Ұлыбританияның Еуроодақтан шығуы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
«Выход Великобритании из Европейского союза» бетінен аударылып түзілді |
«Выход Великобритании из Европейского союза» бетінен аударылып түзілді |
||
5-жол:
== Мәселенің тарихы ==
1957 жылы Ұлыбритания Еуропалық экономикалық қоғамдастықтың (ЕЭҚ) негізін қалаған Рим шартына қол қоймады. Кейіннен ел екі рет 1963 жылы және 1967 жылы ұйымға кіру туралы өтінім берді, бірақ ұсыныстардың екеуі де сол кездегі Франция президенті [[Шарль де Голль|Шарль де Голлм]]<nowiki/>ен вето қойылды, оның ойынша <nowiki>''</nowiki>өйткені британ экономикасының бірқатар аспектілері ауыл шаруашылығында жұмыс тәжірибесінен бастап, тегіс, Британияны Еуропамен сәскестендірмейді".<ref>{{Cite news|title=1967: De Gaulle says 'non' to Britain – again|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/27/newsid_4187000/4187714.stm|work=BBC News|date=27 November 1976|accessdate=9 March 2016}}</ref>
Кейін де Голль отставкаға кеткен президенті орнынан Франция, Ұлыбритания үшінші, табысты, мүшелікке өтінім берді. 1973 жылы 1 қаңтарда Біріккен Корольдік ЕЭО-қа қосылды. Бұл басқармада консервативті Эдвард Хит үкіметінің уақытында іске асты.<ref>{{Cite news|title=1973: Britain joins the EEC|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/1/newsid_2459000/2459167.stm|work=BBC News|date=1 January 1973|accessdate=9 March 2016}}</ref> 1974 жылғы қазандағы сайлауда оппозициялық Гарольд Вильсон бастаған Лейбористік партия жеңді, ол қайта Британияның ЕЭО-мен мүшелігін қарауға және ЕЭО қатысуға жаңа талаптар бойынша референдумын өткізу орындылығы туралы мәселе көтеруге сөз берді.
1975 жылы біріккен Корольдікте Ұлыбританияның ЕЭО қалуы туралы мәселе бойынша референдум өткізілді. Барлық негізгі саяси партиялар мен БАҚ ЕЭО мүшелігін сақтауды қолдады. Дегенмен, билеуші Лейбористік партия ішінде осы мәселе бойынша елеулі келіспеушіліктер болды. Біркүндік партиялық конференцияда 1975 жылғы 26 сәуірде дауыстар қатынасы 2:1 есебімен шықты. Себебі министрлер кабинеті қатты проеуропалық және қатты антиеуропалық болып екіге бөлінді, Гарольд Вильсон конституциялық әдет-ғұрып ұжымдық жауапкершілік кабинетінің тоқтата тұрып, және екі жағынан министрлерге жария науқанын жүргізуге мүмкіндік берді. Кабинет мүшелерінің жиырма үштің жетеуі ЕЭО-де мүшелікке қарсы болды.<ref>{{Cite web|url=http://eureferendum.com/documents/1975referendum1.pdf|format=PDF|title=The 1975 Referendum|author=DAvis Butler|website=Eureferendum.com|accessdate=19 May 2016}}</ref>
1975 жылғы 5 маусымда сайлаушыларға: "Қалай ойлайсыз, Ұлыбритания Еуропалық қоғамдастықта (Жалпы нарығы) қалуы тиіс пе?" деген сұраққа жауап беру ұсынылды. Барлық округтерде, Шетланд аралдары және Сыртқы Гебридтерді қоспағанда, дауыс бергендердің көпшілігі "иә" деп жауап берді. Дауыс беру қорытындысына сәйкес, Біріккен Корольдік Еуропалық экономикалық қоғамдастық мүшесі қатарында қалды.<ref>{{Cite web|url=http://researchbriefings.parliament.uk/ResearchBriefing/Summary/CBP-7253#fullreport|title=Research Briefings – The 1974–75 UK Renegotiation of EEC Membership and Referendum|website=Researchbriefings.parliament.uk|accessdate=19 May 2016}}</ref>
