Федерация: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
«Asociaciones_miembro_de_Fesabid_en_España.jpg» дегенді аластады, бұны Ортаққордың қатысушысы INeverCry [[commons:File:Asoci |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
''Федерация''– [[заң]] жүзінде саяси дербестігі сақталатын бірнеше субъектінің біртұтас одақтық мемлекет құру формасы. Тұңғыш федерация [[Америка Құрама Штаттары]] 1787 жылғы [[конституция]] бойынша құрылды. Федерация құрамындағы субъектілер федерац. жоғарғы одақтық органдарын, қарулы күштерін құрайды. Федерация заңдары бүкіл одақ аумағында орындалуы міндеттеледі. Федерацияның жекелеген мүшелерінің ([[штат]]тар, [[кантон]]дар, [[провинция]]лар, [[республика]]лар, т.б.) өзіндік мемлекеттік құрылымы, заң шығару жоғ. органдары, үкіметі, құқық және сот жүйесі болады. Заңдық тұрғыда белгілі дәрежеде саяси дербестігі бар жекелеген мемлекеттік құрылымдардан құралған күрделі одақтық мемлекет.<ref>Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3</ref><ref>[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]], 9 том</ref>
== Федерацияның негізгі белгілері ==
Федерацияның негізгі белгілері:
# мемлект территориясында ұлттық немесе территориялық автономияның
болуы;
# мемлекеттегі саяси билік және басқа да өкімет органдары екі деңгейде -қалыптасады;
# мемлекеттің конституциясы екі деңгейлі болады.
Мысалы, [[Ресей]], [[Қытай]], [[Үндістан]] және т.б. Ресейде жиырмаға жуық [[республика]] бар ([[Татарстан]], [[Башқұртстан]], [[Дағыстан]], [[Солтүстік Осетия]], [[Тува]] т.с.с.). Саяси билік екі деңгейлі, яғни жалпы мемлекеттік [[президент]], [[парламент]] және әрбір республиканың өз алдына президенттері мен парламенттері бар. [[Конституция]]сы екі жүйелі: бүкілресейлік және әрбір республиканың өз конституциясы бар.
Федерация тек ғана ұлттық ерекшеліктер негізінде қалыптаспайды. Дүние жүзіндегі федарацияның көп бөлігі жер (территория) арқылы орныққан. Мысалы, [[АҚШ]], [[ГФР]], [[Аустрия]] және т.б. АҚШ-да штаттар, Германияда «жерлер». Ал федерациялық құрылым негізі — ұлт немесе жер аймағы ғана емес; федерацияның негізгі белгісі – егемендік дәрежесі. Егер автономияның, федерация субъектісінің белгілі мөлшерде (Конституция арқылы белгіленген) егемендігі болмаса, онда мемлекттің федерация аталуы да жалған болып шығады.
==Дереккөздер==
Line 9 ⟶ 20:
{{commons|Category:Federación}}
[[Санат:Федерализм]]
| |||
