Қотыр қайың: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
18-жол:
 
'''Ақ қайың''', '''қотыр қайың''', '''сүйелді қайың''' (Betula Pendula, Betula alba) – қайың тұқымдасына жататын ағаш. Қазақстанда [[Тобыл]], [[Есіл]], [[Ертіс]] алабында, [[Семей]], [[Көкшетау]], [[Ақтөбе]] облысы өңірлерінде, [[Алтай]], [[Тарбағатай]], [[Жоңғар]], [[Іле Алатауы]] бөктерлерінде кездеседі. Ақ қайың 250 жылдай жасайды, биікт. 25 м-ге, діңінің жуандығы 80 см-ге жетеді. Бұтағы төмен салбырап өседі, жас бұтағы көбіне шайырлы сүйелді болып келеді. Қабығы ақ түсті, тегіс, жылтыр болады. Жапырағы сабаққа кезек орналасып, сағақты жиегі тісшеленіп бітеді. Гүлі сырға тәрізді күрделі гүлшоғырына топтасады. Мамырда гүлдейді, тамыз — қыркүйек айларында жемісі піседі. Жемісі жалпақтау, біртұқымды жаңғақ тәріздес. Тұқымы сопақтау, ұзындығы 2,5 мм. Ақ қайыңның көктемгі шырын құрамында 20%-ке жуық қант болады, одан сусын дайындалады. Жас жапырақтары мен бүрінен дәрі-дәрмек, түрлі бояуыш заттар алынады. Сыртқы қабығы ыдыс, қорап, шатыр, жабын дайындауға пайдаланылады. Сүрегінен үй жиһаздары жасалынады. Ақ қайың елді мекендерді көгалдандыру үшін де өсіріледі.
==Сілтемелер==
 
Қазақ Энциклопедиясы
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:Биология]]
[[Санат:Ағаштар]]
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қотыр_қайың» бетінен алынған