Тұтасжапырақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''ТҰТАСЖАПЫРАҚ''' (Haplophyllum) – рута тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік не бұта. [[Қазақстан|Қазақстанның]] барлық аймақтарындағы құмды, саз балшықты жерлерде, тасты шағылдардың шетінде, өзеннің кепкен салаларында, кейде егістіктердің арасында, таулардың етегіндегі тастақты беткейлерде өсетін 10 түрі бар. [[Жапырақ|Жапырақтарында]] бөбешік жапырақшалары болмайды. [[Гүл|Гүлдері]] қосжынысты, тостағанша және күлте жапырақшаларының саны 4 – 5, аталығы – 10. Жатыны көбінесе 2 – 5 ұялы, аналық мойны біреу, аузы тұтас болады. Жемісі – қорапша, сүйекше не жидек. Тұтасжапырақтың ең жиі кездесетін түрлері – жалпақжапырақты Тұтасжапырақ (Н. latіfolіum) және Бунге Тұтасжапырақы (Н. bungeі). Бұлардың биікт. 30 – 70 см. Сабақтары тықыр, сыртын без жапқан. Жапырақтары сопақша, кейде олардың шеті бұйраланып келеді. Гүлі сары түсті, қалқанша гүлшоғырына топталған. Мамыр – маусым айларында гүлдеп, маусым – шілдеде жеміс салады. Тұтасжапырақтың құрамында [[эфир]] майы бар, мал үшін улы өсімдік болып саналады. Тұтасжапырақтың 2 түрі: Жоңғар Тұтасжапырақы (Н. dshungarіcum) және Евгений Коровин Тұтасжапырақы (Н. eugenіі korovіnіі) – өте сирек кездесетін эндемиктер, сондықтан қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл“[[Қызыл кітабына”кітабына]]” енгізілген.