Уикипедия

II Махмұт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Мемлекеттік қайраткер
| түс = Швейцарияның федерация кеңесі
| түс = елбасы
| Қазақша есімі = II Махмұт
| Шынайы есімі = محمود ثانى = {{lang-ota3|}}<br />Мүміндер әмірі<br />Екі киелі қаланың қызметкері
| Суреті = Sultan Mahmud II of the Ottoman Empire = Mahmud II (1785-1839).jpg
| Атауы =
| Титулы = [[Османлы Мемлекетінің сұлтаны]]<br />[[Халифтер тізімі|Ислам халифатының халифі]]
| Сурет ені =
| Ту = Ottoman Flag.svg
| Елтаңба =
| Басқарған кезеңі = [[28 шілде]] [[1808 жыл|1808]] — [[1 шілде]] [[1839 жыл|1839]]
| Елтаңба атауы =
| Ізашары = [[IV Мұстафа]]
| Елтаңба ені =
| Ізбасары = [[I Әбділмәжит]]
| Титулы = [[Османлы сұлтандарының тізімі|Османлы мемлекетінің 30-шы сұлтаны]]<br />[[Халифтер тізімі|Ислам халифатының 95-ші халифі]]
| Діні = [[Ислам]]
| Лақап аты = Жаңартпашы II Махмұт
| Туған күні = 20.7.1785
| Ту = Ottoman Flag.svg
| Туған жері = [[Ыстамбұл|Константиние]],<br />[[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекеті]]
| Ту2 =
| Қайтыс болған күні = 1.7.1839
| Басқара бастады = [[28 шілде]] [[1808 жыл|1808]]
| Қайтыс болған жері = [[Ыстамбұл|Константиние]],<br />[[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекеті]]
| Басқаруын аяқтады = [[1 шілде]] [[1839 жыл|1839]]
| Жерленді = II Махмұт мазары, [[Ыстамбұл]]
| Басқарған кезеңі =
| Әкесі = [[I Әбділхамит]]
| Ізашары = [[IV Мұстафа]]
| Анасы = Накшидиль сұлтан
| Ізбасары = [[I Әбділмәжит]]
| Жұбайы = Безмиалем сұлтан<br />Пертевниял сұлтан<br />Хаджие Пертевпияла Невфидан қатынәпенді<br />Әлиженеп қатынәпенді<br />Фатима қатынәпенді<br />Қамары қатынәпенді<br />Ашубижан қатынәпенді<br />Хүснимелек қатынәпенді<br />Нұртап қатынәпенді<br />Мислинаяп қатынәпенді<br />Первизфелек қатынәпенді<br />Зейінфелек қатынәпенді<br />Вузлат қатынәпенді<br />Зернигяр қатынәпенді<br />Ебрирефтар қатынәпенді<br />Лебризфелек қатынәпенді<br />Тирял қатынәпенді
| Тәж кигізу жорасы =
| Балалары = '''Ұлдары''':<br />Әбділхамит шаһзада<br />Баязит шаһзада<br />Осман шаһзада<br />Кемеледдин шаһзада<br />Әбділхамит шаһзада<br />Мехмет шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Мехмет шаһзада<br />Сүлеймен шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Әбдуллаһ шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Мехмет шаһзада<br />Махмұт шаһзада<br />[[I Әбділмәжит]]<br />Ахмет шаһзада<br />Әбділхамит шаһзада<br />Мұрат шаһзада<br />[[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]]<br />Низамеддин шаһзада<br />Хафиз шаһзада<br />'''Қыздары''':<br />Әмина сұлтан<br />Хамида сұлтан<br />Хайрие сұлтан<br />Шаһ сұлтан<br />Салиха сұлтан<br />Айша сұлтан<br />Әтие сұлтан<br />Фатима сұлтан<br />Мунире сұлтан<br />Фатыма сұлтан<br />Михримах сұлтан<br />Әдиле сұлтан<br />Фатима сұлтан<br />Әмина сұлтан<br />Шаһ сұлтан<br />Әмина сұлтан<br />Зейнеп сұлтан<br />Жәмилә сұлтан<br />Хамида сұлтан<br />Қадиша сұлтан<br />Хайрие сұлтан<br />Рафия сұлтан
| Биліктен бас тартуы =
