<table><tr><td>'''Буркина-Фасо''' (1984 жылға дейін [[Жоғарғы Вольта республикасы]]) — [[Батыс Африка|Батыс Африкада]] орналасқан мемлекет. Жері 274,4 мың км2. Халқы 10,4 млн. адам. 100-ден астам этн. тайпалардан тұрады. Ірілері моси (50%-тен астам), фульбе, лоби, бобо, т.б. Астанасы — [[Уагадугу]] (50 мың). Халқының 40%-і мұсылмандар, 10%-і христиандар, қалғандары жергілікті діни нанымды ұстанады. Мемлекет басшысы — президент. Заң шығарушы органы — Халық өкілдері ассамблеясы. ▼
<table>
==Табиғаты==
<tr>
Жер бедері үстіртті (Моса үстірті) келеді. Климаты субэкваторлық (қараша — наурыз айлары аралығында құрғақ болады). Жыл бойғы орташа темп-ра 24 — 26ӘС, құрғақ айларда 30 — 35ӘС. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлш. 500 — 1000 мм, солтүстігінде 120 — 200 мм. Үлкен өзендері: [[Қара Вольта]] және [[Ақ Вольта]]. Жерінің 10%-і орман.
▲<td>'''Буркина-Фасо''' (1984 жылға дейін [[Жоғарғы Вольта республикасы]]) — [[Батыс Африка|Батыс Африкада]] орналасқан мемлекет. Жері 274,4 мың км2. Халқы 10,4 млн. адам. 100-ден астам этн. тайпалардан тұрады. Ірілері моси (50%-тен астам), фульбе, лоби, бобо, т.б. Астанасы — [[Уагадугу]] (50 мың). Халқының 40%-і мұсылмандар, 10%-і христиандар, қалғандары жергілікті діни нанымды ұстанады. Мемлекет басшысы — президент. Заң шығарушы органы — Халық өкілдері ассамблеясы.
===Тарихы===
Жер бедері үстіртті (Моса үстірті) келеді. Климаты субэкваторлық (қараша — наурыз айлары аралығында құрғақ болады). Жыл бойғы орташа темп-ра 24 — 26ӘС, құрғақ айларда 30 — 35ӘС. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлш. 500 — 1000 мм, солт-нде 120 — 200 мм. Үлкен өзендері: [[Қара Вольта]] және [[Ақ Вольта]]. Жерінің 10%-і орман. Қазіргі Буркина-Фасо жерінде адам баласы неолит дәуірінен бастап өмір сүре бастады. 11 ғ-дағасырларда оңт.оңтүстік-шығыстан моси тайпалары көшіп келді де, жергілікті тайпаларды бағындырып, өз мемлекетін құрды. 16 — 17 ғ-ларда саяси бытыраңқылықты бастан кешірді. Осы кезде ел ішінде ислам діні тарай бастады. 18 ғ-дыңғасырдың аяқ кезінен бастап, Буркина-Фасо жеріне келе бастаған еуропалықтар өзара қырқысқан тайпа көсемдеріне өз ықпалдарын жүргізіп отырды. Осы аймақ үшін Англия мен Францияның арасындағы тартыс 19 ғ-дыңғасырдың аяғына дейін созылды. 1897 ж.жылы бірнеше қантөгіс шайқастан кейін жергілікті тайпалар Францияның билігін толық мойындады және Жоғарғы Вольта деген атпен француздардың Бат.Батыс Африка құрамына кірді.
2-дүниежүз.дүниежүзілік соғыс жылдарында Б.жылдарындаБуркина-Ф.Фасо солдаттары Франция жағында фашистік коалицияға қарсы соғысты. Соғыс аяқталғаннан кейін алдыңғы қатарлы зиялы қауымның басшылығымен елде әр түрлі саяси ұйымдар құрылып, ұлт-азаттық қозғалыс күшейді. Нәтижесінде 1960 ж.жылы 5 тамыз күні Буркина-Фасо тәуелсіз мемлекет болып жарияланды. Экон. дағдарыстарға байланысты жиі-жиі әскери төңкерістер болып тұрды. 1984 ж.жылы 4 тамыз күні болған кезекті төңкерісте Жоғарғы Вольта Республикасы атын Буркина-Фасо (“Адал адамдар елі”) деп өзгертті. Жер, табиғи байлық мемлекет меншігіне алынып, дәстүрлі тайпа көсемдерінің билігі жойылды. Қазіргі кезде ішкі ұлттық өнім жылына 320 [[АҚШ]] долларынан аспайды. Экономикада және сыртқы саудада француз капиталына тәуелді. Халқының 90%-і а. ш-нда жұмыс істейді.
