Іле: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Бақанас ауылы → Бақанас (ауыл) using AWB |
|||
30-жол:
|commons = Ili River
}}
'''Іле''' - [[Балқаш]] көлі алабындағы өзен.
== Географиялық орны ==
39-жол:
== Гидрологиясы ==
Ұзындығы 1001 км (Текес саласымен 1439 км), Қазақстан аумағында 815 км. Су жиналатын алабы 140000 км<sup>2</sup>, Қазақстан аумағында 77400 км<sup>2</sup>. Жоғарғы бөлігі таулық сипатта. Оң саласы Қас өзені құйғаннан кейін аңғары кеңейеді. [[Қапшағай]] қаласына дейін Іле жағасы аласа, кең аңғармен ағады, жайылмаларының кей жерлері батпақтанады. Қапшағай шатқалы тұсында өзен арнасы бөгеліп, [[Қапшағай бөгені]] салынған. Төменіректе [[Күрті]] өзені құйғаннан кейін аңғары едәуір кеңейіп, [[Сарыесікатырау]] және [[Тауқұм]] аралығымен ағады. Сағасынан 340 км жерде Іле салаланып, үлкен атырау құрайды. Оның ұзындығы 130 км, енді жері 100 км-ге дейін, ауданы 9000 км<sup>2</sup>. Іле өзені [[мұздық]], [[Атмосфералық жауын-шашын|жауын-шашын]], [[Жер асты суы|жер асты сулары]]мен толығады.
Су ресурстарының шамамен 30%-ы Қазақстан, 70%-ы Қытай аумағында қалыптасады. Көп жылдық орташа ағымы Қайырған бекетінде (шекара тұсында) жылына 12,35 км<sup>3</sup>, Балқашқа құятыны 11,85 км<sup>3</sup>. Суының минералдығы 286 мг/л-ден 877 мг/л-ге дейін (шекара маңында) өзгереді, атырау басында (Үшжарма) – 320 – 345 мг/л.
== Шаруашылықтағы маңызы ==
Іленің және оның салаларының суы негізінен суармалы егіншілікке (3,7 – 4,5 км<sup>3</sup>/жыл), өнеркәсіптік-коммуналдық қажеттіліктерге (200 – 500 млн. м<sup>3</sup>/жыл), гидроэнергетикаға пайдаланылады. Балыққа бай, атырауында ондатра ауланады. [[Құлжа]] қаласынан төмен (Қытайда) кеме жүзеді. Қазақстан аумағында [[Бақанас
[[Жетісу]] өзендерінің бірі болып саналанады. Іле өзенінде [[Қапшағай бөгені|Қапшағай су қоймасы]] орналасқан.
| |||