Етеккір: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:P 20170513 183532 vHDR Auto.jpg|нобай|Етеккір циклі]]
'''Етеккір''' — әйел адамдардың жатырының эндометрий қабатының жағаружаңару процессі. Ол [[жыныс мүшелері]] жетілген кезде басталып, [[климакс]]тық кезеңге дейін созылатын, шамамен, ай сайын қайталанып отыратын етеккір циклінің бірінші бөлігі. ''Етеккір мерзімі/циклі'' деп менструацияның бірінші күні мен келесі етеккірдің алдындағы соңғы күннің аралығын атайды. Етеккір мерзімінің ұзақтылығы үш аптадан бастап, 60 күнге дейін баруы мүмкін. Етеккірдің аты "кір" болғанымен, онда тұрған кір не ұят ештеңе жоқ. Социалды және эмоцианалды тұрғыдан қарағанда, етеккірге ұят пен стигма қою, әйел адамға жаман әсерін тигізеді.<ref>Johnston-Robledo I., Chrisler J. C. The menstrual mark: Menstruation as social stigma //Sex roles. – 2013. – Т. 68. – №. 1-2. – С. 9-18.</ref>
 
Алғашқы етеккір көбіне 13—15 жас аралығында келеді. Оның келуіне дейін балаларға жан-жақты түсінік беріп, алдын-ала дайындау керек. Әдетте етеккір белгілі бір уақыт өткен соң (3—5 апта) қайталанып, әркімнің [[организм]] ерекшелігіне қарай 3 күннен 7 күнге дейін созылады. Кейбір қыз балалардың етеккірі (әсіресе ол тым ерте келсе) арада 1—2 жыл уақыт өткен соң барып бір жүйеге түседі. Етеккірдің келу уақытының ауытқушылығы ішкі секреция бездері қызметінің бұзылуына байланысты. 15—16 жасар [[бойжеткен]]нің етеккірі келмесе, жыныс мүшелерінің кешеуілдеп даму себептерін анықтап, тиісті ем тағайындау үшін бойжеткен міндетті түрде әйелдер консультациясындағы дәрігерге көрсетілгені жөн. Етеккірдің келуі көпшілік әйелдердің жалпы жағдайының өзгеруіне әсер етпейді. Әйел етеккірі келген кезде сезімтал болуы мүмкін, іші бұзылып, жүрегі айниды, белі ауырады. Етеккір циклы мен жүйелілігінің бұзылуы ағзадағы кейбір өзгеріске байланысты болады. Бұл өзгерістің себебін анықтау үшін әр әйелдің етеккірі келетін мерзім мен оның созылу ұзақтығын белгілеп отырғаны жөн. Етеккір күндерін арнайы күнделікте белгілеп тұрса, ол басталатын уақытты алдын ала біліп тұруға болады. Әйелдерге мұндай күнтізбе қай кезде жүкті бола алатынын және келесі етеккірдің келу мерзімін неғұрлым дәл есептеуге көмектеседі. Дегенмен, әр әйелдің етеккір мерзімі өзгеше болғандықтан, оның тұрақты болмауы да мүмкін. Етеккір келген кезде әйел қатты ауырсынып, қан көп кеткен болса, дәрігерге қаралғаны дұрыс.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Етеккір» бетінен алынған