Уикипедия

Османлы сұлтандарының тізімі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: тесттік өңдеме
41-жол:
! width="80px" | Тұғра
|-
| colspan=6 style="background:#ABE0A4" | '''[[Османлы империясыныңимпериясы#Құрылуы дәуірлеуі(1299-1402)|Құрылу дәуірі]]'''<br /><small>([[Османлы империясы#Құрылуы (1299-1402)|27 шілде]] [[1299 жыл]] –— [[Анкара шайқасы|20 шілде]] [[1402 жыл]])</small>
|-
| 1
| [[I Осман]]<br />''<small>Қарапайым (түр. Kara)</small>
| [[File:Osman Gazi2.jpg|100px|I Османның суреті]]
| [[1299 жыл]]ы
| [[1326 жыл]]ы
| —<br />{{ref label|Tughra|c|1}}
|-
53-жол:
| [[I Орхан]]<br /><small>Жеңімпаз (түр. Gazi)</small>
| [[File:Orhan Gazi.jpg|100px|I Орханның суреті]]
| [[1326 жыл]]ы
| [[1362 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Orhan.JPG|80px|I Орханның тұғрасы]]
|-
60-жол:
| [[I Мұрат]]<br /><small>Құдайға Адал (осм. Hüdavendigâr)</small>
| [[File:Murat Hüdavendigar.jpg|100px|I Мұраттың суреті]]
| [[1362 жыл]]ы
| [[15 маусым]] [[1389 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad I.svg|80px|I Мұраттың тұғрасы]]
|-
67-жол:
| [[I Баязит]]<br /><small>Шапшаң (түр. Yıldırım)</small>
| [[File:Yıldırım I. Bayezit.JPG|100px|I Баязиттің суреті]]
| [[15 маусым]] [[1389 жыл]]ы
| [[20 шілде]] [[1402 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Bayezid I.JPG|80px|I Баязиттің тұғрасы]]
|-▼
| colspan=76 style="background:#ABE0A4" | '''[[Османлы сұлтанаралықимпериясы#Сұлтанаралық (1402-1413)|Сұлтанаралық заманыдәуірі]]'''<br /><small>([[Анкара шайқасы|20 шілде]] [[1402 жыл]] –— [[5 шілде]] [[1413 жыл]])</small>▼
|-
| —▼
|colspan="7"|'''''[[Османлы сұлтанаралық заманы|Османлы сұлтанаралық заманы]] ([[20 шілде]] [[1402]] – [[5 шілде]] [[1413]])'''''
| Сүлеймен сұлтан<br /><small>Румелияның 1-ші сұлтаны</small>
| [[File:Arolsen Klebeband 01 449 4.jpg|80px100px|Сүлеймен сұлтанның суреті]]▼
| [[520 шілде]] [[14131402 жыл]] ▼
| [[17 ақпан]] [[1411 жыл]]▼
| —▼
|- ▼
| —▼
| [[Мұса Челеби]]сұлтан<br /><small>''[[Румелия]]ныңРумелияның екінші2-ші сұлтаны''</small>▼
| [[File:Musa Çelebi.jpg|100px|Мұса сұлтанның суреті]]
| [[18 ақпан]] [[1411 жыл]] ▼
| [[5 шілде]] [[1413 жыл]]▼
| —▼
|- ▼
| —▼
| [[1403]]–[[1405]]Иса сұлтан<br /><small>''(Батыс Анатолия өңірініңАнадолы сұлтаны)''</small>▼
| [[File:I Osman.jpg|100px|Иса сұлтанның суреті]]
| [[1403 жыл]]
| [[1406 жыл]]▼
| —▼
|- ▼
| —▼
| [[I Мехмет|Мехмет Челебисұлтан]]<br /><small>''[[Анатолия]]Шығыс Анадолы сұлтаны''</small>▼
| [[File:Mehmed I miniature.jpg|80px100px|Мехмет сұлтанның суреті]]▼
| [[1403 жыл]]
| [[1406 жыл]]
| [[File:Tughra of Mehmed I.JPG|80px|I Мехметтің тұғрасы]]
|- ▼
| —▼
| [[I Мехмет|Мехмет сұлтан]]<br /><small>Анадолы сұлтаны</small>
| [[File:Mehmed I miniature.jpg|100px|Мехмет сұлтанның суреті]]
| [[1406 жыл]]
| [[5 шілде]] [[1413 жыл]]
| [[File:Tughra of Mehmed I.JPG|80px|I Мехметтің тұғрасы]]
|-▼
| colspan=76 style="background:#ABE0A4" | '''[[Османлы империясыныңимпериясы#Өркендеуі өркендеуі(1413-1453)|Өркендеу дәуірі]]'''<br /><small>([[295 мамыршілде]] [[14531413 жыл]] –— [[1129 қарашамамыр]] [[16061453 жыл]])</small>▼
|-
| 5
| [[I Мехмет]]<br /><small>Құрметті (түр. Çelebi)</small>
