Уикипедия

Өзен алабұғасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдеме
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
 
1-жол:
{{Taxobox
{{Таксон
|атауы name = Өзен алабұғасы
| status = LC
|суреті = Perca fluviatilis-female Siverskiy Donets River Ukraine.jpg
| status_system = iucn3.1
|сурет атауы = Өзен алабұғасы (''Perca fluviatilis''), ұрғашы, 20 см, [[Северский Донец]] өзені
| image = Perca fluviatilis2.jpg
|сурет сипаттамасы = Өзен алабұғасы (''Perca fluviatilis''), ұрғашы, 20 см, [[Северский Донец]] өзені
| image2= Barsche im See (Jungfische).jpg
|сурет жиынтығы =
|патшалық regnum = [[Жануарлар]]
|Тип phylum = [[Хордалылар|Chordata]]▼
|туыстары =
| classis = [[Қауырсын қанаттылар]]
|ранг =
| ordo = [[Алабұға тәрізділер]]
|латын = Perca fluviatilis
| familia = [[Алабұғалар]]
|автор = [[Linnaeus]], [[1758]]
|Тұқымдас genus = ''[[Тұщы сулы алабұғалар|Perca]]''▼
|домен =Эукариоттар
| species = '''''P. fluviatilis'''''
|ұлы патшалығы =
|wikispecies binomial = ''Perca fluviatilis''▼
|кіші патшалығы =
| binomial_authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]]
|Ұлы тип =
|ранг картасы range_map = Perca fluviatilis distribution map.png▼
▲ |Тип = Хордалылар
| range_map_caption = Қызыл= отаны<br> Жасыл= енгізлген диапазоны
|Кіші тип = Омыртқалылар
|Инфра тип = Жақ ауыздылар
|Ұлы бөлім =
|Бөлім = Балықтар
|Кіші бөлім = Сүйекті балықтар
|Ұлы класс =
|Класс =Actinopterygii
|Кіші класс = Neopterygii
|Инфра класс = Сүйекті балықтар
|Ұлы отряд =
|Отряд = Алабұға тəрізділер
|Кіші отряд = Тікенекті желбезектілер
|Ұлы рет =
|Рет =
|Кіші рет =
|Ұлы тұқымдас =
▲ |Тұқымдас = Тұщы сулы алабұғалар
|Кіші тұқымдас =
|Тек =
|Ұлы тек =
|Кіші тек =
|Ұлы түр =
|Түр = Өзен алабұғасы
|Кіші түр =
|син =
|типі =
|туынды атауы =
|туындылар =
▲ |ранг картасы = Perca fluviatilis distribution map.png
|ранг картасының атауы =
|ранг картасының ені =
|ранг аңызы = {{легенда|#FF0000|<small>Бастапқы ареалы</small>}} {{легенда|#00FF00|<small>Кеңейтілген ареалы</small>}}
|ХТҚО статусы = LC
|ХТҚО = 16580
|Балтимур бойынша тобы =
▲ |wikispecies = Perca fluviatilis
|commons = Perca fluviatilis
|ictv =
|itis =
|ncbi =
|eol =
|grin =
|ipni =
|tpl =
|mycobank =
}}
[[File:Perca fluviatilis 1879.jpg|thumb]]
'''Алабұға''' — алабұға тұқымдасына жататын жыртқыш балық. Қазақстанның барлық су айдындарында тараған. Тұрқының ұзындығы - 40-50 см, салмағы - 2 кг-ға дейін. Сәуір - мамыр айларында судың жылуы 7-8'С-қа жетісімен өсімдіктердің үстіне [[уылдырық]] шашады. Балқаш пен Алакөлде жергілікті [[Балқаш]] алабұғасы өседі. Оның түсі ашықтау, арқасындағы қанаты аласалау, қабыршағы ірілеу болады. Жас шабақтарының жемі насекомдар личинкасы мен шаян тәрізділер, ересектері жас балықтарды жейді. Алабұғаың кәсіптік маңызы бар.<ref>Ә.Байжұманұлы, К.Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6</ref>▼
'''Өзен алабұғасы''' немесе '''Кәдімгі алабұға''' ({{lang-la|Perca fluviatilis}}) — ''[[Сүйекті балықтар]]дың'' ''[[Алабұға тәрізділер]]'' отрядының [[алабұғалар]] тұқымдасына жататын ''Тұщы сулы алабұғалар'' тегінің жыртқыш балығы.
 
 
Қазақстанның барлық су айдындарында тараған. Алабұға [[Ертіс]] бассейініндегі барлық өзендер мен көлдерде, су қоймаларында кездеседі.
 
▲'''Алабұға''' — алабұға тұқымдасына жататын жыртқыш балық. Қазақстанның барлық су айдындарында тараған. Тұрқының ұзындығы - 40-50 см, салмағы - 2 кг-ға дейін. Сәуір - мамыр айларында судың жылуы 7-8'С-қа жетісімен өсімдіктердің үстіне [[уылдырық]] шашады. Балқаш пен Алакөлде жергілікті [[Балқаш]] алабұғасы өседі. Оның түсі ашықтау, арқасындағы қанаты аласалау, қабыршағы ірілеу болады. Жас шабақтарының жемі насекомдар личинкасы мен шаян тәрізділер, ересектері жас балықтарды жейді. Алабұғаың кәсіптік маңызы бар.<ref>Ә.Байжұманұлы, К.Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6</ref>
 
Алабұға 2-4 жылда уылдырық шашу үшін жетіледі. Өсімталдығы 300 мыңға дейін уылдырық шашады. Олар уылдырығын көктемнің ортасына қарай, су жылығанда барлығы бірге топтасып шашады. Уылдырығын былтырғы жылдан қалған шіріген түрлі өсімдіктердің қалдығына шашады. Кейде сол судың табанына да шаша береді. Уылдырығын лента тәріздес қылып шашады және уылдырықтар қоректік затқа батырылып бірге шығады. Бұндай лентаның ұзындығы аналығының дене бітіміне қатысты болады, әрі 12 метрлік ұзындыққа созылуы мүмкін. Алабұға – жыртқыш балық. Баяу өседі, бірақ көлдердегі өсіп-өнуі жылдамырақ. Алабұға жәндіктердің дернәсілімен, моллюскалармен, ұсақ балықтармен қоректенеді. Алабұғаны жергілікті тұрғындар кәсіптік және әуесқойлық мақсатпен аулайды.
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{commons|Perca fluviatilis}}
 
[[Санат:Алабұғатәрізділер]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Өзен_алабұғасы» бетінен алынған