Жәңгір-Керей хан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
→‎Өмірбаяны: Никак нет, Прайс
Тег: Mobile edit Mobile web edit
→‎Өмірбаяны: Қатені түзеттім
Тег: Mobile edit Mobile web edit
71-жол:
1826 жылы хан Жәңгір жұбайы Фатима ханшамен Орыс патшасы [[Николай І|Николай I-нің]] таққа отыру рәсіміне шақырылады. [[Мәскеу]] қаласында өткен салтанатта Фатиманың білімділігі мен мәдениеттілігіне орыс интеллигенциясы, Фатиманы биге шақырған [[Николай І|Николай патшаның]] өзі де, оның орысша таза сөйлеп, билегеніне тәнті болады.
 
[[1827]1822] жылы Жәңгір хан патшаға ерекше шеберлікпен жасалған киіз үй сыйға тартады. [[1829] жылы императрица Александра Федоровна Фатима ханшаға бразилия топаздарымен безендірілген алтын диадема, тарақ және сырға сыйлайды.
 
Жәңгір билік еткен кезде [[Еділ]], [[Жайық]] өзендері мен [[Каспий теңізі]]нің жағалауындағы жерлерді қазақ шаруаларының пайдалануына тиым салынады. Олардың бұл өңірлерге мал жаюға, балық аулауға қақылары болмайды. Бұған салықтың көбеюі мен бөлісінде шаруалар үлесінің кемуі келіп қосылды да, осының бәрі жиылып келіп, [[Бөкей Ордасы|Бөкей ордасында]] [[Исатай Тайманов]] пен [[Махамбет Өтемісұлы]] бастаған шаруалар көтерілісінің тууына әкеп соғады.
80-жол:
Кезінде Жәңгірдің өзі де Қазан университетінің кітапханасына [[Араб тілі|араб]], [[Парсы тілі|парсы]], [[Түркі тілдері|түркі]] тілдерінде жазылған маңызды қолжазбаларды сыйға тартады. Оның ағартушылықты таратуға деген еңбегін құрметтеп, [[1844]] жылы [[университет]]тің ғылыми кеңесі Жәңгірді «Қазан университетінің құрметті мүшесі» етіп сайлайды. Жәңгір орыс басылымдарын, газет-журналдар, әртүрлі кітаптар алдырып, бай кітапхана қорын жинақтаған. Оның үйіндегі жеке кітапханасында «Северная пчела», «Отечественные записки», «Современник» басылымдары, Шинкелдің «Архитектура XIX ст.», Гогольдің «Мертвые души» кітаптары болған.
 
Жәңгір хан бойында жақсылығы мен жамандығы жарыса өріліп, атқарған ісінен орайына қарай осының екеуі де көрініс беріп тұратын күрделі тұлға. Жақсысын көріп, асқақтатып, аспанға шығармай, жаманын көріп, жатқа санап, жарға итермей, адамгершілікті биік парасаттылықпен тарихи бағасын берер кез енді келді деп білеміз. Қалайда Жәңгір ханның халқымыздың тарихында өзіндік орны бар екені ешқандай дау тудырмаса екен тупой хуесосдейді.