Тірі туатын кесіртке: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Бөлім енгіздім
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Taxobox
'''Тірі туатын кесіртке''' (Zootoka vivipara), [[Бауырымен жорғалаушылар|бауырымен жорғалаушылардың]] [[Кесірткелер|кесіртке]] тұқымдасының бір түрі.
| name = ''Тірі туатын кесіртке''
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| status_ref = &nbsp;<ref>{{IUCN2010 |assessors=A. Agasyan, et al. |year=2010 |id=61741 |title=Zootoca vivipara |version=2011.2 |downloaded=May 11, 2012}}</ref>
| image = Common (viviparous) lizard (zootoca vivipara).jpg
| image_caption =
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Бауырымен жорғалаушылар]]
| ordo = [[Кесірткелер]]
| familia = [[Нағыз кесірткелер]]
| tribus =
| genus = '''''Орман кесірткесі'''''
| genus_authority = [[Johann Georg Wagler|Wagler]], 1830
| species = '''''Тірі туатын кесіртке'''''
| binomial = ''Zootoca vivipara''
| binomial_authority = ([[Heinrich Lichtenstein|Lichtenstein]], 1823)<ref>{{cite journal |author=Josef Friedrich Schmidtler1 & Wolfgang Böhme |year=2011 |title=Synonymy and nomenclatural history of the Common or Viviparous Lizard, by this time: ''Zootoca vivipara'' (Lichtenstein, 1823) |journal=[[Bonn Zoological Bulletin]] |volume=60 |issue=2 |pages=214–228 |url=http://www.zsm.mwn.de/her/pdf/Schmidtler_and_Boehme_2011_Synonymy_Zootoca_vivipara_klein.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref>
| synonyms = ''Lacerta vivipara'' <small>Lichtenstein, 1823</small>
}}
'''Тірі туатын кесіртке''' ({{lang-la|Zootoka vivipara}}), [[Бауырымен жорғалаушылар|бауырымен жорғалаушылардың]] класының [[Кесірткелер|кесіртке]] отрядының [[Нағыз кесірткелер]] тұқымдасының бір[[Орман кесірткесі]] монотипті тегінің биологиялық түрі.
 
Тірі туар кесіртке [[Қазақстан|Қазақстанның]]ның солтүстігі мен шығысындағы қылқан жапырақты және жапырақты ормандарда кездеседі, орман маңындағы батпақты, торфты жерлерінде, тау етегіндегі жолдардың жағасындағы сайлы жерлерде мекен етеді.
 
== Сипаттама ==
Дене тұрқы 80 см болатын кішкене кесіртке және өзінің екі есе ұзын құйрығы болады. Тірі туар кесірткенің арқажоны құба-қоңыр немесе жасыл түсті арқасында көлденең түскен ерекше суреті болып келеді. Тірі туар кесірткенің қою реңді түстісі де кездеседі. Суда жақсы жүзеді, ірі сүңгиді. Өзіне қорған ретінде ағаштың тамырланып ұйысқан жерлерін, қалың мүк арасын, орман табанындағы шөптесін үйінділер, қайсыбірде түрлі тіршілік иелерінің індерін пайдаланады. Тірі туар кесірткенің қорегіне [[Өрмекші|өрмекшілер]], [[қоңыздар]], [[шыбындар]], [[Шіркей|шіркейлер]], [[құрттар]], [[көбелектер]], [[екіқанаттылар]], [[тікқанаттылар]], [[көпаяқтылар]], [[моллюскалар]] және [[Жауын құрты|жауын құрттары]] жатады. Тірі туатын кесіртке жыныстық жағынан екі жылда жетіледі. Тірі туар кесірткенің буаздығы 70-90 күн. [[Шілде|Шілденің]] басында кесіртке 8-12 ұрпақ табады.<ref>Шығыс Қазақстан. Безендірілген атлас. Шығыс-Қазақстан облысы 2012</ref>
 
<gallery>
Common Viviparous Lizard (Zootoca vivipara) (6161788552).jpg
Lizard (unknown) 1.jpg
Zootoca vivipara Russia female 01.jpg
Zootoca vivipara Russia male and female 01.jpg
Zootoca vivipara-jaszczurka1.jpg
</gallery>
 
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
Шығыс Қазақстан. Безендірілген атлас. Шығыс-Қазақстан облысы 2012
{{commons|Category:Zootoca vivipara}}