McDonald's: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''McDonald's Corporation''' — американдық корпорация, жылдам тамақтану дүкендерінің 2010 ж. дейінгі дүниежүзіндегі ірі желісі болып табылады.<ref>{{cite web|url=http://www.shareholder.com/mcd/EdgarDetail.cfm?CIK=63908&FID=1193125-08-37220&SID=08-00#D10K_HTM_TOC84398_8|title=MCD 10-K 2007, Item 6, pg. 9}}{{dead link|date=тамыз 2010}}</ref>

Компания акциясының 100% бос қолдануда. 2009 ж. маусым айының ортасына дейін 118 елде 32 060 мейрамхана ( соның ішінде 14 мыңы АҚШ аймағында орналасқан) бар. Оның белгілі бір бөлігі ( 25 378) франчайзинг бойынша басқарылады, сондықтан мейрамханалар ассортименті, көлемі және үлестерінің құрамы әр түрлі елде әр түрлі болуы мүмкін.<ref name="retrieved мамыр 8, 2008">[http://www.mcdonalds.ca/en/aboutus/faq.aspx Mcdonalds.ca], retrieved мамыр 8, 2008</ref> 2010 ж. қорытындылары бойынша корпорация 32 737 дүниежүзі бойынша мейрамханаларға ие, дегенмен біріншілікті Subway компаниясына ұтылуда. Мейрамханалар ассортименті өзіне гамбургерлерді ( соның ішінде Биг Макты қоса), сэндвичтер, картофель фри, десертттер, сусындар және т.б. қосады. Дүниежүзінің көптеген елдерінде мейрамхана жүйелерінде сыра сатады, дегенмен [[Ресей]]дегі "Макдоналдс" мейрамханалары алкогольсіз болып табылады.<ref>{{cite web |url=http://www.smartmoney.com/bn/ON/index.cfm?story=ON-20070827-000332-1731&hpadref=1 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20070928010947/http://www.smartmoney.com/bn/ON/index.cfm?story=ON-20070827-000332-1731&hpadref=1 |archivedate=2007-09-28 |title=McDonald's Wraps Up Boston Market Sale |author= |publisher=Dow Jones & Company, Inc. News Services |date=2007-08-27 |accessdate=2007-08-28}}</ref> 2008 ж. компания персоналының саны 400 мың. адамды құрады. Компанияның 2008 ж. табысы 23,5 млрд.$ құрады ( 2007 ж. - 22,8 млрд.$), операциялық табысы - 4,3 млрд.$ ( 2,4 млрд.$), таза табысы - 2,6 млрд.$ ( 2,3млрд3 млрд.$). 2010 ж. корпорация табысы рекордтық соманы 24,07 млрд. $ қамтыды. Соның өзінде таза табыс - 4,94 млрд. $ құрайтын.<ref>Brand, Rachel. (2006-12-23) [http://www.rockymountainnews.com/drmn/other_business/article/0,2777,DRMN_23916_5233690,00.html "Chipotle founder had big dreams"]{{dead link|date=тамыз 2010}} Rocky Mountain News. retrieved on 2009-10-07.</ref><ref name="mcds-dbj">{{cite news|url=http://denver.bizjournals.com/denver/stories/2006/07/24/daily20.html|title=McDonald's sets October deadline to sell Chipotle stock|date=шілде 25, 2006|work=Denver Business Journal|publisher=BizJournals.com|accessdate=2009-08-10}}</ref>

[[Морган Сперлок]]пен түсірілген «Двойная порция» ({{lang-en|Super Size Me}}) документалдыдеректі фильмінде бас рөлдегі адам 30 күн бойы тек фастфудты ғана жейді, соның ішінде тәжірибе талаптарына сәйкес, McDonald's компаниясының тамағын күніне минимум түрде 1 рет жеуі керек болатын.<ref>http://nutrition.mcdonalds.com/nutritionexchange/ingredientslist.pdf</ref> Осы аталған тәжірибенің қорытындылары бойынша, медициналық мекеменің адамның денсаулығына белгілі бір зиян келгендігі туралы ақпарат шығарады. Яғни, ол 12 кг.-ға толып, қан құрамындағы кант мөлшщерінің көбейгендігі, іш ауруы, көңіл-күйінің тұрақсыздығы және т.б. қиындықтарға тап болады. Бағдарламаның авторларының айтуы бойынша, осындай жағдайдан жазылу үшін 50 000$ шамасында интенсивті жартыжылдық ем қажет болады.<ref>[http://www.bg.ru/article/2411/ Оксана № 175 или Правда о ресторане Макдоналдс]</ref>

Компания имиджіне үлкен әсерін шенеуніктер, антиглоболистер, заңгерлер, жас ересектердің семіріп кетуін ойлайтын ата-аналар, осы себептен бренд банкротқа ұшырауы мүмкін екені құпия емес. Осының бәрі салдар. Осыны білу үшін McDonald's-тің бүгінгі тандағы жетістіктеріне қалай жеткенін анықтау керек.

