Алматы халық университеті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: ҒА-ның → ғылым академиясының (3) using AWB
ш →‎top: clean up, replaced: Марғұлан, Әлкей Хақанұлы → Әлкей Хақанұлы Марғұлан using AWB
1-жол:
'''Алматы Халық Университеті''', Алматы қалалық қазақ әдебиеті мен өнері халық университеті — 1963 ж. [[Әуезов|М.Әуезов]] үйі, ғылыми-мәдени орталығында халыққа ғылыми-көпшілік білім тарату мақсатымен ашылған қоғамдық негіздегі оқу орны (ректоры Қазақстан ғылым академиясының мүше-корреспонденті, профессор Рахманқұл Бердібай). Халық ун-тетінде қазақ халқының көрнекті мәдени, әдеби, фольклорлық, тарихи ескерткіштері, аса ірі қайраткерлері туралы 500-ден астам сабақ-дәріс өтті (1998). Ертедегі ғұндар, Түрік қағандығы, оғыз-қыпшақ бірлестігі, Қарахан мемлекеті, Жошы ұлысы, Алтын Орда, Ноғай ордасы, [[Қазақ хандығы]] дәуірінің тарихи, мәдени, рухани өміріне қатысты тақырыптар қамтылды.Академик Ә.Марғұлан, Қазақстан ғылым академиясының коррының мүшесі А.Машанов, археолог Қ.Ақышев, тілші-ғалым Қ.Өмірәлиев, жазушы-ғалым М.Мағауиннің сабақтары жұртшылық назарын аударды. Домбырашылық өнердің бір арнасы- шертпе күй орындаушыларын тауып, олардың репертуарын халыққа кеңінен таныстыру ісіне еңбек сіңірлі. Ұмыт қалған немесе "жоғалдыға" саналған бірталай музыкалық аспаптар Б.Сарыбаевтың еңбегінің арқасында қайтадан қатарға қосылды. Жұртшылық [[шаңқобыз]], [[шертер]], [[жетіген]], [[асатаяқ]], [[сыбызғы]], [[дабыл]], т.б. аспаптармен танысты. [[Атилла]]ның (Еділдің) [[Еуропа]] елдері әдебиетінде бейнеленуі, [[Күлтегін]], [[Білге Қаған]] жазулары, “[[Оғызнама]]ның” жанрлық ерекшелігі, [[Қорқыт ата]], [[Әбу Насыр әл-Фараби]] мұрасы, [[Махмұд Қашқари]], [[Жүсіп Баласағұни]], [[Қожа Ахмет Йасауи]], [[Ахмет Иүгінеки]] еңбектері, ежелгі қыпшақ тіліндегі жазба әдеби ескерткіштер, 15-18 ғасырдағы жыраулар поэзиясы жайында сабақтар өткізілді. Абай, Ыбырай қалыптастырған қазақ классик. поэзиясы, кейінгі кезең әдебиетінің түрлі қырлары көпшілікке жүйелі таныстырылды.
 
Халық университетінің сабақтарын жүргізуге таңдаулы мамандар шақырылды. Академик [[Марғұлан, Әлкей Хақанұлы Марғұлан|Ә.Марғұлан]] “Эпос және тарих”, “Эпос және оның айтушылары”, “Қорқыт туралы аңыздар”, “Эпос тудырған дәуір”, “Жырдың кезеңдігі мен типологиясы”, “Ш.Уәлиханов — қазақ, қырғыз фольклорын зерттеуші”, Қазақстан ғылым академиясының мүше-корреспонденті А.Машанов әл-Фарабидің өшпес мұрасы, археолог Қ.Ақышев ежелгі [[Түркістан]], [[Отырар]] қалалары және олардың мәдениеті туралы баяндады; тілші, ғалым Қ.Өмірәлиев Орхон жазбаларының тарихи негіздері, көркемдік дәстүрі турасында әңгімеледі. [[Жүсіп Баласағұни]]дың “Құтты білігі” туралы А.Егеубаевтың, [[Қожа Ахмет Йасауи]]дың “Ақыл кітабы” жөнінде М.Жармұхамедовтың, жыраулық поэзия жайында М.Мағауиннің толғамдары жұртшылық назарын аударды.
 
Халық университетінде жыл сайын [[Әуезов|М.Әуезовтің]] өмірі мен шығармашылығы туралы сабақтар өтеді. 70 жылдарға дейін өз өлкесінен әріге көп таныла қоймаған Сыр бойының жыраулық терме дәстүрі халық университеті арқылы Қазақстан көлеміне мәлім болды. Арғы түбі ертедегі Қорқыт дәуірінен жалғасып келе жатқан жыршылық, термешілік дәстүрді қайтадан көтерген К.Рүстембеков, С.Қожағұлов, Б.Жүсіпов есімдері елге танылды. Қарақалпақстандық Х.Иманғалиев “Қарасай — Қазиды”, А.Тасқынбаев “Асау-Барақты” жырлады. Жыршылық дәстүрдің қайта жандануына [[Оңтүстік Қазақстан]], [[Алматы]], [[Атырау]], [[Маңғыстау]], [[Батыс Қазақстан облысы]]тарының өкілдері өз үлестерін қосты. [[Алматы]]лық қарт ақын М.Байбатыровтың, оңтүстіктік М.Өтебаевтың орындауынан “Қыз Жібек”, “Қобыланды батыр” жырлары грампластинкаға жазылды. Қазақ телевидениесінің “[[Алатау]]” бағдарламасы шеңберінде оннан артық қисса-дастан орындалып, жұртшылыққа көрсетілді.