Спутниктік навигация жүйесі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
11-жол:
Қосымша; айтарлықтай координаттарды анықтау дәлдігін арттыру үшін пайдаланушыларға түзетулерді беру үшін ақпараттық радио жүйесі .
 
== Спутниктік навигациялық жүйелерге шолу ==
=== Тарихи жүйелер ===
* [[Transit]] --- әлемдегі алғашқы спутниктік навигация жүйесі, Америка Құрама Штаттары, 1960 — 1996
 
*[[Циклон (навигация жүйесі)|Цикло́н]] --- КСРО бірінші спутниктік навигация жүйесі<ref>Суворов Е.Ф. Летопись зарождения, развития и первых шагов реализации идеи отечественной спутниковой системы М.: Кучково поле, 2014. — 232 с, ил. — ISBN 978-5-9950-0389-2.</ref>
 
=== Ағымдағы жаһандық спутниктік жүйелер ===
==== GPS ====
{{Негізгі мақала|GPS}}
[[АҚШ Қорғаныс министрлігі]]не тиесілі. Бұл факт, кейбір елдердің пікірінше, оның негізгі кемшілігі болып табылады. Әлемде навигациялық GPS қолдайтын құрылғылар ең көп таралған. Сондай-ақ, NAVSTAR деп атаумен бұрын белгілі.
 
==== ГЛОНАСС ====
{{Негізгі мақала|ГЛОНАСС}}
[[Ресей Федерациясының Қорғаныс министрлігі|Ресей қорғаныс министрлігіне]] тиесілі. Жүйені дамыту ресми түрде 1976 жылы іске қосылды, жүйенің толық орналастыру, 1995 жылы аяқталды. 1996 жылдан бастап спутниктік тобы қысқарды және 2002-ға төмендеді болды. Ол 2011 жылдың соңына қарай қалпына келтірілді. Қазіргі уақытта орбитада 27 , басқа мақсаттар үшін қолданылатын, 22 спутниктері бар<ref>[https://www.glonass-iac.ru/GLONASS/ Актуальный состав группировки КНС ГЛОНАСС]</ref>. К 2025 году предполагается глубокая модернизация системы.
 
=== Салынып жатқан жаһандық спутниктік жүйелер ===
==== Бэйдоу (BeiDou) ====
{{Негізгі мақала|Бэйдоу}}
Қытай өрістететін [[геостационарлық орбита|Геостационарлық]] спутниктеріне негізделген жергілікті GNSS жүйесі. 2015 жылға қарай жүйеде {{аударылмаған2|14 белсенді спутниктері|14 белсенді спутниктері|en|List_of_Beidou_satellites}} бар: Геостационарлық орбитада — 5, 5 — [[Геосинхрондық орбита|геосинхрондық]] және 4 — орташа жер айналасында.
 
Бағдарламаны жүзеге асыру [[2000 жыл]]ы басталды. Алғашқы жер серігі [[2007]] жылы орбитаға шықты. 2012 жылдың желтоқсан айында «Beidou» жүйесі Азия-Тынық мұхиты аймағының пайдаланушыларына қол жетімді болды, қазіргі уақытқа дейін 11 мақсат бойынша қолданылған 16 навигациялық жерсерік орбитаға шығарылды<ref>[http://www.ng.ru/world/2012-12-28/1_china.html Китайский ГЛОНАСС вышел на рынок Азии. Навигационная система «Бэйдоу» приведена в действие] // 28-12-2012 ; [[Независимая газета]]: «На орбите, по имеющимся данным, находится 16 спутников, но работает по предназначению 11.»</ref>.
2020 жылы спутниктер саны 35 ұлғайтылады, ал «Beidou» жүйесі жаһандық жүйе ретінде жұмыс істей алатын болады деп күтілуде.
 
==== Galileo ====
{{Негізгі мақала|Галилео (спутниковая навигация)|}}
 
=== Строящиеся региональные спутниковые системы ===
==== IRNSS ====
{{Негізгі мақала|IRNSS}}
 
==== QZSS ====
{{Негізгі мақала|QZSS}}
 
=== DORIS ===
{{Негізгі мақала|Doppler Orbitography and Radiopositioning Integrated by Satellite|}}
 
==НАВСТАР және ГЛОНАСС глобальды жүйелері==