Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

|аймақ = [[Батыс Қазақстан облысы]], [[Бөрлі ауданы]], [[Ақсай (қалаБөрлі ауданы)|Ақсай]] қаласы

'''Қарашығанақ мұнай-газ конденсат кен орны''' - [[Батыс Қазақстан облысы]]ның [[Бөрлі ауданы]] жерінде, [[Орал]] қаласынан шығысқа қарай 150 км жерде орналасқан [[Қазақстан]]дағы ірі мұнай-газ кен орны. Елде өндірілетін барлық газдың 45% және мұнайдың 16% құрайды. [[2013 жыл]]ы КПО 136 миллион баррель мұнай эквивалентін өндірді. [[1979 жыл]]ы ашылған.

Көтерілім құрылғының биіктігі 1700 м, аумағы 16×29 км. Кен шоғыры мұнайлы, газды, конденсатты. Газконденсатты бөлігінің биіктігі 1420 м, мұнай қабатының қуаты 200 м. [[Биогермдік әктастар|Биогерм]]дік және [[Биоморфтық құрылым|биоморф]]ты-[[Детрит|детрит]]ті [[әктас]], [[доломит]], т. б. әр түрлі ауыспалы жыныстары өнімді деп саналады. Коллекторлары кеуекті, кеуекті-ұралы типті. Кеуектілігінің орташа шамасы мұнайда 9,4%, газконденсат бөлігінде 10,7%. Газға қаныкқан резервуарлық бөлігінің орташа өткізгіштігі 0,08 мкм², мұнайға қаныққан бөлігінікі 0,05 мкм². Газға қаныққан [[коллектор]]ының орташа пайдалы қалыңдығы 200 м, қаныққан мұнайдыкі - 45,7 м. [[Перм кезеңі|Перм]]ьдік бөлігінің газбен қаныққан коллекторы 0,90, тас көмір бөлігінікі 0,89. [[Мұнайға қанығу коэффициенті|Мұнайға қаныққан коэффициенті]] 0,92-ге тең.

Кен орнының мұнайлы бөлігін қасиетіне қарап оңтүстік-батыс және солтүстік-шығыс деп бөледі. Оңтүстік-батысының мұнайы ауыр (орташа тығыздық 861 кг/м³). Ондағы газдың орташа мөлшері 520 м³/м. Солтүстік-шығыс алаңындағы мұнай жеңіл (орташа тығыздық 830 кг/м³). Мұнда газдың құрам мөлшері 900 м³-ге жетеді. Конденсаттың тығыздығы 778-ден 814 кг/м³.

Конденсатта [[парафин]]нің мөлшері 1,8-3,0%, [[шайыр]]лығы 1,0-1,7%, [[күкірт]]тілігі 0,55-2,16%, [[меркаптандар]] үлесі 0,09-0,26%. 200°С-қа дейінгі температурада булануға ұшырайтын фракциялар 39-52%-і құрайды, 300°С-қа дейінгілері 60-77,5%. Конденсаттағы нафтен мөлшері 21,0-44,77% және ароматтылығы 6,2-13,6% жағдайында көміртекті метан қатары 49-68%-і құрайды. Мұнайдың тығыздылығы 8-10-нан 888 кг/м³-ге ауытқиды. Онда күкірттің мөлшері 0,54-1,98%, парафині 3,71-6,64%, асфальтендер 0,07-0,71%, 200°С-қа дейінгі температурада буланып кететін фракция мөлшері 20-43%, 300°С-қа дейінгісі 38-60%. Конденсаттағы сияқты мұнайда да метанды көмірсутектің үлесі басым.

Қабатты газдың құрамы: [[метан]] — 70,6%, [[этан]] — 6,1%, [[пропан]] 2,9%, [[бутан]] 1,8%, [[пентан]] және т. б. ауыр көмірсутектер 8,5%, [[азот]] 0,7%, күкіртті сутек 3,5%, екі тотықты көміртек 5,6%, меркаптандар 0,07%. Мұнайдағы ерітілген газ құрамында метан 69,8%, этан 9,0%, пропан 4,2%, бутан 2,8%, пентан 1,5%, азот 0,9%, күкіртті сутек 5,0%, екі тотықты көміртек 6,1%, меркаптандар 0,03%.