| [[File:Çelebi Mehmet.jpg|100px|I Мехметтің суреті]]
| [[5 шілде]] [[1413 жыл]]ы
| [[26 мамыр]] [[1421 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed I.JPG|80px|I Мехметтің тұғрасы]]
|-
Line 83 ⟶ 120:
| [[II Мұрат]]<br /><small>Қожа (түр. Koca)</small>
| [[File:II. Murat.jpg|100px|II Мұраттың суреті]]
| [[25 маусым]] [[1421 жыл]]ы
| [[1444 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad II.JPG|80px|II Мұраттың тұғрасы]]
▲|-
▲| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''Османлы империясының өркендеуі'''<br /><small>([[29 мамыр]] [[1453]] – [[11 қараша]] [[1606]])</small>
|-
| 7
| [[II Мехмет]]<br /><small>Жаулаушы (түр. Fâtih)</small>
| [[File:Fatih II. Mehmet.jpg|100px|II Мехметтің суреті]]
| [[1444 жыл]]ы
| [[1446 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed II.JPG|80px|II Мехметтің тұғрасы]]
|-
Line 99 ⟶ 134:
| [[II Мұрат]]<br /><small>Қожа (түр. Koca)</small>
| [[File:II. Murat.jpg|100px|II Мұраттың суреті]]
| [[1446 жыл]]ы
| [[3 ақпан]] [[1451 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad II.JPG|80px|II Мұраттың тұғрасы]]
|-▼
| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''ОсманлыДаму империясының тоқырауыдәуірі'''<br /><small>([[1129 қарашамамыр]] [[16061453 жыл]] –— [[2611 қаңтарқазан]] [[16991579 жыл]])</small>▼
|-
| —
| [[II Мехмет]]<br /><small>Жаулаушы (түр. Fâtih)</small>
| [[File:Fatih II. Mehmet.jpg|100px|II Мехметтің суреті]]
| [[3 ақпан]] [[1451 жыл]]ы
| [[3 мамыр]] [[1481 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed II.JPG|80px|II Мехметтің тұғрасы]]
|-
Line 113 ⟶ 150:
| [[II Баязит]]<br /><small>Әулие (түр. Velî)</small>
| [[File:Sultan II. Bayezit.JPG|100px|II Баязиттың суреті]]
| [[19 мамыр]] [[1481 жыл]]ы
| [[25 сәуір]] [[1512 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Bayezid II.JPG|80px|II Баязиттің тұғрасы]]
|-
Line 120 ⟶ 157:
| [[I Сәлім]]<br /><small>Жауыз (түр. Yavuz)</small>
| [[File:Yavuz Sultan I. Selim Han.jpg|100px|I Сәлімнің суреті]]
| [[25 сәуір]] [[1512 жыл]]ы
| [[21 қыркүйек]] [[1520 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Selim I.JPG|80px|I Сәлімнің тұғрасы]]
|-
Line 127 ⟶ 164:
| [[I Сүлеймен]]<br /><small>Заңшы (түр. Kanûnî)</small>
| [[File:Kanuni.jpg|100px|I Сүлейменнің суреті]]
| [[30 қыркүйек]] [[1520 жыл]]ы
| [[7 қыркүйек]] [[1566 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Suleiman I the Magnificent.svg|80px|I Сүлейменнің тұғрасы]]
|-
Line 134 ⟶ 171:
| [[II Сәлім]]<br /><small>Сары (түр. Sarı)</small>
| [[File:II. Selim Han.jpg|100px|II Сәлімнің суреті]]
| [[29 қыркүйек]] [[1566 жыл]]ы
| [[21 желтоқсан]] [[1574 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Selim II.JPG|80px|II Сәлімнің тұғрасы]]
|-▼
| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''Тоқырау дәуірі'''<br /><small>([[11 қазан]] [[1579 жыл]] — [[26 қаңтар]] [[1699 жыл]])</small>
|-
| 12
| [[III Мұрат]]<br /><small>Азғын (түр. Sefih)</small>
| [[File:III. Murat Han.jpg|100px|III Мұраттың суреті]]
| [[22 желтоқсан]] [[1574 жыл]]ы
| [[16 қаңтар]] [[1595 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad III.JPG|80px|III Мұраттың тұғрасы]]
|-
Line 148 ⟶ 187:
| [[III Мехмет]]<br /><small>Әділ (түр. Adlî)</small>
