Минерал су: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Kazakhstan-Zhambyl.png|thumb|Alt=A.|[[Меркі ауданы]]]]
'''Минералды сулар''' – түрлі [[ауру|ауруларға]] шипа болатын [[табиғи сулар]]. Ол [[жер бет|жер бетінен]] сіңген сулардан, шөгінділермен бірге көмілген [[теңіз]] суларынан, [[метаморфизм]] мен жанартау процестері нәтижесінде босаған сулардан қалыптасады. [[Тотығу реакциясы]] басым болатын [[жер беті|жер бетіне]] таяу Минералды сулар құрамында [[азот]], [[оттек]], [[көмір қышқыл газы]], ал [[тотықсыздану]] [[реакция|реакциясы]] басымырақ болатын тереңірек [[горизонт|горизонттарда]] [[көміртек газы|көміртек газдары]], [[күкіртсутек]] көбірек болады. Минералды сулар кендерінің типтері [[құрылым|құрылымдық]], [[гидродинамика|гидродинамикалық]], [[гидрогеохимия|гидрогеохимиялық]] ерекшеліктеріне қарай ажыратылады. Судың шипалық қасиеті ондағы барлық еріген заттар мен арнаулы биологиялық әсері бар құраушылар (CO<sub>2</sub>, H<sub>2</sub>S, AsS, т.б.) мөлшеріне қарай анықталады. Минералды сулардағы [[минерал|минералды]] қосындылардың мөлшері 2 г/л-ден төмен болғанда әлсіз, 2 – 5 г/л-де аз, 5 – 15 г/л-де орташа, 15 – 35 г/л-ден жоғары болғанда [[минерал|минералды]], 35 – 50 г/л-де – [[тұз|тұзды]], 50 г/л-ден астам болғанда күшті [[тұз|тұзды]] сулар болып саналады. [[Минерал|Минералды]] 7 – 8 г/л-ге дейінгілерін ішу, ал басқаларын әр мөлшерде [[тұщы]] сумен қосып, шомылу арқылы емге пайдаланады. Температурасына қарай салқын (20<sup>0</sup>С-қа дейін), жылы (20 – 37<sup>0</sup>С), ыстық (37 – 42<sup>0</sup>С) және өте ыстық (42ӘС-тан жоғары) болып бөлінеді. [[Анионд|Аниондары]] мен [[катионд|катиондарының]] шамасына сәйкес Минералды сулар [[хлорид|хлоридті]], [[гидрокарбонат|гидрокарбонатты]], [[сульфат|сульфатты]], [[натрий|натрийлі]], [[кальций|кальцийлі]], [[магний|магнийлі]], [[газ]] бен арнаулы [[элемент|элементтеріне]] қарай [[көмірқышқыл|көмірқышқылды]], [[сульфид|сульфидті]], [[азот|азотты]], [[бром|бромды]], [[иод|иодты]], [[темір|темірлі]], [[күшәла|күшәлалы]], [[кремний|кремнийлі]], [[радиоактивті]] ([[радонды]]) болып ажыратылады. Минералды сулардың құрамындағы [[кальций]] денедегі ісіктерге қарсы ем болып, жүйке жүйесін нығайтады. [[Хлорлы магний суы]] [[қан тамыры|қан тамырын]] кеңейтеді. [[Сульфат суы|Сульфатты сулар]] негізінен өт пен ішті тазалауға көмектеседі. [[Йод суы|Йодты сулар]] тамақтың қалқанша безінің, [[өкпе]] - [[бауыр|бауырдың]] қызметін жақсартады. [[Бром суы|Бромды сулар]] орталық жүйке тамыр қызметін қалпына келтіреді. [[Темір]] қосындысы қанның [[гемоглобин|гемоглобиніндегі]] [[темір]] жетіспеушілігін толықтырады. [[Гемоглобин|Гемоглобиннің]] артуына Минералды сулардағы [[кобальт]], [[никель]], [[күшәла]] да пайдалы. Сондай-ақ [[көмірқышқылдыкөмірқышқыл сусуы|көмірқышқылды сулар]] қан тамырларының қабілетін жақсартып, [[жүрек|жүрекке]] әл береді. [[Кремний қышқылы|Кремний қышқылды]], [[күкіртсутек суы|күкіртсутекті сулар]] [[ревматизм]], [[бруцеллез]], [[радикулит]], [[жүрек]], [[тері]], т.б. көптеген ауруларға ем. Минералды сулар [[Қазақстан]] жерінде, [[тау|таулы]] және жазық аймақтарда көп кездеседі. Қазіргі кезге дейін олардың 100-ден астам алабы зерттеліп, шипалық қасиеттері анықталған. Көпшілігіне гидрогеол.гидрогеологиялық барлау жұмыстары жүргізіліп, 70%-дан астамы (көбінесе Оңт.Оңтүстік және Оңт.Оңтүстік - Шығыс аудандарда) пайдаланылуда. Мыс.Мысысалы, “Алмаарасан”“[[Алмаарасан]]”, “Қапаларасан”“[[Қапаларасан]]”, “Сарыағаш”“[[Сарыағаш]]”, “Мерке”“[[Мерке]]”, т.б. көптеген емдеу-сауықтыру орындары бар. <ref> Ќазаќ энциклопедиясы, 6 том </ref>
==Сілтемелер==
* [[ВирусологияГидродинамика]]
* [[ВирусГидрогеохимия]]
* [[Горизонт]]
* [[Микроорганизм]]
== Пайдаланған Әдебиет ==
<references/>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Минерал_су» бетінен алынған