Нуклеин қышқылы тізбегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш уикилендіру |
ш уикилендіру |
||
1-жол:
[[Сурет:Kooditabel.png|thumb|right|300px|Генетикалық кодтың кескіні, мұнда нуклеин қышқылы қамтыған ақпарат ақуыздағы амино қышқылы тізбегіне аударылады.]]
''Нуклеин қышқылы тізбегі''' — (Nucleic acid sequence，"Нуклеин қышқылының әуелгі құырылымы" деп те аталады) бірқатар әріптермен таңбаланатын, [[генетикалық ақпар]]ды өз бойына сақтаған [[ДНҚ]], немесе [[РНҚ]] [[молекула]]сының әуелгі (1-дәрежелі) құрылымы.
Нуклеин қышқылы тізбегі әдетте негізгі төрт әріппен өрнектеледі. Олар A, C, G және T. Әрбір әріп мәлім [[база]]ны (Base), ал екі база [[база жұбын]] (Base pair) құрайды. Ал, база жұбының орналасу тәртібі тұрақты болып келеді. Олар A, T,C, G. Үш өзара көрші база жұбы бір [[кодон]]ды (құпия цифрды) құрайды. Әрбір кодонға бір амин қышқылы тура келеді және ұқсамаған амин қышқылының қосылуы ұқсамаған ақуызды (протеин) құрайды. ДНҚ-ның қайта түзілуі мен ақуыздың қалыптасуы барысында негіздердің өзара қатарласу тәртібі (заңы) шешуші рөл ойнайды.
Олар төрт әріппен таңбаланады: A, C, G және T. Олар ДНҚ -дің төрт нуклеин қышқылы есептеледі:▼
▲
[[Сурет:RNA-codons.png|thumb|right|200px|mRNA молекуласының кодон бөіктері. Әр кодон үш нуклеин қышқылы мен бір амин қышқылын қамтиды.]]
[[Сурет:RNA_chemical_structure.GIF|thumb|right|200px|Рибонуклеин қышқылының (РНҚ, RNA) химиялық құрылымы]]
Line 22 ⟶ 24:
Олар қалыпты жағдайда еш саңлаусыз өзара біріккен күйде тізбек құрайды. Мысалы: AAAGTCTGAC дегендей. Төртеуден жоғары нуклеин қышқылы тізбегін бір тізбек деп атаймыз. Олардың [[биология]]лық [[функция]]сы оның тізбегіне байланысты. Әрине, тізбек оң жағынан да, теріс жағынан да келуі мүмкін, кодты болуы, кодсыз болуы мүмкін. DNA тізбегі "ДНҚ қоқысын" ("junk DNA") да қамтуы мүмкін..
== Тағы қараңыз ==
[[ДНҚ]]
[[РНҚ]]
[[Санат:Биология]]
| |||