[[Сурет:September_11_Photo_Montage.jpg|thumb|right|300px|Үстіден астыға: [[Дүниежүзілік сауда орталығы]]ндағы өрт. [[Пентагон]]ның бұзылған бөлігі. 175 рейстің Оңтүстік мұнарамен соқтығысу сәті. Өрт сөндіруші Граунд-Зирода көмек сұрауда. 93 рейстегі ұшақтың қозғалтқышының бөлігі. 77 рейстің Пентагонмен соқтығысу сәті.]]
'''2001 жылдың 11 қыркүйегіндегі лаңкестік актілер''' (кейде жәйжай ғана '''9/11''' деп аталады) — [[Америка Құрама Штаттары|АҚШ]]нда-та орын алған төрт өзара келісілген [[Өзін-өзі өлтіру|жаңкештілікжаңкештік]] [[террористлаңкестік]]ік шабуылдардың тізбегі<ref>[[11 қыркүйек]]тегі шабуылдар [[БҰҰ қауіпсіздік кеңесі]]мен «жантүршігерлік лаңкестік актілері» деп аталған. {{cite web|title=Security Council Condemns, 'In Strongest Terms' Terrorist Attacks on the United States|publisher=United Nations|date=September 12, 2001|url=http://www.un.org/News/Press/docs/2001/SC7143.doc.htm|accessdate=2006-09-11|archiveurl=http://www.webcitation.org/61DXEKRnU|archivedate=2011-08-26}}</ref>. Бұл шабуылдардың жауапкершілігіжауапкершілігін «[[әл-Қағида]]» террористіклаңкестік ұйымы өз ұйымындамойнына жатыралды<ref>{{cite news | title = Bin Laden claims responsibility for 9/11 | publisher = CBC News | date= 2004-10-29 | url = http://www.cbc.ca/world/story/2004/10/29/binladen_message041029.html|accessdate = 2010-03-14}}</ref>.
Сол11 күнніңқыркүйектің таңында «әл-Қағидаға» қатысы бар он тоғыз лаңкес төрт топқа бөлініп төрт рейстік [[жолаушылар ұшағы]]н басып алды. Әрбір топ бастапқы ұшу дайндығынандайындығынан өткен кем дегенде бір адамнан құралды.
Басқыншылар бұл лайнерлердің екеуін [[Нью-Йорк]]тегіте, [[Манхэттен]]нің оңтүстік бөлігінде орналасқан [[Дүниежүзілік сауда орталығы]]ның мұнараларына бағыттады. American Airlines 11 рейсі ДСҮ-Дүниежүзілік сауда орталығының 1-ші мұнарасына соқтығысты ''(солтүстік)'', ал United Airlines 175 рейсі ДСҮ-2-ші мұнарасына ''(оңтүстік)'' соғысты. Соның нәтижесінде бұл екі мұнара қасындағы ғимараттарға үлкен нұқсан келтіріп, құлады<ref>{{cite book |author=National Construction Safety Team |url=http://wtc.nist.gov/NISTNCSTAR1CollapseofTowers.pdf |title=Final Report on the Collapse of the World Trade Center Towers |publisher=NIST |chapter=Executive Summary |date=September 2005}}</ref>. Үшінші ұшақ (American Airlines 77 рейсі) [[Вашингтон]] маңында орналасқан [[Пентагон]] ғимаратына бағытталды. Төртінші авиалайнердің (United Airlines 93 рейсі) жолаушыларыэкипажы мен экипажыжолаушылары ұшақ басқаруын лаңкестерден тартып алғысыалуға келдіәрекеттенді<ref>{{cite web|url=http://edition.cnn.com/interactive/law/0604/transcript.flight93/index.html|title=Black Box Recordings|accessdate=2007-03-30|deadlink=404}}</ref>; ұшақ [[Пенсильвания]] штатындағы Шенксвилл қаласының маңындағы далада құлады.
19 лаңкестен басқа, шабуылдар нәтижесінде 2977 адам қаза тапты, тағы 24 адам із-түссіз жоғалып кетті. Қаза тапқандардың көбісі азаматтық тұлғалар болған.
Қайғылы оқиғаның ресми версиясы бірқатар журналистер, ғалымдар мен куәгерлердің тарапынан сынға ұшырады. Тәуелсіз тергеулер өткізіліп, олардың кейбірінің желісі бойынша деректі фильмдер түсірілді.
