Мольер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Перемещение 1 интервики-ссылки в Викиданные (d:Q687) |
- 5 санат; + 14 санат (HotCat құралының көмегімен) |
||
19-жол:
[[Сурет:Pierre Mignard - Portrait de Jean-Baptiste Poquelin dit Molière (1622-1673) - Google Art Project (cropped).jpg|thumb|<center>'''Мольер''', Жан Батист Поклен</center> (15.1.1622 – 17.2. 1673, [[Париж]])]]
[[Сурет:Moliere-Rue de Richelieu.JPG|thumb|left|Париж көшесіндегі Мольер ескерткіші]]
'''Мольер''', Жан Батист Поклен (15.1.1622 – 17.2. 1673, [[Париж]]) — [[француз]] драматургі, актер. Мольер – француз ұлттық комедиясының негізін салушы. Ол комедия жанрын дамытуға зор үлес қосты. Францияның ұлы драматургы, комедиографы, реалист Мольердің, әсіресе ХУІІ ғасырдағы француз театры үшін сіңірген еңбегі зор.
[[Клермон колледж]]інде оқып (1639), театр актері болған. Мольер халық театрының үздік дәстүрі мен классицизм тәжірибесіне сүйене отырып, “жоғарғы комедия” типін құрды. Онда қоғамның әлеум. ұсқынсыз жақтары әшкереленді. Оның “Махаббат машақаты” (1656) атты комедиясына характерлерді типтендіре отырып, кейіпкерлерді даралау, сахнаға өмір тынысын дарыту сияқты көркемдік өлшемдер тән. “Әлін білмеген әлек” (1655) шығармасында халықтың сарқылмас күш-жігерінің, даналығының көрінісі ретінде Маскариль қызметшінің бейнесі сомдалды, ол қызметшілер образы галереясының бастауы болды. Мольер комедиялары классицизмнің биігінен көрінді. Ол Корнельдің “Никомед” трагедиясын (1658), “ұашық болған доктор” комедиясын сахналады. Мольер қойылымдары комедия жанрын психол. тебіреніспен, адамгершілік ізденістермен байытты, өнер құдіретіне астамшылықпен қарауға соққы берді (“Күлкілі жамандықтар”, 1659). Мольердің “Зайыптар мектебіндегі” (1662) Арнольф образы арқылы озбырлық іс-әрекет әшкереленді. Бұл шығарма демократтар тарапынан қолдау тапқанымен, ақсүйектер, керітартпа әдебиетшілер мен актерлердің қарсылығына ұшырады. Бұған жауап ретінде “Зайыптар мектебінің сыны” (1663), “Версальдық экспромт” (1663) атты екі қысқа пьеса сахналанды. == Шығармалары ==
“Тартюф” (1664), “Дон Жуан” (1665), “Мизантроп” (1666) комедиялары арқылы дами түсті. Бұлар жалған намыс, рухани құлдырау, екіжүзділік пен аристократтық дөрекілікке қарсы бағытталды. Әсіресе “Сараң” (1668) шығармасы француз комедиясын биік деңгейге көтерді. Қазақ тілінде оның “Сараң” (аударған Ә.Қоңыратбаев 1935, ұ.Мүсірепов 1952), “Скапеннің айласы” (1938) комедиялары сахналанды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев — Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, XI том 27 бет.</ref>
Line 38 ⟶ 41:
Қазақ сахнасында Мольердің «Тартюф», «Скапеннің ойраны», «Сараң» комедиялары сәтті қойылып келеді.<ref>Шетел әдебиетінің тарихы. Қобланов Ж.Т. Алматы, ҚР Жоғары оқу орындарының қауымдастығы, 2011. ISBN 978-601-217-161-7</ref>
== Дереккөздер ==▼
▲== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
[[Санат:1622 жылы туғандар]]
[[Санат:1673 жылы қайтыс болғандар]]
[[Санат:
[[Санат:
[[Санат:
[[Санат:
[[Санат:XVII ғасырдағы Франция актерлері]]
[[Санат:XVII ғасырдағы Франция ақындары]]
[[Санат:XVII ғасырдағы Франция драматугтері]]
[[Санат:XVII ғасыр балет қалет қайраткерлері]]
[[Санат:Ұлы Людовик лицейі түлектері]]
[[Санат:Лақап есімімен танымал әдебиетшілер]]
[[Санат:Сахнада қайтыс болғандар]]
[[Санат:Туберкулезден қайтыс болғандар]]
[[Санат:Пер-Лашез зиратында жерленгендер]]
[[Санат:Мольер]]
| |||