Итжидек: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{taxobox
[[Сурет:Atropa belladonna 030705.jpg‎|Гүлдеп тұрған итжидектің көрінісі|right|thumb|‎|Гүлдеп тұрған итжидектің көрінісі]]'''Итжидек''' (''Atropa belladonna'') – [[алқа тұқымдасы]]на жататын [[Көп жылдық шөптер|көп жылдық]] жарық сүйгіш, шөптесін [[Өсімдіктер|өсімдік]]. Негізінен, [[Британ аралдары]] мен [[Франция]], [[Испания]] және [[Балкан түбегі]]нің cолтүстік, сондай-ақ, Кіші [[Азия]] түбегінің ылғалды, борпылдақ топырақты жерлерінде, ал [[Қазақстан]]ның таулы аудандарында кездеседі, [[Жамбыл облысы|Жамбыл]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы]]нда қолдан өсіріледі. [[Сабақ|Сабағы]] дара, тік сыртын қалың бездер жапқан. Биіктігі 0,6 – 2 м. [[Жапырақ|Жапырағы]] үлкен. [[Жапырақ]] қойнауынан дара гүлдері жетіледі. [[Гүл]]інің жоғарғы бөлігі қоңыр күлгін, кейде сарғыш. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдеп, [[тамыз]] – [[қыркүйек]]те жемістенеді. [[Жеміс]]і қара, [[жидек|жидегі]] жылтыр, [[шие]]ге ұқсас. Итжидектің құрамында [[алколоидтар]] ([[атропин]], [[гиоциамин]], т.б.) және улы заттар болады. [[Жапырақ|Жапырағы]] мен [[тамыр]]ынан [[экстракт]] пен [[тұндырма]] дайындайды. Итжидекті [[медицина]]да, [[ветеринария]]да дәріге пайдаланады.<ref name="test">Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы, 4-том</ref><ref>Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2</ref>
|name = Итжидек
|image = Koeh-018.jpg
|image_caption =
|regnum = [[Өсімдіктер]]
|divisio = [[Гүлді өсімдіктер]]
|classis = [[Қос жарнақтылар]]
|unranked_ordo = [[Asterids]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Алқалар тұқымдасы|Solanaceae]]
|subfamilia = [[Solanoideae]]
|tribus = [[Hyoscyameae]]
|genus = ''[[Atropa]]
|species = '''''A. belladonna'''''
|binomial = ''Atropa belladonna''
|binomial_authority = [[Carl Linnaeus|L.]]
}}
[[Сурет:Atropa belladonna 030705.jpg‎|Гүлдеп тұрған итжидектің көрінісі|right|thumb|‎|Гүлдеп тұрған итжидектің көрінісі]]'''Итжидек''' (''Atropa belladonna'') – [[алқа тұқымдасы]]на жататын [[Көп жылдық шөптер|көп жылдық]] жарық сүйгіш, шөптесін [[Өсімдіктер|өсімдік]]. Негізінен, [[Британ аралдары]] мен [[Франция]], [[Испания]] және [[Балкан түбегі]]нің cолтүстік, сондай-ақ, Кіші [[Азия]] түбегінің ылғалды, борпылдақ топырақты жерлерінде, ал [[Қазақстан]]ның таулы аудандарында кездеседі, [[Жамбыл облысы|Жамбыл]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы]]нда қолдан өсіріледі. [[Сабақ|Сабағы]] дара, тік сыртын қалың бездер жапқан. Биіктігі 0,6 – 2 м. [[Жапырақ|Жапырағы]] үлкен. [[Жапырақ]] қойнауынан дара гүлдері жетіледі. [[Гүл]]інің жоғарғы бөлігі қоңыр күлгін, кейде сарғыш. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдеп, [[тамыз]] – [[қыркүйек]]те жемістенеді. [[Жеміс]]і қара, [[жидек|жидегі]] жылтыр, [[шие]]ге ұқсас. Итжидектің құрамында [[алколоидтаралколоид]]тар ([[атропин]], [[гиоциамин]], т.б.) және улы заттар болады. [[Жапырақ|Жапырағы]] мен [[тамыр]]ынан [[экстракт]] пен [[тұндырма]] дайындайды. Итжидекті [[медицина]]да, [[ветеринария]]да дәріге пайдаланады.<ref name="test">Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы, 4-том</ref><ref>Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2</ref>
 
==Суреттер==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Итжидек» бетінен алынған