'''Самарқан''' ({{lang-uz|Samarqand}}) — [[Өзбекстан|Өзбекстан Республикасындағы]] ежелгі [[қала]], өзі аттас облыс орталығы. Зеравшан өзен аңғарында орналасқан. Халқы 504 мың (2015). Біздің заманымыздан 4 ғасырда Марканд деген атпен белгілі болды. Біздің заманымыздан 330 ж. [[Ескендір Зұлқарнайын|Македонский]] жаулап алып, өз мемлекетінің құрамына енгізді. Біздің заманымыздан . 1 ғасырдан біздің заманымыз 4 ғасырнағасырға дейінгі аралықта [[Кушан патшалығы]]ның [[ірі сауда]] орт.орталығы болды. 4 ғасырдан 6 ғасырға дейін [[Түрік қағанаты]]ның құрамына енген Соғды мемлекетінің астанасы болды. СамарқантыСамарқанды 8 ғасырдың басында арабтар, 9 ғасырда Самани әулеті, 11 ғасырда [[Қарахан әулеті]], одан соң түрік салжұқтары, 12 ғасырдың орта шенінде қидандар басып алды. 13 ғасырдың бас кезінде [[Хорезм]] шаһтары билік етті. 1220 ж. [[Шыңғыс хан]] әскерлері жаулап алды. 14 ғасырдың аяғы мен 15 ғасырдың басында [[Әмір Темір]] мемлекетінің астанасы болды. 1500 ж. [[Шайбани]] мемлекетінің, 16 ғ-дыңғасырдың аяғында [[Бұхар хандығы]]ның құрамына кірді. 1868 ж. патшалық Ресей әскерлері басып алды да, [[Ресей империясы]]ның қарауына енді. 1924 — 30 ж. [[Өзбекстан]]ның астанасы болды. 1938 жылдан облыс орталығы. 1970 ж. қазанда СамарқантыңСамарқанның 2500 жылдығы аталып өтілді. Самарқаның ежелгі Афрасиаб атанған солт.солтүстік-шығыс бөлігінде қала тарихының музейімұражайы, Шаһи ХиндаЗинда ғимараты, Бибі ханым мешіті сияқты тамаша архит.сәулет ескерткіштерескерткіштері шоғырланған. Ескі СамарқантыңСамарқанның орт-ндаорталығында [[Регистан]], одан оңт-кеоңтүстікке қарай [[Гүр Әмір]], [[Ақсарай]],[[Рухабат]]; оңт.оңтүстік-шығысында Ишарат хан мазарлары, т.б. орналасқан. СамарқантаСамарқанда Жалаңтөс Баһадүр салдырған “Ширдор” медресесі өзінің көркемдігімен ерекшеленеді. Онда машина жасау з-тызауыты, жеңіл өнеркәсіп ф-сыфабрикасы, хим.химиялық комб.комбинат, 4 театр, 6 жоғары оқу орны бар.