| Қолтаңбасы = Tughra of Mahmud II.JPG
| Мұрагері =
| Бірігіп басқарушы1 =
| Бірігіп басқарушы1Басқара бастады =
| Бірігіп басқарушы1Басқаруын аяқтады =
| регент1 =
| регент1Басқара бастады =
| регент1Басқаруын аяқтады =
| регент2 =
| регент2Басқара бастады =
| регент2Басқаруын аяқтады =
| Премьер =
| Вице-президент =
| Президент =
| Монарх =
| Губернатор =
| Вице-губернатор =
| Титулы_2 =
| Ту_2 =
| Ту2_2 =
| Реті_2 =
| Басқара бастады_2 =
| Басқаруын аяқтады_2 =
| Ізашары_2 =
| Ізбасары_2 =
| Титулы_3 =
| Ту_3 =
| Ту2_3 =
| Реті_3 =
| Басқара бастады_3 =
| Басқаруын аяқтады_3 =
| Ізашары_3 =
| Ізбасары_3 =
| Титулы_4 =
| Ту_4 =
| Ту2_4 =
| Реті_4 =
| Басқара бастады_4 =
| Басқаруын аяқтады_4 =
| Ізашары_4 =
| Ізбасары_4 =
| Түсініктемелер =
| Діні = [[Ислам]]
| Азаматтығы =
| Туған күні = 20.07.1785
| Туған жері = [[Ыстамбұл|Константинополь]], [[Османлы мемлекеті]]
| Қайтыс болған күні = 01.07.1839
| Қайтыс болған жері = [[Ыстамбұл|Константинополь]], [[Османлы мемлекеті]]
| Жерленді = II Махмұт мазары, [[Ыстамбұл]]
| Династия = [[Османлы әулеті]]
| Туған кездегі есімі =
| Әкесі = [[I Әбділхамит]]
| Анасы = Накшидиль сұлтан
| Жұбайы = Безмиалем сұлтан<br />Пертевниял сұлтан<br />Хаджие Пертевпияла Невфидан қатынәпенді<br />Әлиженеп қатынәпенді<br />Фатима қатынәпенді<br />Қамары қатынәпенді<br />Ашубижан қатынәпенді<br />Хүснимелек қатынәпенді<br />Нұртап қатынәпенді<br />Мислинаяп қатынәпенді<br />Первизфелек қатынәпенді<br />Зейінфелек қатынәпенді<br />Вузлат қатынәпенді<br />Зернигяр қатынәпенді<br />Ебрирефтар қатынәпенді<br />Лебризфелек қатынәпенді<br />Тирял қатынәпенді
| Балалары = '''Ұлдары''':<br />Үлкен Әбділхамит шаһзада<br />Баязит шаһзада<br />Осман шаһзада<br />Кемеледдин шаһзада<br />Әбділхамит шаһзада<br />Үлкен Мехмет шаһзада<br />Үлкен Ахмет шаһзада<br />Кіші Мехмет шаһзада<br />Сүлеймен шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Әбдулла шаһзада<br />Ахмет шаһзада<br />Мехмет шаһзада<br />Махмұт шаһзада<br />[[I Әбділмәжит]]<br />Кіші Ахмет шаһзада<br />Кіші Әбділхамит шаһзада<br />Мұрат шаһзада<br />[[Әбділғазиз (Османлы сұлтаны)|Әбділғазиз]]<br />Низамеддин шаһзада<br />Хафиз шаһзада<br />'''Қыздары''':<br />Үлкен Әмина сұлтан<br />Үлкен Хамида сұлтан<br />Үлкен Хайрие сұлтан<br />Үлкен Шаһ сұлтан<br />Салиха сұлтан<br />Айша сұлтан<br />Әтие сұлтан<br />Үлкен Фатима сұлтан<br />Мүнире сұлтан<br />Фатима сұлтан<br />Михримах сұлтан<br />Әдиле сұлтан<br />Кіші Фатима сұлтан<br />Әмина сұлтан<br />Кіші Шаһ сұлтан<br />Кіші Әмина сұлтан<br />Зейнеп сұлтан<br />Жәмиля сұлтан<br />Кіші Хамида сұлтан<br />Қадиша сұлтан<br />Кіші Хайрие сұлтан<br />Рафия сұлтан
| Қызмет еткен жылдары =
| Құрамында болды =
| Әскер түрі =
| Атағы =
| Басқарды =
| Шайқасы =
| Ғылыми аясы =
| Жұмыс істеген орны =
| Партиясы =
| Қызметі =
| Мамандығы = [[Ақын]], [[сазгер]]
| Білімі =
| Ғылыми дәрежесі =
| Марапаттары =
| Қолтаңбасы = Tughra of Mahmud II.JPG
| Монограммасы =
| Сайты =
| Commons =
}}
 
