Жұқпалы аурулар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Ішек аурулары
Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit
9-жол:
г) сыртқы [[қабық]]тардың аурулары болып бөлінеді.<br>
 
Ішек ауруларындааурулары (мысалы А-гепатиті) вирус [[ас]] қорыту жолдарына [[ауыз]]дан кіріп, ішектен нәжіспен бірге шығады. Тыныс жолдары ауруында шырышты қабықтар зақымданады және организмге вирус: [[ауа]]мен кіреді. Қан немесе трансмиссивті аурулар (әртүрлі энцефаломиелиттер, гемаррагиялық безгектер) аурудан сау [[адам]]ға және жануарларға қан; сорғыш [[насекомдар]] арқылы беріледі, кейде қосалқы көмекшілері болады, көбінесе табиғи-ошақты болып келеді. Сыртқы қабықтардың аурулары ([[құтыру]], [[аусыл]], [[делбе]]) жанасудан, қарым-қатынаста болудан тарайды. Вирустардьң организмде өсіп-өну және шоғырлану ерекшеліктеріне сай оларды ''[[ошақ]]ты'' және ''жалпы'' деп бөледі. Біріншісінде қоздырғыштардың әсері тек енген жерде көрінеді, ол сол жерде есіп-өнеді (мысалы ішекте, не тыныс жолдарында). Екіншісінде вирустар енген жерінде көбейіп, [[дене]]ге тарайды да, басқа ағзаларда екінші үлкен ошақ құрайды ([[шешек]], [[қызылша]], [[полиомиелит]]). Аурудың мерзімінің ұзақтығына, белгілерінің көрінуіне және қоздырғыштың сыртқы [[орта]]ға шығып тұруына байланысты олар ''жіті'' және ''созылмалы'' болып бөлінеді. Жітілері тез жазылады, вирустан да тез құтылады. Ал созылмалысы біресе айығып, біресе қайталап көпке созылады. Өз алдына бір бөлек түрі — ''баяу ауру''. Бұл түрінде вирус организмде көпке дейін сақталып, ауру ұзаққа созылады және клиникалық белгілері көмескілеу болады. Ал ауру белгілерінің мүлдем болмайтын түрін инаппаранттык деп атайды. Мұнда организмнен ауру қоздырғышы, шығып кетеді де, [[иммунитет]] пайда болады. Аурудың ''латентті'' (жасырын) деген де түрі бар. Онда вирус организмде өте ұзақ уақыт өмір сүреді.<ref>Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X</ref>
 
Жұқпалы аурулар бактериялардан және басқа организмдерден (жанды денелерден) пайда болады, олар организмге аса зиянды. Олар әр түрлі жолдармен тарайды.