Естай Беркімбайұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
+ 4 санат; ±Санат:1868 жылы туғандарСанат:1874 жылы туғандар (HotCat құралының көмегімен)
1-жол:
[[Image:estay berkimbayuli.jpg|thumb|right|200px|Естай Беркімбайұлы]]
'''Естай БеркімбаевБеркімбайұлы''' (1868[[1874 жылыжыл|1874]], бұрынғықазіргі [[Павлодар облысы]], [[КраснокутЕкібастұз ауданы]], қарасты Ақкөл совхозындаауылы туған,- [[1946 жылы қайтыс болдыжыл|1946]]) — қазақтың көрнекті [[ән]]шісіәншісі, ақын-сазгері, [[ҚазССР]]-нің еңбек сіңірген өнер қайраткері (1939). Ол кедей отбасында туған. Естай әндік-ақындық ортада өскен, анасы Күлипа мен ағасы Байтолым белгілі әншілер болған. Естай олардан жыр, дастандар мен толғауларды орындау мәнерін үйренген. 16 жасында халық әндерін талантты орындаушы, халықтық музыка дәстүрін жалғастырушы тұлға.
 
== Өмірбаяны ==
20 жасында [[Ертіс]] атырабына белгілі әнші болды. Осы өнердің арқасында көп жерлерді ([[Қараөткел]], [[Семей]], [[Кереку]], [[Зайсан]], [[Тарбағатай]], [[Жетісу]]) аралайды. [[Сұлу Көкше]] мен [[Баян]]ға барады. Бұл сапарында [[Біржан Қожағұлұлы|Біржанмен]] кездесіп, оның өнерінен тәлім алды. Әнші-сазгерлер [[Біржан]], [[Ақан сері]] мен [[Жарылғапберді]]нің өнер-өнегесінен сусындаған Естай олардың тек әншілік-орындаушылық өнерін ғана емес, сазгерлік өнерін де ілгері дамытты: көптеген әндер ("Бір мысқал", "Майда қоңыр". "Ашу — пышақ", "Шоқ қара ағаш") шығарды, Естайдың әнші-ақындық, сазгерлік талантын бүкіл қазақ сахарасына мәшһүр еткен әні — "Қорлан". Осы шығармасымен классик сазгерлердің қатарынан орын алды.<ref>[[Тарихи тұлғалар]]. Танымдық - көпшілік басылым. [[Мектеп]] жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – [[Алматы]]. “[[Алматыкітап баспасы]]”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2</ref> "Қорлан" — Естай шығармаларының шыңы, жүрегі (Жұбанов А., Замана бұлбұлдары, А., 1963, 248-бет). "Қорлан" әнін [[М. Төлебаев]] "Біржан-Сара" операсында, [[Брусиловский Евгений Григорьевич|Е. Г. Брусиловский]] "Ер Тарғын" операсында, С. И. Шабельский мен Л.М.Шаргородский "Қобыз бен оркестрге арналған концертінде" (2-бөлімінде) шығармашылықпен пайдаланды. Жаңа өмір жайында "Туды күнім", "Өмір" атты әндер шығарды. 1939ж. Алматыға келіп, көп әндерін нотаға түсіртті. Әншілік ақындық сайыстарға қатысып, [[Жамбыл Жабайұлы|Жамбыл]]мен неше рет кездесті. Сол жылы [[Қазақстан Жазушылар Одағының II съезі]]не қатысты. [[Ұлы Отан соғысы]] жылдарында мәдени-үгіт бригадасында әсем әнімен, жалынды жырымен халықты жеңіске жігерлендірді. 1945 ж. [[Абай Құнанбайұлы|Абайдың]] туғанына 100 жыл толу мерекесіне қатысты. Мұнда [[Нартай Бекежанов|Нартай]], [[Нұрлыбек Баймұратов|Нұрлыбек]] т.б. ақындармен айтысқа түсті. Оған арнап М. Әлімбаев "Естай- Қорлан" поэмасын (1968) жазды.
* Ол кедей отбасында туған. Естай әндік-ақындық ортада өскен, анасы Күлипа мен ағасы Байтолым белгілі әншілер болған. Естай олардан жыр, дастандар мен толғауларды орындау мәнерін үйренген. 16 жасында халық әндерін талантты орындаушы, халықтық музыка дәстүрін жалғастырушы тұлға.
* 20 жасында [[Ертіс]] атырабына белгілі әнші болды. Осы өнердің арқасында көп жерлерді ([[Қараөткел]], [[Семей]], [[Кереку]], [[Зайсан]], [[Тарбағатай]], [[Жетісу]]) аралайды. [[Сұлу Көкше]] мен [[Баян]]ға барады. Бұл сапарында [[Біржан Қожағұлұлы|Біржанмен]] кездесіп, оның өнерінен тәлім алды.
 
