Меркурий (ғаламшар): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Arystanbek (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
48-жол:
| atmosphere_composition = 31.7% [[Potassium]]<br />24.9% [[Sodium]]<br />9.5% Atomic [[Oxygen]]<br />7.0% [[Argon]]<br />5.9% [[Helium]]<br />5.6% Molecular [[Oxygen]]<br />5.2% [[Nitrogen]]<br />3.6% [[Carbon dioxide]]<br />3.4% [[Water]]<br />3.2% [[Hydrogen]]
}}
'''Болпан''' немесе '''Меркурий''' немесе '''Шолпан''', '''Таңшолпан''', '''Кіші Шолпан''' — [[Күн (жұлдыз)|Күнге]] ең жақын және [[Күн жүйесі]]нің 1-ең кіші [[ғаламшар]]ы. Күнді 88 тәулік ішінде айналып шығады. Ал өз белін ұзақ уақытта айналып шығады, Шолпанның бір тәулігі Жердің 176 тәулігіне сәйкес. Шолпанды бақылау өте қиын. Бетіндегі температура күндіз +
дәрежеге төмендейді. Шолпанның үстінде бұлттар жоқ, соңдықтан ғаламшарда жуан атмосфера жоқ. Аспаны қараңғы, жұлдыздар Шолпаннан жарық көрінеді,
Күн үлкен тәжі бар шар сияқты көрінеді. Меркурийдің беткі қабаты құлаған метеориттерден пайда болған кратерлермен жабылған. Шолпанды әлемде "Меркурий" деп атайды, бұл атау көне юнанның Гермес құдайының мадағына берілген. Күннен орташа қашықт. 0,387 а.б. (58 млн. км), Күнді айналу периоды 88 тәулік, өз осінен айналу периоды 58,6 тәулік, орташа диам. 4878 км, массасы 3,31023 кг; өте сирек атмосферасының құрамында Ar, Ne, He бар. М. беті сыртта. Меркурий ежелгі римдіктердің құдайы болды. Оный қанатты аяқ киімі болғандықтан тез жүретін. Планета Күннің айналасын тез айналып өтетіндіктен, осы құдайдың құрметіне оның атын берген.
| |||