Опера (музыка): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
1-жол:
'''Опера''' (итал. орега - дәлме-дәл шығарма, лат. орега - еңбек, бұйым, туынды) - музыкалық өнер жанр. Операның әдеби негізі (либеретто) музыкалық драматургия және ең алдымен вокалдық музыкалық формаларының тәсілдері арқылы өзінің көркемдік шешімін табады. Ол - вокалдық пен аспаптық муз., [[драматургия]], [[хореография]] ([[балет]]) және [[бейнелеу]] өнерінің (декорация, [[костюм]]) бірлестігінен туған театр шығармасы, яғни осындай әр түрлі өнер түрлерін біртұтас театр әрекетіне біріктіретін [[синтез]]ді жанр. Жеке айтылатын ән ([[ария]], [[ариозо]], [[каватина]], [[монолог]], [[баллада]]), речитатив (тақпақ сазды қысқа әуен), [[ансамбль]] ([[дуэт]], [[ТРИО|трио]], [[квартет]], [[квинтет]]), хор көріністері, би, оркестрлік нөмірлер (увертюра, [[антракт]]) опералық музыканың түрлеріне жатады.
 
Операның тарихи даму барысында оның түрлі жанрлары қалыптасты: эпикалық-қаһармандық, тарихи-қаһармандық, тарихи-романтикалық, тарихи-тұрмыстық, лирикалық-тұрмыстық, драмалық, комедиялық және сатиралық опералар. Сондай-ақ, Италияда опера-сериа мен опера-буффа, Францияда комедиялық және лирикалық, ал Англияда балладалық опера жанрлары өмірге келді. Бұдан басқа муз. драма, опера-балет секілді жанрлары болды. Опера тарихы адамзат қоғамы тарихы мен мәдениетінің даму жолымен тығыз байланысты. Музыкалық театрдың негізгі халықтық ойын-сауыққа саяды. Ежелгі гректердің дионисийлік ойындары мен грек трагедияларының өзінде-ақ музыка үлкен роль атқарды. Опера жеке жанр болып 16 - 17 ғасырлар аралығында қалыптасты. Қайта өркендеу дәуірінің гуманистік идеялары ықпалымен көптеген еуропалық ұлттық мәдениетте музыкалық-драмалық спектакльдердің жаңа тұрітуабастады.Бұл әсіресе Италияда кеңінен өріс алды. Опера жанрының [[Батыс Еуропа Одағы|Батыс Еуропа]]дағы көрнекті өкілдері: К.Монтеверди, А.Скарлатти, Дж. Б.Перголези, Дж. Россини, Дж. [[Верди, Джузеппе|Верди]], Дж. [[Пуччини, Джакомо|Пуччини]] ([[Италия]]); Г.Ф. Гендель ([[Англия]]); Ж.Б. Люлли, Ж.Ф. Рамо, Ш.Гуно, Ж.Бизе ([[Франция]]); К.В. Глюк (Астрия, [[Франция]]); [[Моцарт, Волфгаң Амадеус|В.А. Моцарт]] ([[Австрия]]); [[Людвиг ван Бетховен|Л.Бетховен]], К.М. Вебер, Р.Вагнер ([[Германия]]); Ф.Эркель ([[Венгрия]]); С.Монюшко ([[Польша]]); Б.Сметана, А.Дворжак ([[Чехия]]), т.б.