Эсперанто: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
21-жол:
}}
'''Эсперанто тілі''' (''Esperanto'' немесе ''Lingvo Internacia'', {{Audio-nohelp|Eo-Esperanto.ogg|[espeˈranto]}}) — [[1887 жыл]]ы [[польша]]лық [[Еврейлер|еврей]]-окулист Людвик Лазарь Заменхоф ({{lang-pl|Ludwik Łazarz Zamenhof}}; 1859—1917) жасап шығарған халықаралық қатынасқа арналған [[Жасанды тілдер|жасанды тіл]]. Заменгофтың лақап аты — ''Эсперанто'' («Үміттенуші») — аз уақытта жаңа тілдің атауына айналды. ''Эсперантошы (esperantisto)'' деп эсперанто тілін меңгеріп, оны қолданып жүрген адамды атайды.
Эсперанто әлемдегі ең кең таралған<ref name="үсэ">{{кітап|авторы=Григорьев В. П.|тақырыбы=Үлкен совет энциклопедиясы|бөлімі=Эсперанто|бөлім сілтемесі=http://bse.sci-lib.com/article127189.html}}</ref>, әрі ең көп жетістікке жеткен жасанды тіл<ref name="брит">{{кітап|тақырыбы=[[Британника энциклопедиясы|Encyclopædia Britannica]]|бөлімі=Esperanto|бөлім сілтемесі=http://www.britannica.com/topic/Esperanto|баспасы=Encyclopædia Britannica Inc.|жыл=2015}}</ref>. 10 жыл бойы құрастырылған жасанды тіл бойынша алғаш жарыққа шыққан кітап «Бірінші кітап» ''(Unua libro)'' деп аталады. «Бірінші кітаптың» жарияланған күні эсперантоның «туған күні» саналады.1905 жылы Заменгофтың ''Fundamento de Esperanto'' («Эсперанто негізі») еңбегі жарияланып, тілдің негізгі ережелері бекітілді.
Эсперанто қарапайымдылығымен және ықшамдығымен ерекшеленеді. Тілдің бұл қасиеттері [[волапюк]] деп аталатын басқа жасанды тілге үлкен қауіп төндірді
1908 жылы негізі қаланған эсперантошылардың ең ірі халықаралық бірлестігі Жалпыға ортақ эсперанто ассоциациясының (Universala Esperanto-Asocio, UEA) әлемнің 83 елінде мүшелері бар, эсперанто ұлттық қауымдастықтарының саны 50 жетті, эсперанто тілін қолданатын 22 халықаралық кәсіби қауымдастық бар. Жыл сайын Дүниежүзілік эсперанто конгрессі өткізіледі<ref name="брит"/>.
| |||