Шәңкіш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
11-жол:
|genus = '''''Viburnum'''''
|genus_authority = [[Карл Линней]]
|subdivision_ranks = түрлері
|subdivision = 150–175 түрі белгілі
}}
'''Шәңкіш''' (→ '''Шәңгіш''')<ref>Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.</ref>
== Сипаты ==
▲* [[Гүл]]дері қос [[жыныс]]ты, шет жағындағы гүлдері [[тұқым]]сыз болады, [[шатыр]]ша-[[қалқан]]ша [[гүлшоғыр]]ын құрайды. Аталығының саны — бесеу, жатыны бір ұялы. Тостағанша жапырақшалары 3 не 5 тісті, [[күлте]]лері [[қоңырау]] тәрізді, [[ақ]] немесе қызыл [[түс]]ті. [[Жәндіктер]]мен тозаңданады.
==Күтімі==
Ерекше күтімді қажет етпейді, бақтың кез келген топырағында өсе береді. Өсімдіктің барлық түрінің артық бұталарын гүлдеп болған соң кесіп тұру керек. Гүлінің орнына күзге таман қып-қызыл жемістері пайда болады.
▲* [[Дүние жүзі]]нде қоңыржай және субтропиктік [[аймақ]]тарда, негізінен [[Еуразия]] мен [[Солтүстік Америка]]да өсетін 200-ге жуық [[түр]]і белгілі. [[Қазақстан]]ның барлық аймақтарындағы жалпақ жапырақты және аралас ормандарында, [[бұлақ]], [[өзен]]-[[көл]] жағалауларда, [[сай]]лы, [[батпақ]]ты жерлер мен [[тау]] беткейлерінде 1 түрі — кәдімгі Шәңкіш кездеседі.
==Көбейтілуі==
Тұқымы арқылы көбейтуге болады. Бірақ оңай, әрі тиімді жолы қалемше және түбінен өсіп шыққан жас көшеттерін бөлу арқылы көбейту<ref>Қ 74 Құлжабаева Г.Ә.;«Өсімдіктер әлемі» оқу-әдістемелік кешені, Жидектер: Дидактикалық материал. - Алматы, 2011. - 16 б;ISBN 978-601-7237-31-8 .</ref>
== Емдік қасиеті ==
Line 30 ⟶ 31:
* Қабығынан алынған [[тұнба]] [[қан]] тоқтады, [[қан тамырлары]]н тарылтады, [[жүйке]]ні тыныштандырады. Жемісі [[жүрек]]ке әсер етеді, [[несеп]] айдайды, [[өт]] жүргізеді, қабынудан қорғайды және [[жара]]ларды жазады.
* [[Қыс]]қы қатты [[аяз]]да түсіп қалған жемісі жеуге жарамды болады. Сонымен қатар [[тер]] шығаратын, құстыратын, іш жүргізетін дәрі есебінде және [[асқазан]] қышқылы кемігенде [[емдеу]]ге болады. Жемістерін [[бал]]мен қосып қайнатып, жоғары тыныс жолдары мен [[өкпе]] қабынғанда, деміккенде, іш өткенде, бауыр ауырғанда, [[дене]] сарғайғанда, [[дауыс]] қарлыққанда пайдаланады.
* Гүлдеп тұрған бұтақтарының қайнатындысын [[қақырық]] түсіру үшін қолданады<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 9 том.</ref>.
== Дереккөздер ==
<references/>
==
* [http://www.gulstan.kz/ Гүлстан, өсімдіктер туралы сайт]
[[Санат:Байсаттар]]
[[Санат:Дәрілік өсімдіктер]]
| |||