IV Иван: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Ресей императорлары» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
==Сыртқы саясат==
Өзі құрған Таңдаулылар радасы (1549) көмегімен мемлекетте орталық билікті нығайту үшін 1549 – 60 жылдары реформалар жүргізді. Земство жиынын шақыруды жолға қойды, Жаңа сот жүргізу құжаты қабылданды (Судебник, 1550), Мәскеуде алғашқы типография ашылды, [[Англия]]мен дипломатиялық қарым-қатынас орнатылды (1553). [[Алтын Орда]] мемлекеті ыдырағаннан кейін пайда болған Қазан, Қажы Тархан, [[Қырым
==Ішкі саясат==
Ішкі саясатта Иван ІV Ресейді бөлшектеуге тырысушылармен қатал күрес жүргізді. Осы мақсатта 1565 жылы опричнина (өзінің жер иелігі, әскері, басқару аппараты бар арнаулы жазалау жүйесі) құрды. Жеке дара биліктің ресми идеологиясы жасалынып, Ресей бір орталыққа бағынған қуатты мемлекетке айналды. Иван ІV өз билігіне қарсы шыққан саяси қарсыластарын, сондай-ақ, үкіметке бағынбаған шаруалар мен қала тұрғындарын мыңдап қырды. Адамдарды азаптап, жазалап өлтіруге тікелей өзі қатысты. Өмірінің соңына қарай мінезіндегі ешкімге сенбеушілік асқынып, жұрттың бәріне өзіне қастандық жасайтындай күдікпен қарады. Тіпті, өзінің Иван есімді ұлын өлтіруге дейін барды (1582). Алайда Иван ІV өз заманының сауатты адамы болған. Ежелгі дәуір әдебиеті мен философиясын жақсы білген. Ол мемлекет басқарған тұста Ресейде көптеген сәулет ескерткіштері салынды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IV том</ref>
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:1530 жылы туғандар]]
[[Санат:1584 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Ресей императорлары]]
|