McDonald's-тің қандай жолмен аса өріге айналғанын түсіну үшін, Рэй Кроктың қандай адам екенін түсіну керек. Крок ақшаны және оны жұмсауды ұнататын адам болған. Кейде оның прессбаспасөз конференциялардамәслихаттарында өзін соңғы иемденген заттарын, яғни, қайық, араб желісін және де фермерлердің мүйізді ірі қараларын мқтағысымақтағысы келетін. Қысқасы, ол өз бәсекелестеріне өте агрессивті болды. Бірде ол- «Егерде мен бәсекелестің батып бара жатқанын көрсем, онда мен оның тамағына тірі ызаланған атты салар едім»- деп мойындады.

Крок, әрине, бизнесте қабілеттілікті иемденді. Әр ыңғайлы кезде ол Фордтың өнеркәсібіне сүйенді. Крок сәттіліктің бір ғана формуласына сүйімді болды, ол «Сапа-клиентке ұсынылатын қызтеттіңқызметтің тазалығында» деп есептеген. 1967 жылдан бастап Крок әлем бойынша халықаралық дәмханалар жүйесін ашты. Сөйтіп өзінің жергілікті бәсекелестерін озды. 1990 ж. McDonald's көптеген мемлекеттерде үйреншіті көрініске айналды. McDonald's бренді тіпті Мәскеуде де бар, адамдар бұл компанияның дәмханасында тамақтану үшін үлкен кезекте тұрады.

Әлем бойынша кеңейтілгеннен соң Крок және оның көмекшілері өздерінің өндірісінің төмендеуін байқады. Әрі қарай не істеукеректігіністеу керектігін ойластырды. 1990 ж. бренд үшін сынақтан өту жылы болды. Компанияның географиялық кенеюі енді мүмкін болмағандықтан, басшылық менюіндегі ассортиментті кеңейтуді шешті. Алғашында компания менюінде 11 тағам кіретін. 1990 ж. ол тағам саны 70 дейін өсті және де клиентке қалаған тағамын таңдау үшін 20 минут берілді.

Крок бұл стратегияның тиімдігіне көзі жетіп, компания кірісі қайта жоғарылай бастады. БіржағынанБір жағынан компанияның суперкөлемді тағамдары жақсы табыс екінші жағынан McDonald's тағамдары пайдалы емес, тек ақша табу үшін жұмыс ұстейтін компанияға айналды.

Гамбургерді дайындаудан тыс шығу оңай емес. McDonald's крмпаниясы инновацияларды ендірумен ешқашан айналыспаған. Вегеториандық пайдалы тағамды дайындау мүмкіндігі компанияға ешқандай нәтиже әкелмеді. Компанияның жағымсыз істерінің бірі қоршаған ортаның брендті теріс қабылдаумен болды. Бұл іс-әрекет McLidel Trial компаниясымен антиглоболистер қатысуымен өршікті. Сонымен қатар бәсекелестін мәселесі қарастырылады. Көптеген жылдар бойы McDonald's-тің ең басты бәсекелесі болып Burger King компаниясы болып табылады. Қазіргі танда компания үшін бәсеке проблемасы басқаша көрініс табады. Профессор Дэвид Аптонның айтуы бойынша «McDonald's компаниясы модернизацияны жүогізгенге дейін басқа адамдар тез орындайды». Профессордың басқа адамдар ойымен Subway брендін мысал етті. Ол кезде бұл бренд әрі пайдалы тағамды дайындау үшін үлкен имиджде болатын. Көптеген эксперттің ойынша сэндвичті дайындау жүйелері McDonald's басты қауіпі болып табылады. Бұған қарамастан McDonald's-та Еуропадағы өзінің бәсекелестерін озу үшін жаңа тактика ойластырды. Мысалы: компания 2000-нан астам дәмханаларын ашуға тырысады. Компания өзінің бәсекелестерін қарастыра отырып, қазіргі танда компанияның болашағын алдын-ала болжау қиын. Егер, мысалы компания өзінің менюін өзгертпей өздерінін клиенттерін олардың тағамдарының пайдалы екендігі жөнінде акция жүргізсе, онда болашақта олар халыққа сапасыз тағамдарды таратуын имиджіне ие болады. Мұндай жолмен темекі өнімін өндіретін ірі Philip Morris компаниясы жұмыс істей бастады. XXI ғасырда өмір сүру үшін компанияларға әртүрлі жаңартуларды еңгізу керектілігін көпшілік қолдайды. Басқада сияқты McDonald's өзінің сәтті өсуінің арқасында құрбаны болды. Бірде Кроктың байқауы бойынша: «Дамып келе жатқан кезде сіз өсесіз, піскіппісіп-жетілгеннен кейін, шірисіз». Бұл байқау McDonald's үшін анық болып отырады.

Фамильярдық. Фамильярдық талқылау туғызады, бірақ- ол да ыңғайлылыққа айналуы мүмкін. McDonald's табысқа қол жетуі адамдар, компаниядан не күтуі керектігін анық білетін: сервис пен дәмханалар тазалығы.

Мақтаныш. Крок өз компаниясымен де, оны қалай құрылысынан да мақтан тұтатын. Ол жайлы: «Гамбургерлерге деген әдемілікті байқау үшін адамның ақыл-ойы, қабілеті жоғары болу керек».