22:30, 2009 ж. сәуірдің 16 кезіндегі нұсқа өңдеу Alamgir (талқылау \| үлесі) 6196 edits Жаңа бетте: '''Топография''' — төменгі геодезия, жер бетін планға яки картаға кескіндеп түсірумен шұғылданаты…		12:23, 2011 ж. маусымның 16 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Mariyam (талқылау \| үлесі) 391 edits Өңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: [[File:North Caucasus topographic map-krc.svg\|thumb\| alt=A.\| ''[[Солтүстік Кавказдың топографиялық картасы]]''.]] '''Топография''' — төменгі геодезия, жер бетін планға яки картаға кескіндеп түсірумен шұғылданатын үстеме ғылым. Бұған көзбен өлшеу, бұрыш өлшеу, мензульдық, тахеометриялық немесе алыстан өлшеу сьемкалары жатады. Таулы жерлерде фотограмметрия қолданылады. Кейінгі кезде жерді план не картаға түсірерде аэросьемка немесе аэрограмметрия деп аталатын фотографиялық сьемкалар қолданылады. '''Топография''' — [[жер]] бетін әуе және [[ғарыш]]тық түсірім негізінде жоспарға және ірі [[масштаб]]ты картаға (1:100000 [[масштаб]]қа дейін) түсіру, әрі бейнелеу әдістерін зерттейтін ғылым. Бұған көзбен өлшеу, бұрыш өлшеу, [[мензуль]]дық, [[тахеометрия]]лық немесе алыстан өлшеу [[сьемка]]лары жатады. Таулы жерлерде [[фотограмметрия]] қолданылады. [[File:Zealandia topography.jpg\|thumb\| left\| alt=A.\| ''[[Жаңа Зейландия топографиялық картасы]]''.]] Топография жер бетін зерттеуде [[физика]] және [[экономика]], [[география]]ға, ал жер бетін топографиялық түсіруде (топографиялық карта жасауда) [[геодезия]] мен [[картография]] ғылымдарына сүйенеді. Топографиялық [[карта]]ның мазмұнының толықтығы ең алдымен [[план]]ның немесе [[карта]]ның [[масштаб]]ына байланысты болады. [[File:Mongolia Topography.png\|thumb\| alt=A.\| ''[[Монғолия топографиялық картасы]]''.]] [[Масштаб]]ы кішірейген сайын [[карта]]ның [[жер]] беті элементтерін сұрыптау және жалпылау дәрежесі артады. Мұндай жағдайда [[карта]]ға [[география]]лық тұрғысынан маңызды деп есептелінетін жер беті [[элемент]]терін мүмкіндігінше көбірек қамту көзделеді. [[Карта]]ны толық етіп құрастыруда топографиялық шартты белгілер жүйесі де маңызды рөл атқарады. Әскери істегі Топография – ''[[тактикалық]]'' және ''[[оперативтік]]'' мақсаттар үшін жергілікті жердің ерекшеліктерін зерттейтін әскери ғылым саласы. Кейінгі кезде жерді [[план]] не [[картаға]] түсірерде ''[[аэросьемка]]'' немесе ''[[ аэрограмметрия]]'' деп аталатын'' [[фотография]]лық [[сьемка]]лар'' қолданылады. ==Пайдаланылған әдебиеттер== [[Қазақстан ұлттық энциклопедиясы]] Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев. {{stub}} {{wikify}} [[Санат:География]] [[Санат:Топография]]

Топография: Нұсқалар арасындағы айырмашылық