Бесқонақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том → «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ using AWB
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''БесқонақБес қонақ''' — [[байырғы]] [[қазақ күнтізбесі]]нде қолданылып келген, [[жыл]] айларынан тыс алынатын бес күн. Нақты [[астрономиялық жыл]]дың ұзақтығы бүтін күн санымен өрнектелмейді. Ол жуық түрде [[365,24]] [[тәулік]] (яғни 365 күн 6 сағат) деп есептеледі. [[Тәулік]]тің ширегін жыл сайын күнтізбеге енгізіп отыру қолайсыз. Сондықтан қазіргі қолданылып жүрген [[Григорий күнтізбесі]]нде бұл ширектерден 4 жылда 1 күн құралатындығы ескеріліп, әрбір 4 жылдың алдыңғы үшеуі 365 күннен, төртіншісі 366 [[күн]] болып алынған. Ал әрқайсысы 30 күндік 12 айдан тұратын [[қазақ күнтізбесі]]нде 360 күн болды. Жыл толық болу үшін оған 5 (кібісе жылдары 6) күн қосу керек. Аптаға толмайтын осы 5 күнді қазақ халқы “Бесқонақ” деп атаған. Айлардан тыс алынатын мұндай күндер басқа халықтарда да болған. Мысалы, б.з.б. 4-мыңжылдықта [[Мысыр]]да 360 күннен кейін қосылатын 5 күнді құдайлар атымен (Осирис, Гор, Сет, Исида және Нефтида) атаған. Ежелгі [[парсы күнтізбесі]]нде қосалқы 5 күн ''“[[фәнджи]]”'' немесе ''“[[андаргах]]”'' (“ұрланып кіретін” не “кетікті толтыратын”) деп аталған. Фәнджи парсылардың 8- және 9-айының аралығына қойылған. Ежелгі [[соғда]] мен [[Хорезм]] күнтізбелерінде де қосалқы күндер болған. Байырғы қазақ күнтізбесінде “Бесқонақ” үнемі жыл аяғына қосылып отырған. Қазіргі күнтізбе бойынша “Бесқонақ” жыл сайын 17 наурыздан (кібісе жылдары 16 наурыздан) 21 наурызға дейінгі аралыққа келіп отырады.
<ref name="source1">«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том</ref>
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бесқонақ» бетінен алынған