'''II Махмұт''' ({{lang-ota3|محمود ثانى|Mahmûd-u sânî}}, {{lang-tr|İkinci Mahmut, İnkılâpçı Mahmut}}; [[20 шілде]] [[1785 жыл|1785]] — [[1 шілде]] [[1839 жыл|1839]]) — [[Османлы империясы|Ұлы Османлы Мемлекетімемлекеті]]нің [[Османлы Мемлекетініңсұлтандарының сұлтанытізімі|30-шы сұлтаны]], [[Халифат|Ислам халифатының]] [[Халифтер тізімі|10995-шыші халифі]], [[ақын]], [[сазгер]].
 
==Өмірбаяны==
[[Сурет:Territorial changes of the Ottoman Empire 1830.jpg|нобай|солға|250px|II Махмұт тұсындағы Османлы мемлекеті]]
II Махмұт [[1785 жыл]]ы османлы елордасы [[Ыстамбұл|Константиниеде]] османлы сұлтаны [[I Әбділхамит]] шаңырағында дүниеге келді.
 
II Махмұт [[1785 жыл]]ы османлы елордасы [[Ыстамбұл|Константинопольде]] османлы сұлтаны [[I Әбділхамит]] шаңырағында дүниеге келді.
===Билеген жылдары===
[[File:Territorial changes of the Ottoman Empire 1830.jpg|left|250px|thumb|right|II Махмұт тұсындағы Ұлы Османлы Мемлекеті]]
 
II Махмұт [[Әлемдар Мұстафа паша]]ның төңкерісі нәтижесінде таққа отырды. Таққа отырған соң өзінің ізашары [[IV Мұстафа]]ны дәне оның қолдаушыларын өлім жазасына кесті.
 
Османлы Сұлтандығыныңмемлекетінің саяси және әскери әлсіздігінен II Махмұт III Сәлімнің жаңартулықжаңартпалық саясатын жалғастыруға себеп болды. II Махмұт жаңартуларыныңжаңартпаларының ең атақтысы және ең маңыздысы: [[1826 жыл]]ы [[жаңа шерік]]терді жою. Оның орнына сұлтан жаңа әскер жинады, және бұл әскерді ұйымдастыру үшін Мольтке бастаған көптеген әскери нұсқаушыларды шақырды.
 
[[Image:Tugra Mahmuds II.gif|left|frame|
Line 50 ⟶ 121:
<span style="color:#990099;">دائماً</span></big>]]
 
II Махмұт Османлы Сұлтандығындамемлекетінде зайырлы білімді таратуға ([[кітап басу ісі]]н дағдыландыруға, [[әдебиет]] пен [[журналистика]]ны құруға); ішкі басқаруда дұрыс әкімшілікті енгізуге, [[сыбайлас жемқорлық]]ты жоюға, намангерлерді орталық билікке бағынышты етуге тырысты. Оның қайраткерлігін дінбасылар да, шонжарлар да, халық та қолдаған жоқ. Наразы халық көптеген наразылық іс-шараларға шығып отырды. Жаңартпашы сұлтан нанымға, ырымға, салтқа, ғұрыпқа, тіпті ұлттық киімге қарсы шығуға тура келді.
 
Әлі өз әскери қабілеттігін жинай алмаған II Махмұттың жаңа әскері [[Грекия]] мен [[Ресей]]ге қарсы соғыста пайдалы бола алмады.
Line 57 ⟶ 128:
[[1839 жыл]]дың [[1 шілде]]сінде II Махмұт [[туберкулез]] бен [[бауыр циррозы]]нан қайтыс болды. Мәйіті өзіне арнап салынған II Махмұт мазарында жерленген.
 
