Жетісу Алатауы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш 95.57.212.1 (т) өңдемелерінен AlibekKS соңғы нұсқасына қайтарды |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
25-жол:
|Ортаққордағы санаты =
}}
'''Жетісу Алатауы'''
▲'''Жетісу Алатауы''' - [[Қазақстан]]дағы ірі, әрі құрылымы жағынан күрделі тау жүйелерінің бірі. [[Жетісу]] тау жүйесінің солтүстік және солтүстік-батыс жалғасы. Ол солтүстік-шығысында [[Алакөл ойысы|Алакөл]] қазаншұңқыры мен оңтүстік-батысында [[Іле]] өзені аңғары аралығында созыла орналасқан. Ұзындығы 450 км, ені 100-250 км. Жетісу Алатауын батыста [[Көксу өзені|Көксу]], шығыста Боротола өзендері бөліп жатады. Осы екі бөлік Солтүстік және Оңтүстік Жетісу Алатауы болып, екі үлкен тау жотасын құрайды.
==Геогрографиялық құрылысы==
Оңтүстік Жетісу тау жүйесінің Сарышоқы мен [[Борохоро жотасы|Борохоро]] жоталары түгелдей
дерлік [[Қытай Халық Республикасы|Қытай]] жерінде жатыр. Қазақстан шекарасына таянған жерде [[Барлық жотасы|Орқашар Барлық]] тауымен (3300 м) жалғаса отырып, Жайыр Майлы атты аласа жотаға ауысады. Осы жоталардың арасында кезінде тектоникалық козғалыстардан пайда болған үлкен аңғар бар. Ол кей жерлерде батпақты, қамысты, кей жерде құрғақ дала боп кетеді. Аңғар бойында үйінді тастар көп. Жергілікті халық оны қорым дейді. Осы аңғар аркылы [[Ебінұр]] көлінің қазаншұңқыры (Қытайда) Алакөл қазаншұңқырымен шектеседі. Осы алкап [[Жетісу қақпасы|Жетісу (Жоңғар) қақпасы]] деп аталады. Ерте замандардан бастап осы қақпа арқылы [[Шығыс Еуропа]] мен [[Азия]]ны, Қазақстанды жалғастырған [[Ұлы Жібек жолы|Жібек жолы]] өткен, онымен [[Шыңғыс хан]] жаулаушылары, [[Жоңғар шапқыншылығы|Жоңғар]] шапқыншылары жүрген. Жетісу Алатауының қазақстандык бөлігі осы қақпаның батысынан басталады да, батыска қарай Боротола өзеніне дейін Қытай-Қазақстан шекарасы бойымен созылады. Осы жерде Жетісу Алатауы асимметриялық құрылымдағы алып таулы жотаға айналады.
== Жер бедері ==
| |||