Әдіс: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Әдіс''', [[метод]] (грекше methodes — “бір нәрсеге жетудің жолы”) — көздеген мақсатқа жетудің тәсілі, тәртіпке келтірген [[қызмет]] жүйесі. Әдіс [[философия | философияда]] зерттелетін нәрсенің ойша нұсқасын жасау үшін қажетті таным құралы болып табылады. Ғылыми[[Ғылым]]и негізделген әдістерді саналы түрде қолдану жаңа мағлұматтар алудың аса маңызды шарты болып табылады. Танымның даму процесінде ғылыми ойлау жүйесінің [[индукция]], [[дедукция]], талдау және жинақтау, [[аналогия]], салыстыру, [[эксперимент]], бақылау және басқа да әдістері жасалып, қалыптасты. Нақты ғалым түрлерінің арнайы әдістері де болады. Өйткені олардың зерттеу объектілеріне тән өзіндік ерекшеліктері бар. Философияның[[Философия]]ның өзге нақты ғылымдардан айырмашылығы — мұнда танымның жалпыға ортақ әдістері жасалады. Бүкіл танымдық әдіс негізінде болмыстық объективті заңдылықтары жатады. [[Диалектика | Диалектикалық]] әдістің объективті негізін материалдық әлем дамуының неғұрлым жалпылама заңдылықтары құрайды. Бұл әдіс өзге ғылым әдістерін алмастырмайды, тек олардың жалпы философиялық негізі болып табылады және барлық салалардағы таным құралы ретінде қызмет атқарады.

Ғылыми[[Ғылым]]и әдістің негізгі мақсаттары — [[объективтік]] ақиқатты ашу. Зерттеудің нәтижесі де, оған апаратын жол да, әдіс те ақиқат болуы қажет. Әдістің негізінде белгілі бір білімдер (ұғымдар мен заңдар) жүйесі жатады. Мысалы, әрбір элементтің өзіндік [[спектр | спектрі]] барлығын [[физика]] ғылымы ашқаны мәлім. Мұның өзі физикада[[физика]]да бұдан бұрын қалыптасқан, [[спектрольдық анализ]] әдісі негізінде ғана мүмкін болды. Демек, әдістің ақиқаттылығы оның негізінде жатқан теорияның ақиқатына байланысты. Зерттелетін пәннің ішкі құрылымы өзіне сәйкес келетін әдіс болуын талап етеді. Алайда олардың арасында толық сәйкестік, абсолюттік тепе-теңдік бола бермейді. Әдіс пән ерекшелігі арқылы анықталғанмен, олар бір-бірімен қарама-қайшылықта болады. Әдіс пен пәннің толық сәйкес келуі [[субъект | субъектінің]] объектіге біртіндеп шексіз жақындауы нәтижесінде болуы мүмкін.

{{wikifystub}}

[[Санат: қазақ ұттық энциклопедиясыӘдебиет]]