'''Бағдат''' (ежелгі парсының ‘M “баға” — құдай, kAk “дад” — сый, яғни, “құдайдың берген сыйы” сөзінен шыққан деген жорамал бар) — [[Ирак]]тың астанасы, [[Бағдат]] мухафазының әкімшілік орталығы. [[Тигр]] өзенінің екі жағасын бойлай Дияла өзенінің сағасына дейінгі аралықта, [[Жерорта теңізі]], орталық және [[Оңтүстік Азия]] елдерін жалғастыратын жолдар тоғысында орналасқан. Халқы 3 млн. (1996).
==Тарихы==
Бағдатты [[762 жылыжыл]]ы МадинатМадинатус ас-Салам (Бейбіт қала) деген атпен халиф Мансұр салдырып, Аббас әулеті халифатының астанасына айналдырады. Бұрын оның орнында шағын елді мекен болған. [[9- ғасыр|IX ғасырда]] қала [[қолөнер]] кәсібі мен сауда-саттықтың, ортағасырлық араб мәдениетінің ірі орталығына айналған. Бағдат арқылы [[Үндістан]]нан, Арабиядан, [[Еуропа]] елдерінен тауарлар тасылды. Аббас әулетінің халифаты ыдырағаннан кейін өзінің саяси маңызын жоғалтқанымен, күллі шығыс жұрты табынған [[ғылым]] орталық болып қала берді. [[13- ғасыр|XIII ғасырда]] Бағдатта 30-дан астам кітапхана болған. 945 жылы [[Буида945 әулетіжыл]]нің,ы 1055Буида жылыәулетінің, [[Салжұқ1055 әулетіжыл]]ніңы Салжұқ әулетінің қол астына өткен. [[1258 жылыжыл]]ы Бағдатты [[Шыңғыс хан]] әулеті]] басып алып, қаланы қиратып, тонады. [[14 ғасыр|XIV ғасырдың]] соңы мен [[15- ғасыр|XV ғасырдың]] басында [[Әмір Темір]] бұл қаланы екі рет жаулап алды. 16—17[[16 ғасыр|XVI]]-[[17 ғасыр|XVII ғасырларда]] Бағдат біресе түріктердіңосманлылардың, біресе парсылардың билігіне өтіп отырды. [[1638 — жыл|1638]]-[[1917 жылыжыл]]дары қала [[ОсманҰлы СұлтандығыОсманлы Мемлекеті]]ныңнің құрамында болды. [[1917 жылыжыл]]ы ағылшын әскерлері басып алды. [[1920 жылданжыл]]дан Британияныңбастап [[Ұлыбритания]]ның мандатымен басқарылатын территорияныңаймақтың әкімш.әкімшілік орталығы, [[1921 жыл|1921]]-[[1958 жылыжыл]]дары Ирак әмірлігінің астанасы. Отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық қозғалыстың ([[1948 жыл|1948]], [[1949 жыл|1949]], [[1952 жыл|1952]], [[1954 жылғыжыл]]ғы ірі көтерілістердің) ошағы болды. [[1958 жылданжыл]]дан [[Ирак|Ирак Республикасы]]ның астанасы.<br />
== Экономикасы ==
Ирактағы барлық өндіріс орнының, әсіресе, тоқыма, тері өңдеу, тамақ өнеркәсібінің 25%-і Бағдатқа шоғырланған. Ірі электр техника зауыты бар. Қала жанында ірі мұнай зауыты орналасқан.