| [[File:Mehmed III.jpg|100px|III Мехметтің суреті]]
| [[27 қаңтар]] [[1595 жыл]]ы
| [[21 желтоқсан]] [[1603 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed III.JPG|80px|III Мехметтің тұғрасы]]
▲|-
▲| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''Османлы империясының тоқырауы'''<br /><small>([[11 қараша]] [[1606]] – [[26 қаңтар]] [[1699]])</small>
|-
| 14
| [[I Ахмет]]<br /><small>Бақытты (түр. Bahtî)</small>
| [[File:Sultan I. Ahmet.jpg|100px|I Ахметтің суреті]]
| [[21 желтоқсан]] [[1603 жыл]]ы
| [[22 қараша]] [[1617 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Ahmed I.JPG|80px|I Ахметтің тұғрасы]]
|-
Line 164 ⟶ 201:
| [[I Мұстафа]]<br /><small>Телі (түр. Deli)</small>
| [[File:Mustafa 1.jpg|100px|I Мұстафаның суреті]]
| [[22 қараша]] [[1617 жыл]]ы
| [[26 ақпан]] [[1618 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mustafa I.JPG|80px|I Мұстафаның тұғрасы]]
|-
Line 171 ⟶ 208:
| [[II Осман]]<br /><small>Жас (түр. Genç)</small>
| [[File:Genç Osman.JPG|100px|II Османның суреті]]
| [[26 ақпан]] [[1618 жыл]]ы
| [[19 мамыр]] [[1622 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Osman II.JPG|80px|II Османның тұғрасы]]
|-
Line 178 ⟶ 215:
| [[I Мұстафа]]<br /><small>Телі (түр. Deli)</small>
| [[File:Mustafa 1.jpg|100px|I Мұстафаның суреті]]
| [[20 мамыр]] [[1622 жыл]]ы
| [[10 қыркүйек]] [[1623 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mustafa I.JPG|80px|I Мұстафаның тұғрасы]]
|-
Line 185 ⟶ 222:
| [[IV Мұрат]]<br /><small>Қанды (түр. Kanlı)</small>
| [[File:IV. Murat.jpg|100px|IV Мұраттың суреті]]
| [[10 қыркүйек]] [[1623 жыл]]ы
| [[9 ақпан]] [[1640 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad IV.svg|80px|IV Мұраттың тұғрасы]]
|-
Line 192 ⟶ 229:
| [[I Ибраһим]]<br /><small>Ашушаң (түр. Asabî)</small>
| [[File:Ibrahim I.jpg|100px|I Ибраһимнің суреті]]
| [[9 ақпан]] [[1640 жыл]]ы
| [[8 тамыз]] [[1648 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Ibrahim.JPG|80px|I Ибраһимнің тұғрасы]]
|-
Line 199 ⟶ 236:
| [[IV Мехмет]]<br /><small>Аңшы (түр. Avcı)</small>
| [[File:4. Mehmet.jpg|100px|IV Мехметтің суреті]]
| [[8 тамыз]] [[1648 жыл]]ы
| [[8 қараша]] [[1687 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed IV.JPG|80px|IV Мехметтің тұғрасы]]
|-
Line 206 ⟶ 243:
| [[II Сүлеймен]]<br /><small>Жеңімпаз (түр. Gazi)</small>
| [[File:Süleyman II.jpg|100px|II Сүлейменнің суреті]]
| [[8 қараша]] [[1687 жыл]]ы
| [[22 маусым]] [[1691 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Suleiman II.JPG|80px|II Сүлейменнің тұғрасы]]
|-
Line 213 ⟶ 250:
| [[II Ахмет]]<br /><small>Жеңімпаз (түр. Gazi)</small>
| [[File:Ahmet II.jpg|100px|II Ахметтің суреті]]
| [[22 маусым]] [[1691 жыл]]ы
| [[6 ақпан]] [[1695 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Ahmed II.JPG|80px|II Ахметтің тұғрасы]]
|-
| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''ОсманлыӘлсіреу империясының әлсіреуідәуірі'''<br /><small>([[26 қаңтар]] [[1699 жыл]] –— [[910 қаңтар]] [[1792 жыл]])</small>
|-
| 22
| [[II Мұстафа]]<br /><small>Жеңімпаз (түр. Gazi)</small>
| [[File:II. Mustafa.jpg|100px|II Мұстафаның суреті]]
| [[6 ақпан]] [[1695 жыл]]ы
