Көкгүл: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
taxobox
1-жол:
{{taxobox
[[Сурет:Gentiana sikokiana03.jpg|250 px|thumb]]
|image = Gentiana-verna2.jpg
 
|image_caption = ''[[Gentiana verna]]''
'''Көкгүл''', генциана (Gentіana) - көкгүл тұқымдасына жататын бір жылдық, кейде екі жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Дүние жүзінде кең тараған. Барлық құрлықтың (тек [[Африка]] мен [[Антарктида]]да кездеспейді) қоңыржай және тропиктік аймақтарында 400-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан]]да 31 түрі бар. [[Ақтөбе]], [[Шығыс Қазақстан]], [[Қостанай]] облыстарында, [[Жетісу]] (Жоңғар), Iле, Күнгей, Теріскей Алатауларында, [[Алтай]]да, [[Тарбағатай]]да өседі. Биіктігі 2 – 12, кейде 40 – 70 см. Жапырағы қарама-қарсы орналасқан, сопақша қандауыр пішіндес. Гүлі көк, ақшылкөк, кейде сары түсті келеді. Гүлшоғыры – жартылай шатырша. Шілде – тамыз айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жеміс береді. Жемісі – қорапша, сопақша келген, қосжақтаулы, көп дәнекті болып біткен. Көкгүлдердің ішінде дәрілік түрлерінің (кәдімгі Көкгүл, [[оливье]]Көкгүлі, т.б.) ерекше мәні бар. Олардың тамырында [[алкалоид]], [[глюкозид]], жапырағында [[аскорбин қышқылы]] бар. Әсем және шірнелі өсімдік. Ал Жоңғар Көкгүлі (G. dshungarіca) – өте сирек кездесетін [[эндемик]] түр. Оның жылдан-жылға таралу аймағының азаюына байланысты, қорғауға алынып, Қазақстанныңенгізілген.<ref name="source1">Қазақ тілі терминдер сөздігі I том</ref>
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Гүлді өсімдіктер]]
|classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_ordo = [[Asterids]]
|ordo = [[Gentianales]]
|familia = [[Көкгүл тұқымдасы|Gentianaceae]]
|genus = '''''Gentiana'''''
|genus authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
|subdivision_ranks = түрлері
|subdivision = 400 түрі белгілі
}}
'''Көкгүл''', генциана (Gentіana{{lang-la|Gentiana}}) - көкгүл[[Көкгүл тұқымдасы|көкгүлдер]] тұқымдасына жататын бір жылдық, кейде екі жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Дүние жүзінде кең тараған. Барлық құрлықтың (тек [[Африка]] мен [[Антарктида]]да кездеспейді) қоңыржай және тропиктік аймақтарында 400-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан]]да 31 түрі бар. [[Ақтөбе]], [[Шығыс Қазақстан]], [[Қостанай]] облыстарында, [[Жетісу]] (Жоңғар), Iле, Күнгей, Теріскей Алатауларында, [[Алтай]]да, [[Тарбағатай]]да өседі. Биіктігі 2 – 12, кейде 40 – 70 см. Жапырағы қарама-қарсы орналасқан, сопақша қандауыр пішіндес. Гүлі көк, ақшылкөк, кейде сары түсті келеді. Гүлшоғыры – жартылай шатырша. Шілде – тамыз айларында гүлдеп, тамыз – қыркүйекте жеміс береді. Жемісі – қорапша, сопақша келген, қосжақтаулы, көп дәнекті болып біткен. Көкгүлдердің ішінде дәрілік түрлерінің ([[кәдімгі Көкгүлкөкгүл]], [[оливье көкгүлі]]Көкгүлі, т.б.) ерекше мәні бар. Олардың тамырында [[алкалоид]], [[глюкозид]], жапырағында [[аскорбин қышқылы]] бар. Әсем және шірнелі өсімдік. Ал Жоңғар[[жоңғар Көкгүлікөкгүлі]] (G. dshungarіca) – өте сирек кездесетін [[эндемик]] түр. Оның жылдан-жылға таралу аймағының азаюына байланысты, қорғауға алынып, Қазақстанныңенгізілген.<ref name="source1">Қазақ тілі терминдер сөздігі I том</ref>
== Тағы қараңыз ==
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Көкгүл» бетінен алынған