]) Екатерина Медичидың бұйрығы бойынша бүкіл Францияда гугенодтар өлтірілген болатын.
Көптеген тарихшылар Екатерина жүргізген саясатын Валуа әулетін тақта сақтап қалу үшін жасалған жанкешті шаралар, ал оның билігін монархияны өркендеті әрекеті деп санайды. Екатеринасыз оның ұлдары тақты ұстап қала алмас еді. Олардың билік кезеңі «Екатерина Медичидың заманы» деп аталып кетті. Биограф Марк Стрейдждің сөзі бойынша Екатерина XVI ғасырдың Еуропадағы ең қуатты әйел болған,
|