| [[22 тамыз]] [[1703 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mustafa II.JPG|80px|II Мұстафаның тұғрасы]]
|-
Line 229 ⟶ 266:
| [[III Ахмет]]<br /><small>Қызғалдақ Дәуірінің Сұлтаны (түр. Lâle Devri Sultânı)</small>
| [[File:III. Ahmet.jpg|100px|III Ахметтің суреті]]
| [[22 тамыз]] [[1703 жыл]]ы
| [[2 қазан]] [[1730 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Ahmed III.JPG|80px|III Ахметтің тұғрасы]]
|-
Line 236 ⟶ 273:
| [[I Махмұт]]<br /><small>Бүкір (түр. Kambur)</small>
| [[File:Mahmud1.jpg|100px|I Махмұттың суреті]]
| [[2 қазан]] [[1730 жыл]]ы
| [[13 желтоқсан]] [[1754 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mahmud I.JPG|80px|I Махмұттың тұғрасы]]
|-
Line 243 ⟶ 280:
| [[III Осман]]<br /><small>Сопы (түр. Sofu)</small>
| [[File:OsmanIII.jpg|100px|III Османның суреті]]
| [[13 желтоқсан]] [[1754 жыл]]ы
| [[30 қазан]] [[1757 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Osman III.JPG|80px|III Османның тұғрасы]]
|-
Line 250 ⟶ 287:
| [[III Мұстафа]]<br /><small>Алғашқы Жаңалықшы (түр. İlk Yenilikçi)</small>
| [[File:Mustafa3.jpg|100px|III Мұстафаның суреті]]
| [[30 қазан]] [[1757 жыл]]ы
| [[21 қаңтар]] [[1774 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mustafa III.JPG|80px|III Мұстафаның тұғрасы]]
|-
| 27
| [[I Әбділхамит]]<br /><small>ЖақсартушыЫслахатшы (түр. Islâhatçı)</small>
| [[File:Abdulhamid I.jpg|100px|I Әбділхамиттің суреті]]
| [[21 қаңтар]] [[1774 жыл]]ы
| [[7 сәуір]] [[1789 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Abdülhamid I.JPG|80px|I Әбділхамиттің тұғрасы]]
|-
| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''ОсманлыЫдырау империясының ыдырауыдәуірі'''<br /><small>([[910 қаңтар]] [[1792 жыл]] –— [[1 қараша]] [[1922 жыл]])</small>
|-
| 28
| [[III Сәлім]]<br /><small>Низами (түр. Nizâmî)</small>
| [[File:III. Selim.jpg|100px|III Сәлімнің суреті]]
| [[7 сәуір]] [[1789 жыл]]ы
| [[29 мамыр]] [[1807 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Selim III.JPG|80px|III Сәлімнің тұғрасы]]
|-
Line 273 ⟶ 310:
| [[IV Мұстафа]]<br /><small>Телі (түр. Deli)</small>
| [[File:IV. Mustafa.jpg|100px|IV Мұстафаның суреті]]
| [[29 мамыр]] [[1807 жыл]]ы
| [[28 шілде]] [[1808 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mustafa IV.JPG|80px|IV Мұстафаның түғрасы]]
|-
Line 280 ⟶ 317:
| [[II Махмұт]]<br /><small>Жаңартпашы (түр. İnkılâpçı)</small>
| [[File:Sultan Mahmud II of the Ottoman Empire.jpg|100px|II Махмұттың суреті]]
| [[28 шілде]] [[1808 жыл]]ы
| [[1 шілде]] [[1839 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mahmud II.JPG|80px|II Махмұттың тұғрасы]]
|-
Line 287 ⟶ 324:
| [[I Әбділмәжит]]<br /><small>Танзиматшы (түр. Tanzimâtçı)</small>
| [[File:Sultan Abdülmecid - Google Art Project.jpg|100px|I Әбділмәжиттің суреті]]
| [[1 шілде]] [[1839 жыл]]ы
| [[25 маусым]] [[1861 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Abdülmecid I.JPG|80px|I Әбділмәжиттің тұғрасы]]
|-
Line 294 ⟶ 331:
| [[I Әбділғазиз]]<br /><small>Бақытсыз (түр. Bahtsız)</small>
| [[File:Abdul-aziz.jpg|100px|I Әбділғазиздің суреті]]
| [[25 маусым]] [[1861 жыл]]ы
| [[30 мамыр]] [[1876 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Abdülaziz.JPG|80px|I Әбділғазиздің тұғрасы]]
