Үнділер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

Үнділер негізінен ауыл шаруашылығымен айналысады. Күріш — басты мәдени дақылдары. Оны солтүстік, шығыс және оңтүстік өңірлердегі өзен алаптарында көп өсіреді. Солтүстік-батыстағы штаттарда бидай өсіру дамыған. Қшкі құрғақ аудандарында тары тұқымдас дақылдар көп. Бұршақ, кофе, май сығатын және тамаққа дәм келтіретін түрлі өсімдіктер, техникалық дақылдар (мақта, арахис, қант қамысы, т.б.) өсіріледі. Үнділер діни түсінікпен сиыр етін жемейтіндіктен, ірі мүйізді қара (зебу, буйвол, т.б.) саны жоғары. Дәстүрлі қолөнер белгілі бір аудандарда дамыған. Піл сүйегінен (Пенджаб, Раджастхан, Керала штаттары, [[Дели]], [[Джайпур]], [[Алвар]], [[Биканер]] қалалары), мүйізден ([[Орисса]] штаты, [[Батыс Бенгал]], [[Махараштра]]), ағаштан ([[Карпатака]], [[Керала]], [[Джамму]], [[Кашмир]], [[Гуджарат]], раджастхан штаттары) сан алуан бұйымдар жасалынады. Мүсін жасау, зергерлік, мрамор ою, мата жасау, шәлі мен кілем тоқу, пальма бұтақтарынан заттар өру, т.б. кәсіптер дамыған. Баспа түрлері географиялық, этникалық және әлеуметтік жағдайларына тікелей байланысты. Солтүстік-батыс, солтүстік және орталық құрғақ жазықтардағы жерлерде ([[Пенджаб]], Уттар-Прадеш, Раджастхан) қабырғасы шикі немесе күйдірілген кірпіштен тұрғызылған, төбесі жалпақ тік бұрышты үйлер тұрғызылады. Көбіне оған шаруашылық құрылыстары, ішкі аула жапсарластырыла салынады. [[Уттар-Прадеш]], [[Мадхья-Прадеш]], Бихар, ішінара [[Гуджарат]], раджастхан және диқаншылықты — [[Махараштра]], [[Карпатака]], [[Андхара-Прадеш]] штаттарында сабан немесе бамбукпен жабылған екі не төрт жақты шатырлы үйлер кездеседі. Олар қабырғадан биік бағаналармен қиюластырылған. Орманды алқаптар каркасты баспаналар тұрғызады. Мұндай үйлерде көбіне төменгі кастаға жататын адамдар тіршілік етеді. Оңтүстік және Шығыс Үндістанда (әсіресе [[адиваси]]ларда) да осыған ұқсас үйлер ұшырасады. Батыс жағалаулардағы үйлер шатыры биік етіп жабылады. Кашмир мен [[Гималай]] беткейіндегі аймақтарда екі-үш қабатты үйлер көп кездеседі. Дәстүрлі киімдері де тарихи-мәдени аймақтары бойынша өзгешеленеді. Оңтүстік және шығыс аймақтарда ерлер — [[дхоти]], [[лунги]]; әйелдер — [[сари]] киеді. Солтүстік-батыста тігілген киімдер кең тараған: әйелдер — кофта, юбка немесе шальвар, ерлер — шалбар мен көйлек киеді. Әйелдер сари шетімен бастарын жауып жүреді. Ерлер түрлі бас киімдер киеді. Қазіргі таңда үнділер. арасында касталық шектеуліктер біртіндеп жойыла бастады. [[Ағылшын]] отарлауы ұлт-тық дүниетаным мен салт-дәстүрлерге елеулі өзгерістер енгізді. Сонда да Үнділер ұлттық әдет-ғұрыптарын, жосын-жоралғыларын сақтап қалған. Ежелгі замандардан бастау алатын аса бай фольклоры, мәдениеті сақталған.

 

==Сілтемелер==