==Суреттері==
==Бетсуреттері==
<gallery mode="traditional" widths="px200px" heights="px200px">
FileСурет:Mahmud II.jpg|thumbнобай|II Махмұт бетсуреті.
FileСурет:Athanasios Karantz(ou)las - Sultan Mahmud II - Google Art Project.jpg|thumbнобай|II Махмұт бетсуреті. Афанасий Карантзоулас
FileСурет:BASA-516K-1-2080-30-Sultan Mahmud II.JPGjpg|thumbнобай|II Махмұт бетсуреті.
File:Mahmud II by John Young.jpg|thumb|II Махмұт бетсуреті.
File:Ottoman Sultan Mahmud II.jpg|thumb|II Махмұт бетсуреті.
File:Sultan Mahmud II.jpg|thumb|II Махмұт бетсуреті.
</gallery>
 
Line 77 ⟶ 145:
| 196
| [[Әлемдар Мұстафа паша]]
| [[28 шілде]] [[1808 жыл|1808]] — [[15 қараша]] [[1808 жыл|1808]]
| 4 ай
|-
| 197
| Шауышбасы Момыш паша
| [[15 қараша]] [[1808 жыл|1808]] — [[1 қаңтар]] [[1809 жыл|1809]]
| 2 ай
|-
| 198
| Шархашы Әли паша
| [[1 қаңтар]] [[1809 жыл|1809]] — [[наурыз]] [[1809 жыл|1809]]
| 2 ай
|-
| 199
| Көр Жүсіп ЗияуддінЗияуддин паша
| [[наурыз]] [[1809 жыл|1809]] — [[10 сәуір]] [[1811 жыл|1811]]
| 1 жыл 1 ай
|-
| 200
| Лаз Әзіз Ахмет паша
| [[10 сәуір]] [[1811 жыл|1811]] — [[5 қыркүйек]] [[1812 жыл|1812]]
| 1 жыл 5 ай
|-
| 201
| Хүршіт Ахмет паша
| [[5 қыркүйек]] [[1812 жыл|1812]] — [[30 наурыз]] [[1815 жыл|1815]]
| 32 жыл 6 ай
|-
| 202
| Мехмет Әмин Рауып паша
| [[30 наурыз]] [[1815 жыл|1815]] — [[6 қаңтар]] [[1818 жыл|1818]]
| 32 жыл 10 ай
|-
| 203
| Бұрдырлы Дәруіш Мехмет паша
| [[6 қаңтар]] [[1818 жыл|1818]] — [[5 қаңтар]] [[1820 жыл|1820]]
| 2 жыл
|-
| 204
| Испарталы Сейіт Әли паша
| [[5 қаңтар]] [[1820 жыл|1820]] — [[21 сәуір]] [[1821 жыл|1821]]
| 1 жыл 3 ай
|-
| 205
| Бендерлі Әли паша
| [[21 сәуір]] [[1821 жыл|1821]] — [[30 сәуір]] [[1821 жыл|1821]]
| 9 күн
|-
| 206
| Қажы СәлихСалих паша
| [[30 сәуір]] [[1821 жыл|1821]] — [[11 қараша]] [[1822 жыл|1822]]
| 1 жыл 7 ай
|-
| 207
| Телі ӘбдуллаһӘбдулла паша
| [[11 қараша]] [[1822 жыл|1822]] — [[4 наурыз]] [[1823 жыл|1823]]
| 4 ай
|-
| 208
| Силахдар Әли паша
| [[4 наурыз]] [[1823 жыл|1823]] — [[желтоқсан]] [[1823 жыл|1823]]
| 10 ай
|-
| 209
| Мехмет Сейіт Әліп паша
| [[желтоқсан]] [[1823 жыл|1823]] — [[15 қыркүйек]] [[1824 жыл|1824]]
| 10 ай
|-
| 210
| Бендерлі Мехмет Сәлім Сырры паша
| [[15 қыркүйек]] [[1824 жыл|1824]] — [[26 қазан]] [[1828 жыл|1828]]
| 4 жыл 1 ай
|-
| 211
| Топал Ізетті Мехмет паша
| [[26 қазан]] [[1828 жыл|1828]] — [[28 қаңтар]] [[1829 жыл|1829]]
| 4 ай
|-
| 212
| Рәшіт Мехмет паша
| [[28 қаңтар]] [[1829 жыл|1829]] — [[17 ақпан]] [[1833 жыл|1833]]
| 4 жыл 1 ай
|-
| 213
| Мехмет Әмин Рауып паша
| [[17 ақпан]] [[1833 жыл|1833]] — [[1 шілде]] [[1839 жыл|1839]]
| 6 жыл 5 ай
|}
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/II_Махмұт» бетінен алынған