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
!Дауыс - "Иә"
Line 18 ⟶ 24:
|64,5
|}
1993 жылдың 1 қарашасынан [[Маастрихт келісімі|Маастрихт шарт]]<nowiki/>ының нәтижесінде, ЕЭО Еуропалық Одаққа айналды.<ref>{{Cite web|url=http://europa.eu/eu-law/decision-making/treaties/index_en.htm|title=EUROPA – EU treaties|website=Europa.eu|accessdate=19 May 2016}}</ref> Алғашында таза экономикалық одақ ретінде құрылған ұйым саяси одаққа айналды және атауының өзгеруі бұны аңғартты.<ref>{{Cite web|url=http://europa.eu/about-eu/basic-information/about/index_en.htm|title=EUROPA – The EU in brief|website=Europa.eu|accessdate=19 May 2016}}</ref>
1990-шы жылдардың басында Құрама Корольдіктің тәуелсіздік партиясы (UKIP) құрылды, бұл еуроскептиктердің саяси партиясы еді. 2004 жылы сайлау кезінде ол Еуропарламентте үшінші орынды иеленді, 2009 жылы екінші орынды және 2014 жылы бірінші орынды иеленді, жалпы дауыс санының 27,5 %-ы. Бұл жалпыға бірдей сайлауда 1910 жылдан бастап бірінші рет болған еді, ол кезде тағы бір, Лейбористік және Консервативтік партиядан басқа, партия ең үлкен дауыс үлесін алған жалпыұлттық сайлау еді.<ref>{{Cite web|title=10 key lessons from the European election results|url=http://www.theguardian.com/politics/2014/may/26/10-key-lessons-european-election-results|work=The Guardian|date=26 May 2014|accessdate=31 May 2014}}</ref>
== 2016 жылғы Референдум ==
Line 28 ⟶ 37:
=== БАҚ пікірлері ===
[[Би-Би-Си|Би-би-си]]:<blockquote class="">Біріккен Корольдігі Еуропалық одақтан шығу үшін дауыс берді, бұнда ел ұзақ 43 жыл болды. UKIP көшбасшысы "23 маусым күнін "Тәуелсіздік күні" деп атады, дегенмен фунт бағамы, 1985 жылғы мәндерге дейін күрт құлдырады.</blockquote>[[CNN]]:<blockquote class="">Дауыс беруде Ұлыбританияның ЕО шығуы жақтастары жеңіске жетті, — бұл одақ құрамынан шығуға дауыс берген бірінші ел.</blockquote>Russia Today:<blockquote class="">Британдықтар Еуропа одағынан дауыс шығуға 52 % - 48 % қатынасында дауыс берді. Фунт күрт төмендеуі туралы жаңалық биржаларда үрей туғызды. </blockquote>Российская газета:
<blockquote class="">Ұлыбританиядағы референдумда ЕО-дан шығу жақтастары жеңіске жетті. Соңғы қорытындысы көрсеткендей, олар оппоненттерін 1,26 млн адамға озып кетті. Олар 52 пайыз дауыс (17,41 млн адам) жинай алды. Олардың оппоненттер 48 пайыз дауыс жинады.</blockquote>ТАСС:<blockquote class="">Референдум ұсынымдық сипатта. Бұл теориялық ерік білдіру нәтижелері парламент қарауына шығарылуы мүмкін, ол халық пікірімен келісуі мүмкін, сондай-ақ қабылдауға қарама-қарсы шешім шығаруы мүмкін. Сондай-ақ жаңа референдум өткізуі де мүмкін. Алайда, Ұлыбритания премьері Дэвид Кэмерон британ халқының Еуроодақтан шығуын<ref>[http://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/3401065 Итоги британского референдума]</ref> еркін орындауға уәде берді.</blockquote>
=== Практикалық салдары ===
Бірінші референдум нәтижесі британдық еурокомиссар барон Хиллдің 2016 ж. 25 маусымда отставка кетуі болды.
== Примечания ==
| |||