Абылай хан әулеті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: М. Әуезов → Мұхтар Омарханұлы Әуезов using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Абылай хан әулеті''. [[Абылай хан|Абылайдың]] 12 әйелінен 40 қызы, 30 ұлы болған. Ұлдарының бізге белгілілері: Сағындық — Шуақбай атты қарақалпақ бегінің қызы Сайман ханымнан: Уәли, Шыңғыс, Әділ, [[Есім хан|Есім]]; [[Қашқар]] бегі Кенже сарттың қызы Бабақ ханымнан: Шеген, Рүстем, Оспан, Сыздық, Әбітай, Әбділдә; [[Қалмақтар|Қалмақ]] ханы [[Қалдан Серен]]нің туысы Хошу мерген ноянның қызы Топыш ханымнан: Қамбар мен Қасым; Сарғалдақ қожаның қарындасынан: Тоқ, Қосым, Арық; Атығай-Қарауылдың қызы Тоқта ханымнан: Сығай, Тағай, Сүйік, Әли, Құлан, [[Тоғым]]; Орыс сұлудан (тұтқын) — Шама; басқа әйелдерінен: Ғұмыр, Байыр, [[Салқам Жәңгір хан|Жәңгір]], Сыпатай.
Абылай хан [[1781]] жылы қайтыс болғаннан кейін үлкен ұлы [[Уәли]] (1738 — 1819) орнына хан болып сайланды. Уәлидің тұлғасын оның [[Орынбор]] губернаторы генерал [[Рейнсдорп]]қа (1774 жылы, 2 маусым) жазған хаты аңғартады: “Жоғары мәртебелі сіздің Шынаят мырза арқылы жіберген хатыңызды алдық, тек әкем — [[Абылай хан]] орнында болмады, ол қалың қолмен сырттағы жауға аттанған еді, жауымыздың тас-талқаны шығарылғандығы жайлы хабар алып отырмыз. Ал мұндағы елді оның орнына мен басқарып отырмын. Сіздер де қандыбалақ қарақшыны ұстапсыздар ([[Е. Пугачев]]ті. — редактор), бұл хабарды естіп мен қуанып қалдым. Себебі Ұлы мәртебелі императордың біз жауына жау, досына доспыз ғой!”. [[Орыс]] бақылаушысы Чучалов Уәли туралы: “Уәли әкесі Абылай сияқты өркөкірек, алған бағытынан қайтпайтын қайсар, әрі құбылмалы. Ол мені бір-ақ рет қабылдады. Бұл қылығын: “Әкем де [[Ресей]] жақтан келгендермен бір-ақ рет кездескен еді,” — деп дәлелдеді” — дейді ([[Казахско-русские отношения в XVІІІ-XІX веках]], А., [[1964]], 106-б.).
| |||