Ақсу-Жабағылы қорығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Ақсу-Жабағылы қорығы''' — Талас Алатауының /(Батыс [[Тянь-Шань]]/) солтүстік-батыс бөлігін және Өгем жотасын алып жатқан [[Қазақстан]] тұңғыш қорық. Ол 1926 ж. құрылған. Құрамында Қаратаудағы «Қарабастау» (126 гектар) және «Әулие» (100 гектар), телімдері бар. Жерінің ауданы 128118 гектар (2007). Қазір Ақсу – Жабағалы қорығы [[ЮНЕСКО, БҰҰ-ның Білім, Ғылым және Мәдениет жөнідегі Ұйымы|ЮНЕСКО]] жасаған дүниежүзілік қорықтар тізіміне енген.
[[File:Aksu Jabagly 2.JPG|thumb|Aksu Jabagly 2|thumb| alt=A.| ''[[Ақсу-Жабағылы қорығы]]''.]]
Қорық бірнеше биіктік белдеуде жатыр. Тау өңірінде бидайық, түрлі шөптер, боз жусан, жоғарысында селдір арша орманы, субальпі және альпі шалғыны өседі. Одан жоғарысын мұздықтар мен көп жылдық қар жапқан. Ақсу – Жабағылы қорығының жерін Ақсу өзенінің аңғары (тереңдігі 500 м-дей) жарып өтеді. Өсімдіктер дүниесі әралуан. Онда мүктің 61, қынаның 58, жоғары сатыдағы өсімдіктердің 1400 (дәрі-дәрмектік өсімдіктерден: қылша, сасыр, иманжапырақ, түйежапырақ, сарыағаш, шәйқурай, талас уқорғасыны), техникалық өсімдіктен: арша, рауғаш, итқұмық, таран, жеміс-жидектерден: жабайы алма, шетен, шие, қарақат, бүлдірген, жемшөптік өсімдіктен жоңышқа, кекіребас, бедебас, түлкіқұйрық, көде, сондай-ақ эндемик өсімдіктерден майысқыш қияқ, талас қайыңы, ақшыл сары жоңышқа, қаратамыр, томағашөп, қандыгүл, реликті өсімдіктерден: жалған масақша, Минквиц кендіршесі, Қаратау сетені түрлері бар. Қорықтың жануарлар әлемі де өте бай: сүтқоректілердің 42 (арқар, таутеке, елік, марал, барыс, Тянь-Шань қоңыр аюы, борсық, сусар, т.б.); құстардың 238 (гималай ұлары, кекілік, сақалтай, бүркіт, қара құтан, бозторғай, сарыторғай,ителгі, шымшық, т.б.); бауырымен жорғалаушылардың 9 (алай жалаңкөзі, сары бауыр кесіртке, қалқантұмсықты қара шұбар жылан, сұржылан т.б.), қосмекенділердің 2 (жасыл құрбақа және көлбақа) және балықтың 2 түрі тіршілік етеді. Омыртқасыз жәндіктердің де алуан түрлері осы өңірде қоныстанған. Ақсу – Жабағылы қорығы – табиғаттың нағыз ғылыми лабораториясы, онда ғылыми-зерттеу жұмыстары үзбей жүргізіледі.
<ref name="test">[[Қазақстан балалар энциклопедиясы.]]</ref>
==Сілтемелер==
<references />
 
==Пайдаланылған әдебиеттер:==
Қазақстан балалар энциклопедиясы
==Қосымша мәліметтер==
* [http://www.uko.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=190&Itemid=147] — Ақсу-Жабағылы қорығы
Line 11 ⟶ 12:
[[Санат:Қазақстан табиғаты]]
[[Санат:Қазақстан қорықтары]]
[[Санат:А]]
[[Қатысушы:Aimbetova Diana|Aimbetova Diana]] 02:31, 2011 ж. маусымның 16 (ALMT)
 
[[de:Naturreservat Aksu-Jabagly]]