Йод: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Iodine.svg|thumb|right|200px100px|Йод ''I'']]
'''Йод''', I – [[элемент|элементтердің]] [[периодтық жүйе|периодтық жүйесінің]] [[VІІ]] тобындағы [[химия|химиялық элемент]]. [[Галогендер]] тобына жатады, ат. м. 126,9; ат. н. 53; тығыздығы 4,93 г/см<sup>3</sup>; балқу t 113,6<sup>0</sup>С; қайнау t 184,35<sup>0</sup>С. Йодты [[1811]] ж. [http://chem100.ru/index.htm француз химигі Б.Куртуа] ашқан. Табиғатта тұрақты бір [[изотоп|изотопы]] бар (127J), бос күйінде кездеспейді. Қара сұр түсті, күлгін жылтыр, өткір иісті. [[Лаутарит]], [[дитцент минералдары|дитцент минералдарында]], [[мұхит]] суы, [[мұнай]] кендеріндегі ілеспе суда, [[балдырлар|балдырларда]] кездеседі. Суда нашар, органикалық еріткіште ([[спирт]], [[эфир]], [[күкірткөміртек]], [[хлороформ]]) жақсы ериді. Көптеген [[металдар|металдармен]] және [[сутек|сутекпен]] жоғары [[температура|температурада]] әрекеттеседі. [[Сілті|Сілтімен]] әрекеттесіп йодатты [[тұз]] түзеді, [[тотықтырғыш]], [[тотықсыздандырғыш]] сипат көрсетеді. Йод мұнайдағы ілеспе судан [[хлор|хлормен]], [[натрий нитраты|натрий нитратымен]] немесе [[қышқыл]] қатынасатын [[марганец]] қос тотығымен тотықтыру арқылы өндіреді. Йод және оның қосылыстары [[медицина|медицинада]], металл өндіруде ([[титан]], [[циркон]], [[гафний]]), фотосурет өңдейтін химиялық [[реактив]] жасауда, т.б. қолданылады. [[Адам]] организмінде Йодтың жетіспеушілігі [[қалқанша безі|қалқанша бездің]] ұлғаюына, [[бұғақ ауруы|бұғақ ауруына]] шалдықтырады.
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Йод» бетінен алынған