Әнші-сазгерлер [[Біржан]], [[Ақан сері]] мен [[Жарылғапберді]]нің өнер-өнегесінен сусындаған Естай олардың тек әншілік-орындаушылық өнерін ғана емес, сазгерлік өнерін де ілгері дамытты: көптеген әндер ("Бір мысқал", "Майда қоңыр", "Ашу — пышақ", "Шоқ қара ағаш") шығарды.
:[[1868 ж.]] қазіргі [[Павлодар облысы]] [[Павлодар облысы, Екібастұз ауданы|Екібастұз ауданы]] қарасты Ақкөл ауылында өмірге келген.
 
:[[1939 ж.]] қыркүйегінде "Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері" деген құрметті атақ берілді.
 
:[[1940 ж.]] [[Қазақстан Композиторлар одағы]]на мүше болып қабылданды.
Естайдың әнші-ақындық, сазгерлік талантын бүкіл қазақ сахарасына мәшһүр еткен әні — "Қорлан". Осы шығармасымен классик сазгерлердің қатарынан орын алды.<ref>[[Тарихи тұлғалар]]. Танымдық - көпшілік басылым. [[Мектеп]] жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – [[Алматы]]. “[[Алматыкітап баспасы]]”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2</ref> "Қорлан" — Естай шығармаларының шыңы, жүрегі (Жұбанов А., Замана бұлбұлдары, А., 1963, 248-бет). "Қорлан" әнін [[М. Төлебаев]] "Біржан-Сара" операсында, [[Брусиловский Евгений Григорьевич|Е. Г. Брусиловский]] "Ер Тарғын" операсында, С. И. Шабельский мен Л.М.Шаргородский "Қобыз бен оркестрге арналған концертінде" (2-бөлімінде) шығармашылықпен пайдаланды.
 
Жаңа өмір жайында "Туды күнім", "Өмір" атты әндер шығарды. 1939ж. Алматыға келіп, көп әндерін нотаға түсіртті.
* Әншілік ақындық сайыстарға қатысып, [[Жамбыл Жабайұлы|Жамбыл]]мен неше рет кездесті.
 
* Сол жылы [[Қазақстан Жазушылар Одағының II съезі]]не қатысты.
 
* [[Ұлы Отан соғысы]] жылдарында мәдени-үгіт бригадасында әсем әнімен, жалынды жырымен халықты жеңіске жігерлендірді.
 
* 1945 ж. [[Абай Құнанбайұлы|Абайдың]] туғанына 100 жыл толу мерекесіне қатысты. Мұнда [[Нартай Бекежанов|Нартай]], [[Нұрлыбек Баймұратов|Нұрлыбек]] т.б. ақындармен айтысқа түсті. Оған арнап М. Әлімбаев "Естай-Қорлан" поэмасын (1968) жазды.
 
== Марапаттары ==
:[[* 1939 ж.]] қыркүйегінде "Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері" деген құрметті атақ берілді.
:[[* 1940 ж.]] [[Қазақстан Композиторлар одағы]]на мүше болып қабылданды.
 
== Шығармалары ==
* "Майда қоңыр"
[["Майда қоңыр"]], [["Жүректе"]], [["Мәлике"]], [["Өмір"]], [["Қоңыр жел"]], [["Дүние"]], [["Шоққара ағаш"]]
[[«Хұсни-Хорлан»]]- Әні мен сөзі Естайдікі, орынд. Р. Абдуллин
 
* "Жүректе"
==Дереккөздер==
<references/>
 
* "Мәлике"
{{wikify}}
 
* "Өмір"
[[Санат:Қазақстан әншілері]]
[[Санат:Қазақстан сазгерлері]]
 
* "Қоңыр жел"
[[Санат:1868 жылы туғандар]]
[[Санат:1946 жылы қайтыс болғандар]]
 
* "Дүние"
 
* "Шоққара ағаш"
 
[[* «Хұсни-Хорлан»]]- Әні мен сөзі Естайдікі, орынд. Р. Абдуллин
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
 
{{Bio-stub}}
 
[[Санат:18681874 жылы туғандар]]
[[Санат:Екібастұзда туғандар]]
[[Санат:1946 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:Қазақстан әншілері]]
[[Санат:Қазақстан сазгерлері]]
[[Санат:Қазақ ақындары]]
[[Санат:Қазақстан ақындары]]
[[Санат:Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткерлері]]