Яшма: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Яшма''' ([[ағылшын]] – [[мүйіз тас]], [[шақпақ тас]]) – [[кварц]]тың өте тығыз бітіскен, аса ұсақ түйірлерінен (1 – 3 мк) құралған шөгінді, жанартаутекті - шөгінді [[тау жынысы]].

Құрамындағы [[SіO]]₂ мөлшері 97,9%; аз мөлшердегі қоспаларына: [[гематит]], [[хлорит]], [[слюда]]лар, [[кальцит]], [[апатит]], [[родохрозит]], [[родонит]], т.б. жатады. Түсі [[шұбар]], [[қызыл]], [[жасыл]], [[сұр]]; сынымы [[бұдыр]]лы, нақышы қабатты, жолақты болып келеді. Яшма негізінен жанартаутекті - шөгінділік, химиялық, биохимиялық жолдармен түзіледі. [[Су]] асты [[жанартау]]ларының атқылауынан шыққан [[магма]]лық [[тау жыныстары]]нан бөлінген кремнезем ([[SіO]]₂) едәуір мөлшерде босайды да, Яшманың қалың қабатының қалыптасуына себепші болады. Әдемі түсті Яшмадан безендіру және зергерлік бұйымдар жасалады. Яшманың [[новокулит]] ([[арканзас]] тасы) аталатын түрі [[металл]] бетін өте таза, мінсіз тегістейтін табиғи [[абразив]] болып саналады, сондықтан да жоғары бағаланады. Яшма кендері [[Орал]]да, [[Алтай]]да, [[Қазақстан]]да ([[Ерейментау]], [[Ұлытау]], [[Тектұрмас]]), бірқатар елдерде ([[Чехословакия]], [[Италия]], [[Испания]], т.б.) табылған.<ref>1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том</ref>

[[Санат:ТасТау жыныстары]]