Географиялық карта: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
44-жол:
Географиялық карталардың ішінен неғұрлым көп қолданылатыны – жер беті мен ондағы объктілер көрсетілетін жалпы географиялық карталар. Ал басқалары тақырыптық деп аталады. лар жалпы географиялық картаның мазмұнына кіретін белгілі бір элементті (мысалы, жер бедерін) өте толық және жан-жақты баяндайды немесе жалпы географиялық картада жоқ құбылыстарды (белгілі бір жердің геологиялық құрылысын, климат жағдайын т.б.) көрсетеді.
==Меридиандар мен параллельдердің картада үшін маңызы ==
Ғалымдар жарты шарлардың, біртұтас дүние жүзінің, жеке материктердің, мемлекеттердің, жер бетінің шағын бөлшектерінің картасын жасаудың түрлі əдістерін ойлап тапқан. Бұл əдістер бəрінен бұрын меридиан жəне параллель сызықтарын кескіндеуден айқын көрінеді.
[[Глобус]]та барлық меридиандардың ұзындығы бірдей. Ал жарты шарлар картасындағы меридиандар əр жарты шар шеңберінің ортасынан шетіне қарай барған сайын өзінің нақты мөлшеріне қарағанда ұзара түседі. Соған орай шеңбердің шетіне жақын жатқан Африканың батыс жағасы, Оңтүстік Америка мен Аустралияның шығыс жағалары глобустағыға қарағанда созыңқы бейнеленген.
== Градус торы ==
Картада меридиандардың шетіне - [[бойлық]], параллельдердің шетіне ендік жазылып қойылады. Жарты шарлар картасында бойлық меридиандардың экватормен қиылысқан жерінде жазылады. Глобустың жəне карталардың өн бойында меридиандар мен параллельдер тұрақты түрде белгілі бір градус сайын жүргізіледі. Сондықтан меридиандар мен параллель сызықтарының қиылысуынан пайда болған тор «'''градус торы'''» деп аталады. <ref>Физикалық география. Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық. Алматы : " Атамұра "</ref>
[[File:CIA WorldFactBook-Political world.pdf|thumb|350px|left|Саяси карта]]
| |||