Бірінші дүниежүзілік соғыс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''''Бірінші дүниежізілік соғыстың шығу себептері және оның сипаты'''''

<p style="text-indent: 25px;"> [[Империалистік дәуір]]де жеке елдердің біркелкі дамымауының нәтижесінде бірінші [[дүниежүзілік соғыс]] болды. [[XX ғасыр]]дың басында халықаралық жағдай күрт шиеленісіп, ірі [[мемлекет]]тер арасындағы бақталастық [[күрес]] күшейді. [[Англия]] дүниежүзілік шеберхана атанған дәрежесінен өнеркәсібі дамудағы бірінші орнынан айрылды. Елдің басын біріктіру арқасында және [[Француз]]–прусс соғысының нәтижесінде бес миллиард марк контрибуция алған [[Германия]] өз экономикасын жедел дамыту мүмкіндігіне жетіп, өнеркәсіп өнімдерін шығаруда Англияны үшінші орынға ығыстырып, дүние жүзінде [[АҚШ]]-тан кейінгі екінші орынға шықты. [[1912]] жылы мысалы, [[Германия]]да 17,6 миллион тонна шойын қорытылса, [[Англия]]да 9 миллион тонна ғана болды. Экономикалық қуатының шапшаң өсуін пайдаланған жас герман империалистері жаңа нарықтық аймақтарды алуға, отарланған жерлерді қайта бөлісуге, еуропалық континентте билік жүргізуге тырысты.

<p style="text-indent: 25px;"> Германияның күшеюі [[Еуропа]]дағы басқа ірі мемлекеттерді абыржытты. Әсіресе отарлап алған жері жеткілікті әрі өнеркәсібі ерте дамыған, байырғы империалистік елдерді ― Франция мен [[Ресей]]ді қатты алаңдатты. Оның үстіне герман–австриялық одақ шартына қол қойылды, оған Италияның қосылуы жас герман империалистерінің [[Еуропа]]дағы салмағын күшейтті. Осы құрылған үштік одаққа жауап ретінде [[орыс-француз одағы]] пайда болды. Бұл еуропалық мемлекеттерді екі антогонистік топқа бөліп, екі жақты шешуші шайқасқа дайындыққа кірісті.

<p style="text-indent: 25px;"> Алайда, британиялык басқарушы топтар осы екі тогопистік одаққа деген қарым катынасын бірден айқын ұстаған жоқ. Өйткені, ағылшын империалистерінің француз және ресейлік империалис-теріне карағанда карама кайшылықтары күрделі еді. Тіпті [[Англия]] алғашқы империалистерінің Еуропадағы ықпалының өзінің орыс және француз бақталастарын әлсіз деп ессптеді. Ресейді әлсірету мақсатымен британиялық басшылар 1902 жылы ағылшын-жапон одақ шартын жасады. [[Жапония]] мұны өзінің Ресейге қарсы соғысында шебер пайдаланды.