|-
Line 301 ⟶ 338:
| [[V Мұрат]]<br /><small>Телі (түр. Deli)</small>
| [[File:Portrait of Murad V.jpg|100px|V Мұраттың суреті]]
| [[30 мамыр]] [[1876 жыл]]ы
| [[31 тамыз]] [[1876 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Murad V.JPG|80px|V Мұраттың тұғрасы]]
|-
Line 308 ⟶ 345:
| [[II Әбділхамит]]<br /> <small>Ұлы (түр. Ulû)</small>
| [[File:Sultan Abdul Hamid II of the Ottoman Empire.jpg|100px|II Әбділхамиттің суреті]]
| [[31 тамыз]] [[1876 жыл]]ы
| [[27 сәуір]] [[1909 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Abdülhamid II.JPG|80px|II Әбділхамиттің тұғрасы]]
|-
Line 315 ⟶ 352:
| [[V Мехмет]]<br /><small>Дұрыс (түр. Reşâd)</small>
| [[File:Sultan Mehmed V of the Ottoman Empire.jpg|100px|V Мехметтің суреті]]
| [[27 сәуір]] [[1909 жыл]]ы
| [[3 шілде]] [[1918 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed V.JPG|80px|V Мехметтің тұғрасы]]
|-
Line 322 ⟶ 359:
| [[VI Мехмет]]<br /><small>Дін Біріктірушісі (түр. Vahideddin)</small>
| [[File:Sultan Mehmed VI of the Ottoman Empire.jpg|100px|VI Мехметтің суреті]]
| [[4 шілде]] [[1918 жыл]]ы
| [[1 қараша]] [[1922 жыл]]ы
| [[File:Tughra of Mehmed VI.JPG|80px|VI Мехметтің тұғрасы]]
|-
| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''[[Түркия Республикасы|Республикалық]] [[халифат]]'''<br /><small>([[918 қаңтарқараша]] [[17921922 жыл]] –— [[13 қарашамамыр]] [[19221924 жыл]])</small>
|-
| —
| [[II Әбділмәжит]]<br /><small>Соңғы Халиф (түр. Son Halife)</small>
| [[File:Portrait Caliph Abdulmecid II.jpg|100px|II Әбділмәжиттің суреті]]
| [[18 қараша]] [[1922 жыл]]ы
| [[3 мамыр]] [[1924 жыл]]ы
| —<br />{{ref label|Tughra|c|2}}
|}
==Сұлтанаралық кезең (1402–1413)==
 
{| class="wikitable" border="1" style="width:100%; text-align:center;"
▲|-
! width="5%" | №
! width="20%" | Есімі
! width="80px" | Суреті
! width="15%" | Таққа отырған уақыты
! width="15%" | Тақтан кеткен уақыты
! width="80px" | Тұғра
▲|-
▲| colspan=7 style="background:#ABE0A4" | '''[[Османлы сұлтанаралық заманы]]'''<br /><small>([[Анкара шайқасы|20 шілде 1402]] – [[5 шілде]] [[1413]])</small>
▲|-
▲| —
| [[Иса Челеби]]<br /><small>''[[Анатолия]] бірігіп басқарушы сұлтаны''</small>
|
▲| [[1403]]–[[1405]] <br /><small>''(Батыс Анатолия өңірінің сұлтаны)''</small>
▲| [[1406]]
▲| —
▲|-
▲| —
| [[Сүлеймен Челеби|<small>Әмір ''(Amir)''</small><br />Сүйлемен Челеби]]<br /><small>''[[Румелия]]ның алғашқы сұлтаны''</small>
▲| [[File:Arolsen Klebeband 01 449 4.jpg|80px]]
| [[Анкара шайқасы|20 шілде 1402]]
▲| [[17 ақпан]] [[1411]]
▲| —
▲|-
▲| —
▲| [[Мұса Челеби]]<br /><small>''[[Румелия]]ның екінші сұлтаны''</small>
| [[File:Musa Çelebi.jpg|80px]]
▲| [[18 ақпан]] [[1411]]
▲| [[5 шілде]] [[1413]]
▲| —
▲|-
▲| —
▲| [[Мехмет Челеби]]<br /><small>''[[Анатолия]] сұлтаны''</small>
▲| [[File:Mehmed I miniature.jpg|80px|]]
| [[1403]]–[[1406]] <br /><small>''(Шығыс Анатолия өңірінің сұлтаны)''</small><br /><br />[[1406]]–[[1413]]<br /><small>''([[Анатолия]] сұлтаны)''</small>
▲| [[5 шілде]] [[1413]]
▲| —
|}
[[Санат:Османлы империясының сұлтандары]]
[[Санат:Түркия тарихы]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Османлы_сұлтандарының_тізімі» бетінен алынған