Рейхстаг (ғимарат): Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: мая → мамыр using AWB
71-жол:
 
== Тарихы ==
Ғимарат итальяндық биік [[Қайтақайта өрлеу дәуірі|қайта өрлеу дәуірінің]]нің стилінде франкфурттық сәулетші [[Пауль Валлота|Пауль Валлотаның]]ның жобасымен салынған. Неміс парламенті ғимаратының алғашқы тасын [[1884 жыл]]ы [[9 маусым]]да [[кайзер]] [[Вильгельм I (неміс императоры)|Вильгельм I]] қалаған. Құрылыс мерзімі он жылға созылып, [[Вильгельм II (неміс императоры)|Вильгельме II]] кайзердің кезінжде аяқталды.
[[Сурет:Astrakhan Makarov Reichstag.JPG|thumb|Сақталған «Астрахань Макаров» жазуы]]
[[1933 жыл]]ы [[27 ақпан]]да рейхстаг ғимараты [[Рейхстагты өртеу|өрт қойылған]] соң жанып кетті. Ұлтшылдар өртке коммунистерді кінәлап бұл жағдайды өз уәкілеттіліктерін арттыруға және басты саяси қарсыласымен мәмілеге келу үшін пайдаланды. Бұдан кейін сирек кездесулер өртелген рейхстаг (барлық саяси маңызынан айырылды) ғимаратта емес, [[Кролль-Опера|Кролль-Операда]]да өткізіп келді, бұл [[1942 жыл]]ы тоқтатылды. Кейін Ғимарат насихат кездесулер үшін қолданылған, [[1939 жыл]]дан — әскери мақсатта қолданылды.
 
[[Берлин операциясы|Берлин үшін шайқас]] уақытысында кеңес әскерлері [[Рейхстаг штурмы]]н жүргізді. [[1945 жыл]]ы [[30 сәуірде]] Рейхстагта [[Жеңіс туы]] тігілді<ref>''Мизеркин С.'' [http://rus.ruvr.ru/2009/05/05/959299.html Неизвестные факты из истории Знамени Победы] // Голос России. — 2009. — 5 маямамыр.</ref>, ал 1 мамырда [[Александр Филиппович Косс|Александра Косс]] қолбасшылығымен [[115-ші гвардиялық истребительдік авиациялық полкы]] «Победа» деген жазуы бар Қызыл Жеңіс Туы тасталды. Рейхстаг қабырғасына кеңес сарбаздары көптеген жазбалар қалдырған, олардың бір бөлігі (оның ішінде жиналыс залында) әлі күнге дейін қайта қалпына келтірілген соң да сақталған<ref>{{cite web
| url = http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5323417,00.html
| title = Берлин: О надписях на Рейхстаге
84-жол:
}}</ref>. 1947 жылы кеңес комендатурасының бұйрығымен жазулар «цензураға ұшыраған», яғни ұятсыз жазулар жойылды және бірнеше «идеологиялық жазулар» енгізілді.
 
Рейхстаг қарбығаларындағы жазуларды сақтау мәселесі, 1990 жылдары оны қайта жөндеу жұмыстары басталған кезде көтерілген болатын (сондай-ақ, алдыңғы қалпына жөндеу жұмыстарының бастапқы кезеңдерінде 1960-шы жылдардағы көптеген жасырын жазулардың табылғаны бар). Бундестаг Президенті [[Рита Зюсмут]]тың және [[Ресейдің Германиядағы елшілерінің тізімі|Ресей Федерациясының ГФР-дегі елшісінің]] 1996 жылғы келісімімен әдепсіз жазылған және [[нәсілшілдік|нәсілшілдік]] мазмұндағы жойылып, тек 159 граффити қалдырылды<ref>[http://magazin.spiegel.de/EpubDelivery/spiegel/pdf/13880476 ''Petra Bornhöft''. Schweinkrem mit blauer Kreide]. [[Der Spiegel]] — 1999, № 26</ref>. 2002 жылы бундестаг жиналысында жазуларды алып тастау туралы мәселе қойылды, бірақ ұсыныс көпшілік дауысқа ие бола алмай, қабылданбады<ref>{{cite web|date=14 марта 2002|url=http://www.newsru.com/world/14mar2002/note.html|title=Бундестаг Рейхстаг қабырғаларындағы кеңес сарбаздарының жазуларын қалдыруға шешім шығарды|publisher=[[NEWSru]]|accessdate=2010-08-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/61AIRjn8J|archivedate=2011-08-24}}</ref>. Кеңес сарбаздарының жазуларының басым бөлігі Рейхстаг ғимаратының ішкі бөлігінде жазылған, ныне доступных только с экскурсоводом по записи. Жоғарғы қабатта, оң жақ бөлігінің ішкі жағында: «Астрахань Макаров» жазуы сақталған. Сонымен қоса сол жақ бөлігінің де ішкі жағында жазулар сақталған<ref>[http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/116/ Естелік қабырғасы]</ref>.
 
<gallery>
97-жол:
[[Сурет:Kislyakov Shabelnikov Reistag.jpg|thumb|150px|[[Александр Владленович Кисляков|А.&nbsp;Кисляков]], [[Юрий Леонидович Шабельников|Ю.&nbsp;Шабельников]]. <br /> [[Екі құрбандық: ащы және тәтті]] (1995)]]
* [[1995 жыл]]дың мамырында ресейлік суретшілер [[Александр Владленович Кисляков|Александр Кисляков]] және [[Юрий Леонидович Шабельников|Юрий Шабельников]] «[[Екі құрбандық: ащы және тәтті]]» [[Инсталляция (өнер)|инсталляциясын]] орталық элементі үлкен торт болып табылатын, Рейхстаг ғимаратының шағын көшірмесі түрінде құрды<ref>''[[Михаил Юрьевич Боде|Боде М.]]'' Два приношения: горькое и сладкое // Художественный журнал. — 1996. — № 9.</ref>.
* [[1995 жыл]]ы [[24 маусым]]да қайта жөндеулер алдында болгардан шыққан американдық мүсінші және суретші [[Христо Явашев|Христо Явашев]] рейхстаг ғимаратын «орады». Оралған Рейхстаг ғажап өнер туындысына баланып бес миллион келушілер тартты.
<!-- Это чтобы изображение не наползало-->{{-}}
 
 
{{commons|Category:Reichstag (building)}}